حدیث هجدهم: جواز خوردن و آشامیدن در مسجد
عبدالله بن الحارث الزبیدی سروایت کرده است: «كُنَّا نَأْكُلُ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ جفِي الْمَسْجِدِ، الْخُبْزَ وَاللَّحْمَ ثُمَّ أُقِيمَتِ الصَّلَاةُ فَصَلَّيْنَا وَلَمْ نَتَوَضَّأْ» [۳۵]«ما در زمان پیغمبر خدا جدر مسجد نان و گوشت میخوردیم سپس نماز برپا میشد و وضو نمیگرفتیم (یعنی؛ با همان وضویی که داشتیم نماز میخواندیم)».
این روایت جدای از اینکه به بیان جواز نماز بدون تجدید وضو میپردازد صراحتاً ابراز میدارد که خوردن و آشامیدن در مسجد جایز است.
البته اگرچه برخی از فقها خوردن و آشامیدن را جز برای حالات خاص همچون شخص معتکف و مسافر و ... مکروه میدانند ولی بیان صریح حدیث و انجام این عمل به صورت مکرّر از یاران بزرگوار پیامبر جمیرساند که این عمل مکروه نبوده و مُباح میباشد البته در این راستا باید نظم و نظافت مسجد حفظ شود و خوردن و آشامیدن موجب آلودگی و انتشار بوی بد و رایحه ناخوشایند نشود؛ چرا که پیغمبر بزرگوار و محبوب جمیفرمایند: «مَنْ أَكَلَ مِنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ يَعْنِي الثُّومَ فَلَا يَقْرَبَنَّ مَسْجِدَنَا» [۳۶]. «هر کس از این درخت یعنی؛ سیر بخورد به هیچ وجه به مسجد ما نزدیک نشود».
پس از آنجاییکه با وجود بوی بد پیاز و امثال آن نباید به مسجد نزدیک شد، به طور اولی باید در مسجد از خوردن و آشامیدنیهایی که انتشار بوی بد و کریه دارند خودداری شود تا فضای مسجد همشه پاک و عطرآگین نگهداشته شود.
[۳۵] (صحیح): ابن ماجه (ش۳۳۰۰)/ ابن حبان (ش۱۶۵۷)/ ضیاء المقدسی، الاحدیث المختاره (ج۹ص۲۰۷)/ ابن بشران، الامالی (ش۱۱۲)/ ابوعبدالله الدقاق، مجلس إملاء فی رؤیة الله (ش۱۱۲) از طریق (یعقوب بن حمید بن کاسب وحرملة بن یحیى وابراهیم بن المنذر واحمد بن عیسی) روایت کردهاند: «حدثنا عبدالله بن وهب أخبرني عمر و بن الحارث حدثني سليمان بن زياد الحضرمي أنه سمع عبدالله بن الحارث بن جزء الزبيدي يقول: كنا نأكل كنا نأكل على عهد رسول الله جفي المسجد الخبز واللحم». و عمرو بن الحارث هم متابعه شده وترمذی، الشمائل (ش۱۵۶)/ ابن ماجه (ش۳۳۱۱)/ طحاوی، شرح معانی الآثار (ج۱ص۶۶)/ احمد، المسند (ش۱۷۷۰۹و۱۷۷۰۲)/ بغوی، شرح السنة (ج۱۱ص۲۹۳)/ ابویعلی، المسند (ش۱۵۴۱)/ مزی، تهذیب الکمال (ج۱۱ص۴۲۹) از طریق (قتیبة بن سعید وحسن بن موسی ویحیی بن بکیر ونصر بن عبدالجبار وموسی بن داود ومالمفضل بن فضاله) روایت کردهاند: «حدثنا ابن لهيعة أخبرني سليمان بن زياد الحضرمي عن عبدالله بن الحارث بن الجزء الزبيدي قال: أكلنا مع رسول الله ج طعاما في المسجد، لحما قد شوي، فمسحنا أيدينا بالحصباء، ثم قمنا فصلينا ولم نتوضأ». و سلیمان بن زیاد الحضرمی هم متابعه شده وطبرانی، المعجم الاوسط (ج۶ص۲۵۰)/ ابونعیم، حلیة الاولیاء (ج۲ص۶) از طریق (حیوظ بن شریح وعبدالله بن وهب) روایت کردهاند: «ثنا عقبة بن مسلم عن عبدالله بن الحارث بن جزء الزبيدي قال: كنا يوما مع رسول الله جفي المسجد وصنع لنا طعاما فأكلنا ثم أقيمت الصلاة فصلينا ولم نتوضأ». رجال ابن ماجه «رجال صحیح» بوده جز سلیمان بن زیاد الحضرمی که «ثقة» ومترجم در تهذیب میباشد. و امام البوصیری هم گفته است: «اسناد حسنٌ» [البوصیری، مصباح الزجاجه (ج۲ص۱۷۹)]. [۳۶] (صحیح): بخاری (ش۸۵۳)/ مسلم (ش۱۲۷۶) از طریق (محمّد بن المثنى و زهیر بن حرب ومسدد بن سرهد) روایت کردهاند: «حدثنا يحيى عن عبيدالله قال حدثني نافع عن ابن عمر بأن النبي جقال في غزوة خيبر: من أكل من هذه الشجرة يعني الثوم فلا يقربن مسجدن».