صفت روزه:
روزه عبارت است از پرهیز نمودن از خوردن و نوشیدن و جماع (همبستر شدن با همسر) به نیت روزه، قبل از طلوع صبح صادق تا غروب آفتاب. و این را در طول روزهای ماه مبارک رمضان انجام دهد.
روزه منافع فراوانى دارد و از جمله اینکه: روزه عبادتی است که در آن فرمانبردارى و امتثال اوامر خداوند واجتناب نواهی در مظهر عالى خود میباشد، و این یکى از بزرگترین اسباب تقوى و پرهیزگارى میباشد، هرچه منافع اجتماعى، اقتصادى و صحى فراوان دارد، روزه را جز روزهداران، دیگران نمیتواند درک کنند. خداوند میفرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ ١٨٣﴾[البقرة: ۱۸۳].
یعنى: «اى مؤمنان روزه بر شما فرض شده چنانچه بر امتهای پیش از شما فرض شده بود، تا شما تقوى و پرهیزگارى نمایید»، و به دنبال آن میفرماید:
﴿شَهۡرُ رَمَضَانَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ فِيهِ ٱلۡقُرۡءَانُ هُدٗى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡفُرۡقَانِۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهۡرَ فَلۡيَصُمۡهُۖ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۗ يُرِيدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡيُسۡرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ وَلِتُكۡمِلُواْ ٱلۡعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ ١٨٥﴾[البقرة: ۱۸۵].
ترجمه: «(آن چند روز معیّن و اندک) ماه رمضان است که قرآن در آن فرو فرستاده شده است (و آغاز به نزول نموده است ودر مدّت ۲۳ سال تدریجاً به دست مردم رسیده است) تا مردم را راهنمائی کند و نشانهها و آیات روشنی از ارشاد (به حق و حقیقت) باشد و (میان حق و باطل در همهی ادوار) جدائی افکند. پس هرکه از شما (فرا رسیدن) این ماه را دریابد، (چه خودش هلال را رؤیت کند و چه با دیدن دیگران فرا رسیدن رمضان ثابت شود) باید که آن را روزه بدارد. و اگر کسی بیمار یا مسافر باشد (میتواند از رخصت استفاده کند و روزه ندارد و) چندی از روزهای دیگر را (به اندازهی آن روزها روزه بدارد). خداوند آسایش شما را میخواهد و خواهان زحمت شما نیست، و (خداوند ماه رمضان و رخصت آن را برای شما روشن داشته است) تا تعداد (روزهای رمضان) را کامل گردانید و خدا را بر این که شما را (به احکام دین که سعادتتان در آن است) هدایت کرده است، بزرگ دارید و تا این که (از همهی نعمتهای او) سپاسگزاری کنید». از احکام روزه که در قرآن و سنت بیان شده یکى هم اینست:
مسافر و مریض روزه خویش را افطار مینماید، و بعد از سفر و صحت در وقت دیگر قضاء آن را به جا میآورند.
همچنان زنیکه در دوره حیض و نفاس باشد روزه را خورده سپس قضاى آن را بجا میآورد.
زن باردار (حامله) و شیر دهنده هم اگر احساس خطر به خود و یا اولاد خود میکرد روزه خود را میخورد سپس قضاى آن را ادا مینماید، اگر روزهدار سهواً روزه را بخورد، و یا بنوشد و بعداً به یادش آید روزهاش صحیح و درست است زیرا خداوند سهو و نسیان و حالت اکراه را بر امت محمد (ج) بخشیده است مگر آنچه که در دهنش مانده بعد از بیاد آوردن آن را بیرون بیندازد.