پنجم: در مورد تكافل و تعاون اجتماعى
اسلام مسلمانان را به تعاون و تکافل اجتماعى در میانشان دعوت کرده، و آنها را امر میکند تا از لحاظ مادى و معنوى به کمک و معاونت همدیگر بپردازند. اسلام ضرر و ایذاء یک مسلمان را توسط مسلمان دیگر حرام ساخته و حتى اشیائی را که باعث آزار و اذیت مسلمانى در طریق و یا سایه که مسلمانان از آن استفاده مىکنند گردد، ازاله آن حتمى و ضرورى است، و چون مسلمانى آن را از راه دور سازد در برابرش اجر و پاداش میبیند، همچنان کسانی که این ضرر و ایذاء را تولید نموده سزاوار عقاب میگردد.
مسلمان چیزى را که به خود مىپسندد براى برادر مسلمان خود نیز بپسندد، و آنچه را که براى خود نمىپسندد براى برادر مسلمان خود نیز نمیپسندد، قرآن کریم هدایت میدهد:
﴿وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰۖ وَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِۚ﴾[المائدة: ۲].
یعنى: «در راه نیک و تقوى باهم کمک کنید، و در راه گناه و تجاوز باهمدیگر یارى ننمایید»، و همچنان میفرماید:
﴿إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَةٞ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَ أَخَوَيۡكُمۡ﴾[الحجرات: ۱۰].
«در حقیقت مؤمنان باهم برادرند، پس میان برادرانتان را سازش دهید».
﴿ ۞لَّا خَيۡرَ فِي كَثِيرٖ مِّن نَّجۡوَىٰهُمۡ إِلَّا مَنۡ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوۡ مَعۡرُوفٍ أَوۡ إِصۡلَٰحِۢ بَيۡنَ ٱلنَّاسِۚ وَمَن يَفۡعَلۡ ذَٰلِكَ ٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِ ٱللَّهِ فَسَوۡفَ نُؤۡتِيهِ أَجۡرًا عَظِيمٗا ١١٤﴾[النساء: ۱۱۴].
یعنى: «هیچ خیرى در بسیارى از سرگوشى آنها نیست مگر کسیکه امر به صدقه و یا نیکى و یا اصلاح میان مردم بپردازد، و کسیکه این عمل را بخاطر رضاى خداوندأ بنماید، پس نزدیک است که براى او پاداش عظیم بدهیم».
ورسول اکرم (ج) مىفرماید: «لا يؤمن أحدكم حتى يحب لأخيه ما يحب لنفسه».
«مؤمن کامل نمیباشد یکى از شما تا آنکه آنچه را براى خود دوست دارد براى برادر مسلمان خود نیز دوست داشته باشد».
وآنحضرت (ج) در خطبه عظیم خویش حجة الوداع در آخر حیات خویش ایراد فرموده بودند چنین ارشاد نمودند.
«يا أيها الناس! إن ربكم واحد وأباكم واحد، ألا لا فضل لعربي على عجمي، ولا لعجمي على عربي، ولا لأسود على أحمر، ولا لأحمر على أسود إلا بالتقوى، أبلغت؟ قالوا بلغ رسول الله».
یعنى: «اى مردم! هر آئینه پروردگار شما واحد است و پدر شما یکى است، آگاه باشید که هیچ برترى ندارد عربى بر عجمى، و عجمى بر عربى، و سیاه را بر سرخ، و سرخ را بر سیاه، مگر بنا بر تقوى، آیا رسانیدم؟ اصحاب جواب دادند: آرى، رساندید ای رسول خدا».
و نیز فرمودند: «إن دماءكم وأموالكم وأعراضكم عليكم حرام كحرمة يومكم هذا في شهركم هذا، وفي بلدكم هذا، ألا هل بلغت؟» قالوا: نعم، فرفع أصبعه إلى السماء وقال: «اللهم فاشهد».
یعنى: «یقیناً خونهاى شما، اموال شما، شرف تان بر یکدیگرتان حرام است مانند حرمت امروز و در این ماه و در این شهر شما. آیا رسانیدم؟» گفتند: آرى، سپس دست مبارک خود را به طرف آسمان بلند کرد و فرمود: «خدایا گواه باش».