نکتهی قابل توجه
در صدر اسلام اين گنبدها و مرقدها و زيارتگاهها در سيرهی علي ÷و اصحاب رسول خدا صنبوده و چنانکه استاد قلمداران در کتاب «زيارت» خود آوردهاند، پس از گذشت سي سال از وفات رسول خدا صوقتي عايشه زوجهی حضرت رسول بر سر قبر برادرش «عبدالرحمن ابن ابي بکر» رفت، مورد ملامت اصحاب رسول واقع شد که چرا مرتکب عملي شده که رسول خدا صاز آن نهي کرده است؟
رسول خدا صرا در همان مکاني که رحلت فرمود يعني در حجرهی عايشه دفن کردند و تا زمانی که عايشه زنده بود يعني تا پنجاه سال هيچ کسي به حجرهی او نيامد که در را باز کند و بگوید ميخواهم قبر رسول خدا را زيارت کنم، پس معلوم ميشود زيارت قبر مرسوم نبوده است.
يکي از تابعين موسوم به ابوعمرو عامر بن شراحيل الکوفي (متوفاي سال ۱۰۴ هجری) ميگوید: «لولا أن رسول الله نهى عن زيارة القبور لزرت قبر النبي ص»: اگر رسول خدا صاز زيارت قبور نهي نکرده بود من قبر او را زيارت ميکردم.
بدعت زيارت قبور در قرنهاي بعد به تدريج پيدا و زياد گرديد، چون مسلمين با فرقههاي مختلفی مثل يهود و نصاري و گبران و مجوسيان و بودائيان و قبطيان رابطه برقرار کردند و در ممالک آنان مقابر فراعنه و شاهان از قبيل کورش و داريوش و اهرام [۲۳]را ديدند اين کارها ميان ایشان رواج گرفت و حتي به منظور احترام، امام زادگان را «شاه» ناميدند و شخصیتهایی مثل شاهزاده حمزه و شاهزاده جعفر و شاهزاده جلالالدين و شاهزاده ابراهيم و شاهزاده فلان زياد شد! و براي زيارت قبور آنان حرکت کردند و متوليان و خادمان هم براي نفع خود هر چه توانستند به اين کارها تشويق نمودند و این اماکن مذکور محل اجتماع بيکاران و گدايان و مفتخوران و امرار معاش آنان شد. اين مفتخوران نذورات زيادي از طلا و نقره و پول و فرش و اشياء قيمتي ديگر از مردم ميگيرند و يا در صحن آن مزارها، قبرها را به قيمتهاي کلان ميفروشند!
از سوي ديگر دشمنان قرآن شروع به جعل احاديث براي اين کارهاي بيهوده کردند و يک زيارت را بهتر از صد حج و يا هزار حج شمردند و زيارتنامه و فضيلت زيارت به وجود آوردند و غلوکنندگان و کذابان و جعالان اين اخبار را نشر دادند. و از سوی دیگر برخی از منسوبین به محدثين که علم چندانی نداشتند تصور کردند که اين اخبار صحت و حقيقت دارد و براي کسب ثواب و رضاي خدا اخبار جعلي را جمع کردند و گفتند که انجام دادن اين کارها مستحب است و مسامحه (تساهل) در دليل مستحبات و ادلهی سنن اشکالي ندارد! وبا اين کار شيطان را خشنود و مردم را به شرک و خرافات مشغول کردند، حتي براي ساختن ساختمان قبر و تعمير آن اخبار جعل کردند که استاد «قلمداران» در کتاب «زيارت» خويش اين حديث را از جهت سند و متنش مورد نقد قرار دادهاند، اما پيش از پرداختن به حديث مذکور لازم است نظر پيشوايان دين را دربارهی تعمير قبور بدانيم.
[۲۳] مانند اهرام مصر و یا مقبرههایی که مصریان قدیم در نزدیکی قاهره برای پادشاهان خود ساختهاند. یکی از آنها هرم «خوفو» یا «خئوپس» به ارتفاع ۱۴۶ متر است که صد هزار کارگر مدت ۲۰ سال برای ساختن آن کار کردهاند!.