ذکرهایی که هنگام صبح و شام باید گفت
مى‌گوید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَحْيَانَا بَعْدَ مَا أَمَاتَنَا وَإِلَيْهِ النُّشُورُ» [۷۷].
«ستایش از آن خدایی است که ما را پس از مردن زنده گردانید و زنده شدن به سوی اوست».
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَافَانِي فِي جَسَدِي، وَرَدَّ عَلَيَّ رُوحِي، وَأَذِنَ لِي بِذِكْرِهِ» [۷۸].
«ستایش از آن خدایی است که به من صحت و تندرستی بخشید و جنم را به من باز گردانید و به من اجازه‌ی ذکرش را داد».
سپس آیة الکرسی را می‌خواند: ﴿ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَيُّ ٱلۡقَيُّومُ﴾
زیرا در حدیث چنین آمده است که: «لَنْ يَزَالَ عَلَيْكَ مِنَ اللَّهِ حَافِظٌ، وَلا يَقْرَبُكَ شَيْطَانٌ حَتَّي تُصْبِحَ» [۷۹].
«با خواندن آن همچنان از تو محافظت می‌شود و شیطان جرات نزدیک شدن به تو را ندارد تا صبحگاهان».
و سوره‌های معوذه (اخلاص، فلق، ناس) را سه بار می‌خواند، زیرا به فرموده‌ی رسول الله ج: «تَكْفِيكَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ» [۸۰].
«از شر هر چیز برای او کافی است».
واگر صبح یا شب فرا رسید، سید الاستغفار را می‌خواند، همان‌گونه که رسول الله جفرمودند: «سيّدُ الاستغفارِ: اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لا إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، خَلَقْتَنِي وَأَنَا عَبْدُكَ، وَأَنَا عَلَي عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ، أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ، وَأَبُوءُ [لَكَ] بِذَنْبِي فَاغْفِرْ لِي، فَإِنَّهُ لا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلا أَنْتَ» [۸۱].
«خدایا! تو پروردگار منی. معبودی به حق جز تو نیست مرا آفریدی ومن بنده‌ی توام وبه پیمان و وعده‌ی خود با تو، تا آن جا که بتوانم، پایدارم. از شر آنچه انجام داده‌ام، به تو پناه می‌برم. از نعمت تو بر خود آگاهم و به گناهانم اعتراف دارم. مرا بیامرز، همانا جز تو کسی آمرزنده‌ی گناهان نیست».
و بامدادان بگوید: «اللَّهُمَّ بِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ النُّشُورُ».
«خدایا! به امر تو صبح کردیم و به امر تو شام کردیم. به امر تو زنده می‌شویم و به امر تو می‌میریم. و زنده شدن به سوی توست».
و شامگاهان بگوید: «اللَّهُمَّ بِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ» [۸۲].
«خدایا! به فرمان تو شام کردیم و به فرمان تو شب را به صبح رساندیم. به فرمان تو زنده می‌شویم و به فرمان تو می‌میریم و بازگشت ما به سوی توست».
وقتی که صبح شد بگوید: «أصْبحنا وأصبحَ الْمُلْكُ لِلَّهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ، لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ، وَلَهُ الْحَمْدُ، وَهُوَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ».
«به بامداد وارد شدیم وجهانیان به بامداد وارد شدند، درحالی که آن‌ها ازآن خدا هستند وستایش از آن خداست و معبودی به حق نیست مگر خدای یکتا. یگانه است، شریکی ندارد، پادشاهی از آن اوست و ستایش از آن او. و او بر هر چیز تواناست».
و شب هنگام بگوید: «أَمْسَيْنَا وَأَمْسَي الْمُلْكُ لِلَّهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ، لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ، وَلَهُ الْحَمْدُ، وَهُوَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. وزادَ إنْ شاءَ:«رَبِّ أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا في هَذِهِ اللَّيْلَةِ، وَخَيْرَ مَا بَعْدَهَا، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ، وَشَرِّ مَا بَعْدَهَا» [۸۳].
«به شامگاه وارد شدیم و جهانیان به شامگاه وارد شدند، در حالی که ازآن خدا هستند و ستایش از آن خداست و معبودی به حق نیست مگر خدای یکتا. یگانه است، شریکی ندارد، پادشاهی از آن اوست و ستایش از آن او. و او بر هر چیز تواناست. و اگر خواست این را افزون می‌کند: پروردگارا! از تو خیر آنچه در این شب است و خیر آنچه پس از آن است، می‌خواهم و به تو از شر آنچه در این شب است و شر آنچه پس از آن است، پناه می‌برم».
[۷۷] بخارى، الدعوات، باب: ما يقول إذا أصبح، حدیث(۶۳۲۵) از ابوذر غفارىسو حدیث(۷۳۹۵) همچنین از اوست. [۷۸] روایت ترمذىّ، الدعوات، باب: «منه دعاء باسمك ربي وضعت جنبي»، حدیث(۳۴۰۱) از ابى‌هریرهس. [۷۹] بخارى، بدء الخلق، باب: صفة إبليس وجنوده، حدیث(۳۲۷۵) از ابى‌هریرهسو در بسیاری از جاهای دیگر. [۸۰] ابوداود، الأدب، باب: ما يقول إذا أصبح، حدیث(۵۰۸۲) از عبدالله بن خُبیبسو ترمذى، الدعوات، باب: الدعاء عند النوم، حدیث(۳۵۷۵) همچنین از او. [۸۱] بخارى، الدعوات، باب: أفضل الاستغفار، حدیث(۶۳۰۶) از شداد بن أوسسو حدیث(۶۳۲۳) همچنین از اوً با زیادت لفظ «لك» و با تأخیر قول: «أعوذ بك من شر ما صنعت». [۸۲] ابوداود، الأدب، باب: ما يقول إذا أصبح، حدیث(۵۰۶۸) از ابى‌هریرهسبا لفظ «النشور» در صبح و شام. تذكر: روایتى كه در متن ثابت است امام ابن القیم آن را در شرح سنن ابى‌داود ترجیح داده است با قول: (و این اولى و مستندترین روایت محفوظ است، زیرا «النشور» به معناى بیدار شدن از خواب صبح و «الـمصير» به معنای و گردیدن و دگرگون شدن و منقلب شدن به سوی خواب در هنگام شب است و نیز به معنی مرگ و رفتن به سوی خداست. نگا: مختصر سنن أبىداود للمنذری ص۳۳۰. و در حاشیه‌ی شیخ الألبانی بر صحیح أبىداود/ص۹۵۶، چنین آمده: كذا الأصل، غیر از این كه در پاورقی یكی از دو خطوط تصحیح شده: «وإليك النشور» الأخیرة إلى: «وإليك الـمصير».ا ﻫ [۸۳] مسلم، الذِّكر والدعاء، باب: التعوّذ من شر ما عمل، حدیث (۲۷۲۳) از عبدالله بن مسعودس.