سبب نزول آيه:
سوره انفال كه در آن آیه خمس ذكر شده این سوره را خداوند به دنبال جنگ بدر نازل كرد آن جنگ بزرگ و سرنوشتسازی كه خداوند آن را روز جدایی كفر و ایمان نامیده است، و خداوند درسها و پندهایی كه در این جنگ نهفته بود را بیان داشت و مسلمین را امر و نهی نمود و احكامی را بیان كرد، از آن جمله به آنها آموخت كه چگونه غنیمتهایی را كه از مشركان به دست آوردهاند تقسیم كنند، بنابراین این سوره را نازل كرد و آن را سوره انفال (اموال به غنیمت گرفته شده) نامید و در آغاز آن بیان كرد كه مؤمنان درباره غنیمت آن و كیفیت تقسیم آن از تو میپرسند، و فرمود: ﴿يَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَنفَالِۖ قُلِ ٱلۡأَنفَالُ لِلَّهِ وَٱلرَّسُولِ﴾[الأنفال: ۱].
سپس اوصاف مومنان حقیقی را بیان كرد و آنگاه به بیان وقایع جنگ از قبیل حركت پیامبر از خانهاش تا ورودش به میدان جنگ و صحنههایی از كارزار پرداخت، و نیز با اشاره به فرو فرستادن ملائكه و پیروزی مؤمنان و شكست كافران، مومنان را به آمادگی سفارش كرد. و حكم اسیران و فدیه گرفتن از آنها و دعوت دادنشان به اسلام را متذكر شد، و در پایان سوره باز صفت مؤمنان حقیقی را بیان كرد و فرمود: ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلَّذِينَ ءَاوَواْ وَّنَصَرُوٓاْ﴾[الأنفال: ۷۴]. «و آنها كه ایمان آوردند و هجرت نمودند و در راه خدا جهاد كردند، و آنها كه پناه دادند و یارى نمودند».
و تقریباً در وسط سوره حكم تقسیم غنیمت و گروههایی كه غنیمت به آنها تعلق میگیرد را بیان كرد و فرمود: ﴿وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا غَنِمۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُۥ...﴾[الأنفال: ۴۱].
پس درآمدها به این موضوع كه آیه از آن سخن میگوید چه ربطی دارند تا خمس آن پرداخت شود؟!.