نخستین کسیکه احادیث صحیح را جمعآوری نمود
بخاری از یکهزار استاد احادیث را یادداشت نموده [۱۱٩]و از او نقل شده که گفته است ششصد هزار حدیث را جمعآوری [۱۲۰]کردهام و از این موضوع این کتاب حدیث صحیح را برگزیدهام [۱۲۱]کتاب صحیح بخاری با مکررات هفت هزار و دو صد و هفتاد و پنج و بدون تکرار چهار هزار حدیث میباشد [۱۲۲]بخاری همچنانکه اولین کتاب حدیث صحیح در اسلام است همواره مهمترین و مقدمترین کتاب حدیث صحیح بشمار آمده است.
بعد از بخاری شاگردش مسلم متولد ۲۰۶ و متوفای ۲۶۱ کتاب صحیح مسلم را تدوین نمود و این کتاب که بدون تکرار چهارهزار حدیث است از سیصد هزار [۱۲۳]حدیث انتخاب گردیده است و بعد از بخاری بر همۀ کتابهای حدیث صحیح مقدم است و وقتی گفته شد «شیخین» منظور مسلم و بخاری و هرگاه گفته شد صحیحین منظور صحیح بخاری و صحیح مسلم است [۱۲۴]و بعد از بخاری و مسلم ابوداود (متولد ۲۰۲ و متوفای ۲٧۵) کتاب سنن خود را مشتمل بر چهار هزار و هشتصد حدیث تدوین نمود و بعد از او ترمذی (متولد ۲۰۲ و متوفای ۲٧۰) کتاب حدیث صحیح خود را مشتمل بر چند هزار حدیث تدوین نمود و سپس ابن ماجه (متولد ۲۰٩ و متوفای ۲٧۳) کتاب سنن خود را مشتمل بر چند هزار حدیث تدوین نمود و بعداً نسائی (متولد ۲۱۰ و متوفای ۲٩۵) کتاب حدیث صحیح خود را مشتمل بر چند هزار حدیث تدوین نمود این کتابها بصحاح سته معروف و جز بر موطا بر همۀ کتابها مقدم بشمار آمدهاند ولی عدهای از دانشمندان موطا را بجای [۱۲۵]ابن ماجه از صحاح سته بشمار آوردهاند.
[۱۱٩] ذیل صبحی ص: ۲٩. [۱۲۰] دایرة المعارف فرید و جدی در کلمه بخاری. [۱۲۱] دایرة المعارف فرید و جدی در کلمه بخاری. [۱۲۲] الباعث الحثیث ص: ۲۵. [۱۲۳] دایرة المعارف فرید و جدی در کلمه مسلم. [۱۲۴] علوم الحدیث صبحی صالح ص: ۲٩٩. [۱۲۵] علوم الحدیث صبحی صالح ص: ۲٩٩.