علما، صالحان و اندیشمندان

فهرست کتاب

سفر برای طلب علم:

سفر برای طلب علم:

ذهبی علاقه بسیاری به سفر برای شنیدن حدیث داشت زیرا چنین سفری به سبب به دست آمدن سند عالی [۸۶]و تحصیل علوم و استفاده از حفاظ و دیدار با آنان و قِدَم سماع [۸۷]دارای اهمیت فراوانی است. اما پدر امام ذهبی او را برای سفر تشویق نمی‌کرد و بلکه گاه از سفر باز می‌داشت. وی در ترجمه عبدالرحمن بن عبداللطیف بن محمد بن وریده بغدادی حنبلی، شیخ مستنصریه (۵۹۹-۰۶۹۷ ﻫ ق) می‌گوید: «قصد سفر به سوی او نمودم اما پس از آن به سبب جایگاه پدر، به آن سفر نرفتم». این عجیب نیست زیرا امام ذهبی فرزندی نیک و مطیع پدر و مادر خود بود به ویژه آنکه یکی از آداب سفر برای طلب علم اجازه خواستن از پدر و مادر است.

ظاهراً پدر وی در سال ۶۹۳ ﻫ ق پس از آنکه فرزندش به بیست سالگی رسید به او اجازه سفر داد اما به آن شرط که مسیر سفرش کوتاه باشد و بیش از چهار ماه به درازا نکشد و در آن سفر همراهان مورد اعتمادی وی را همراهی کنند.

سفرهای امام ذهبی را می‌توان در مجموع به سه بخش تقسیم کرد:

[۸۶] هرچه سند یک روایت کوتاه‌تر باشد آن سند را عالی‌تر می‌گویند. برای مثال اگر کسی از عمرو که شاگرد زید است حدیثی را بشنود سندش طولانی‌تر خواهد بود، اما اگر برای شنیدن همان حدیث به سفر برود و آن حدیث را از خود زید بشنود سندش کوتاه‌تر خواهد شد که در این حال به واسطه سفر به یک إسناد عالی‌تر دست یافته است و طبیعی است که هر چه افراد سند کمتر باشند امکان تغییر و اشتباه در متن حدیث نیز کم‌تر خواهد بود. (عبدالله .م) [۸۷] هر چه شنیدن یک حدیث از یک شیخ زودتر رخ دهد بهتر است زیرا امکان پیری و فراموشی و تغییر بر اثر کهولت سن، کمتر خواهد بود. (عبدالله .م)