شاگردان امام ذهبی:
علما و نام‌آوران بسیاری از علامه ذهبی علم آموختند که در اینجا برخی از شاگردان مشهور او را نام می‌بریم:
۱- حافظ، احمد بن محمد بن ابراهیم مقدسی (۷۱۴-۷۶۵ﻫ ق) معروف به شهاب الدین مقدسی.
۲- امام فقیه حنبلی، احمد بن محمد علائی حَرّانی (۷۰۲-۷۴۵ﻫ ق) از بزرگان مذهب حنبلی در زمانه خود.
۳- ابراهیم بن عبدالرحیم بن قاضی القضاة، بدرالدین محمد ابن جماعه (۷۲۵ -۷۹۰ ﻫ) قاضی قضاة مصر و شام. ریاست علما در زمانه‌اش به او رسید. ذهبی درباره وی می‌گوید: «امام فقیه و محدث مفید».
۴- اسماعیل بن عمر بن کثیر بصروی دمشقی (۷۰۱-۷۷۴ﻫ ق) امام عالم، حافظ مفید، مورخ و مفسر شهیر عمادالدین ابوالفداء بن کثیر. وی از ابن تیمیه و ذهبی علم آموخت و ملازمت مزی را نمود و با دختر وی ادواج کرد. از ایشان آثار متعددی در تفسیر و تاریخ و حدیث و دیگر علوم به جای مانده است.
۵- عبدالوهاب بن تقی الدین، علی بن عبدالکافی سبکی (۷۲۸-۷۷۱ﻫ ق) قاضی قضاة. وی از پدر خود و مِزّی علم آموخت و ملازمت ذهبی را نمود. در فقه و اصول و حدیث و ادب مهارت داشت. بلیغ و فصیح و شجاع و بسیار باهوش بود و در مناظره زبردست. ریاست قضاء در شام به وی منتهی گردید.
۶- محمد بن رافع بن هِجْرس سَلّامی حورانی (۷۰۴-۷۷۴ﻫ ق) امام عالم و حافظ متقِن.
۷- محمد بن علی بن حسن حسینی (۷۱۵-۷۶۵ ﻫ ق) عالم فقیه و حافظ ناقد و مورخ. وی بر دو کتاب شیخ خود ذهبی «تذکرة الحافظ» و «العبر» ذیل نوشته است.
۸- خلیل بن ایبک بن عبدالله صَفَدی (متوفای ۷۶۴ ﻫ ق) معروف به صلاح الدین صَفَدی. شیخ وی ذهبی او را چنین وصف کرده است: «امام عالم و ادیب بلیغ اکمل».
همچنین گروهی از مشایخ ذهبی و هم‌طرازان وی مانند حافظ بِرزالی و علائی و ابن عبدالهادی و دیگران از وی علم برگرفته‌اند. شاگردان امام ذهبی بی‌شمارند که کتاب‌های تراجم مانند «الدرر الکامنة» و «شذرات الذهب» و دیگر کتاب‌ها از آنان نام برده‌اند. خود ذهبی در «المعجم المختص» تعداد زیادی از آن‌ها را نام برده است [۹۴].
[۹۴] سلسلة أعلام الـمسلمین: الحافظ الذهبی، عبدالستار الشیخ، صفحه ۳۲۸-۳۳۲.