۵- نویسندگانی که قرآن خود را به رسول خداصعرضه کردند
بسیاری از مورّخین و محدّثین از آن جمله ابوعبیده در کتاب «القراءات» و ابوعبدالله زنجانی در «تاریخ القرآن» و مجلسی در ص۷۷، ج ۹۲ «بحار» جدید و سیوطی در کتاب «اتقان» و محمد بن اسحق در «فهرست» خود و بخاری در صحیح خود نوشتهاند که در زمان رسول خداصبعضی از اصحاب او قرآن را در حضور او جمع کرده و به آن حضرت عرضه میداشتند، از آن جمله علی بن ابیطالب÷و سعد بن عبید بن النعمان و ابوالدرداء و معاذ بن جبل و ابوزید ثابت بن زید و أبیّ بن کعب و عبید بن معاویه و زید بن ثابت.
بخاری در یک جا روایت کرده از قتاده که گفت سؤال کردم از انس بن مالک خادم رسول خداصکه در زمان پیغمبر چه کسی جمع کرد قرآن را؟ او چهار نفر را نام برد که همه از انصار بودند:
۱- ابیّ بن کعب.
۲- معاذ بن جبل.
۳- زید بن ثابت.
۴- ابو زید.
و در جای دیگر نقل کرده که یکی از جمعکنندگان قرآن در زمان رسول خداصابوالدرداء بود و در کتاب «اتقان» سیوطی روایت کرده که جامعین قرآن عدهای بودند و پنج نفر را نام برده: معاذ و عبادۀ بن الصامت و أبی بن کعب و ابوالدرداء و ابو ایّوب انصاری. و جای دیگر یکی از جمعکنندگان قرآن را در زمان رسول خداصعثمان شمرده و دیگر تمیم داری را نام برده. بیهقی و ابیداود و شعبی شش نفر را نام بردهاند و اضافه بر کسانیکه ذکر شد مجمع بن جاریه را شمرده. و خوارزمی در کتاب مناقب خود روایت کرده و دو نفر را نام برده که زمان رسول خداصقرآن را جمع کردند: علیّ بن ابیطالب÷و أبیّ بن کعب.
به هر حال از مجموع اخبار و روایات مسلم میشود که عدهای در زمان رسول خداصنویسنده و جمعکنندۀ قرآن بودند در حضور رسول خداصو حضور هزاران نفر اصحاب او. و همان قرآنها بتوسط رونویس بتدریج زیاد شد که در خانۀ هریک از مسلمین چه اصحاب رسولصو چه تابعین، یک قرآن یا بیشتر موجود بوده، تا بجائیکه یک نفری مانند ربیع بن خثیم چهار صد نفر شاگرد قاری قرآن داشت، و او بود که از طرف حضرت أمیر÷مأمور سرحد قزوین شد. و آن قدر نسخههای قرآن در عصر صحابه و تابعین زیاد شده بود که در دسترس تمام مسلمین بود و بهمین صورت نسخهها رو به ازدیاد بود، و مسلمین از پدران خویش گرفتند و به فرزندان خود رسانیدند و نشر شده و تمام مسلمین سابقین و لاحقین راویان و ناقلان و کاتبان این قرآن بودهاند، از زمان ما تا زمان رسول خداصبتواتر رسیده، و هیچ کتابی این چنین تواتری بخود ندیده. متأسفانه مسلمین که باید تواتر قرآن را بدانند و متوجه باشند که قرآن سند دین و مدرک رسالت پیغمبر و سند شریعت ایشان است، در عین بیخبری مانده و متوجه نشدهاند تا جائیکه بعضی از ایشان خیال کردهاند این قرآن نوشتۀ یکی از اصحاب و راوی آن عثمان میباشد، غافل از آنکه عثمان مردم رابه قرائت واحد دعوت کرد، آن هم قرآنی که بین اصحاب رسول مشهور بود و به رسول خداصعرضه شده بود، و این عمل مورد قبول اصحاب رسولصبا تأیید علی بن ابیطاب÷بود نه اینکه عثمان قرآن خود را که مدوّن کرده بزور بر سایرین تحمیل کرده باشد! خیر چنین نبوده، چون پس از رسول خداصدر کیفیّت قرائت بسیاری از کلمات قرآن اختلاف بود مثلا یکی «مالک یوم الدین»و دیگری «ملک یوم الدین»میخواند یکی «یطهرن»به تخفف و دیگری «یطهرن»به تشدید طاء قرائت مینمود. خلیفۀ سوم که آنروز زمامدار مسلمین بود اصحاب رسول خداصراخواست برای رفع اختلاف چنانکه ذیلا بیان میشود: