خلاصة المسائل - در مذهب حنفی - جلد دوم

احکام طلاق رجعی و بائن

مسئله ۱۳۳۲: ۱- طلاق رجعی آن است که: مرد صراحتا لفظ طلاق را یک مرتبه یا دو مرتبه به زن نسبت می‌دهد.

۲- طلاق بائن آن است که: مرد لفظ حرام را به زن نسبت می‌دهد، مثل اینکه برای زن خود می‌گوید: تو بر من حرامی، یا مثل خواهر و مادرم هستی، و نیت طلاق را دارد. در این صورت‌ها زن طلاق بائن واقع می‌شود، اگر مرد بخواهد به زناشوئی ادامه دهد مجددا باید زن را عقد کند، و این عقد پیش از گذشتن عده یا بعد از گذشتن عده صحیح است.

مسئله ۱۳۳۳: طلاق رجعی احتیاج به عقد ندارد، اگر مرد گفت: از طلاق خود رجوع کردم یا با عیال خود بعد از طلاق جماع کرد، یا او را بوسه زد، یا دست خود را به شهوت به بدنش کشید، یا به نظر شهوت به فرجش نظر کرد همه این‌ها اگر پیش از گذشتن عده بود صحیح است، و این زن عیالش می‌شود، ولی از نصاب طلاق که آخرش سه طلاقه است کاسته می‌شود، یعنی اگر بعد از چند سال در صورتی که دو طلاق رجعی داده بود یک مرتبه دیگر طلاق داد، یا اگر یک طلاق رجعی داده بود دو طلاق دیگر داد، این زن سه طلاقه می‌شود.

مسئله ۱۳۳۴: مستحب است که بر رجوع کردن دو شاهد بگیرد، و اگر شاهد هم نگرفت صحیح است، و رضایت زن در رجعت شرط نیست مرد بدون رضایت زن می‌تواند رجوع نماید.

مسئله ۱۳۳۵: اگر پس از گذشتن عده مرد گفت: رجوع کردم، و زن هم تصدیق کرد رجوع صحیح است، و اگر زن تکذیب کرد قول زن بدون قسم صحیح است.

مسئله ۱۳۳۶: اگر کسی عیال خود را قبل از مجامعت طلاق صریح داد، نمی‌تواند رجوع نماید اگرچه خلوت صحیحه را انجام گرفت، چون زن غیر مدخوله به یک طلاق رجعی بائن می‌شود.

مسئله ۱۳۳٧: عیال مطلقه به طلاق رجعی می‌تواند خود را زینت و آرامش دهد تا دل مرد بطرفش مایل شود و رجوع کند.

مسئله ۱۳۳۸: عیال مطلقه به طلاق رجعی را قبل از رجعت با خود به سفر نبرد.

مسئله ۱۳۳٩: زنی که مطلقه به طلاق بائن گردیده قبل از گذشتن عده یا شوهر دیگری نمی‌تواند ازدواج نماید، ولی شوهری که او را طلاق داده قبل از گذشتن عده می‌تواند او را عقد نماید.

تذکر لازم: طلاق صریح پیوست می‌شود به طلاق صریح، مثلا شخصی برای زوجه خود می‌گوید: تو طلاقی، بعد از چند روز قبل از گذشتن عده مجددا می‌گوید: تو طلاقی، این زن دو طلاقه می‌شود، و اگر بیشتر بگوید: بیشتر واقع می‌گردد، و همچنین طلاق صریح به طلاق بائن پیوست می‌شود، مثلا شخصی برای زوجه خود می‌گوید: تو بائنی بعد از چند روز می‌گوید: تو یک طلاقی، بعد از چند روز می‌گوید: تو بائنی این بائن به طلاق صریح پیوست می‌شود، و دو طلاق واقع می‌گردد. ولی طلاق بائن به طلاق بائن پیوست نمی‌شود، مثلا شخصی برای زوجه خود می‌گوید: تو بائنی بعد از چند روز مرتبه دیگر می‌گوید: تو بائنی، گفته مرتبه دوم به مرتبه اول پیوست نمی‌شود، و یک زوجه خود می‌گوید: اگرداخل منزل گردی تو بائنی، پس از این گفته برای او می‌گوید: تو بائنی، و در عده زن داخل منزل می‌گردد، این طلاق معلق بائن نیز پیوست می‌شود طلاق بائن گذشته را.