مواردی که بر انجام عمل زنا حد واجب می‌شود و یا نمی‌شود
مسئله ۱۵۴٧: آن عملی که موجب سنگسار شدن است زنا می‌باشد، زنا در نزد اهل شرع و لغت به معنی وطی کردن مرد بیگانه زنی را در جلو بدون اینکه شبهه‌ای وجود داشته باشد، مثال شبهه اینکه شخصی با مطلقه ثلاثه یا بائنه ای که در مقابل پولی آن را طلاق داده است وطی می‌کند و گمان می‌برد که اشکالی ندارد، این اگر چه زنا است ولی سنگسار نمی‌شود چون شبهه بوجود آمده است.
مسئله ۱۵۴۸: اگر مردی با مطلقه ثلاثه خود وطی کند، و گفت: می‌دانستم که بر من حرام است سنگسار می‌شود، و همچنین در مطلقه ای که در مقابل پول او را طلاق داده است.
مسئله ۱۵۴٩: اگر به بستر مردی زن بیگانه ای را فرستادند و برایش گفته شد که: این عیال تو می‌باشد، پس از مجامعت معلوم شد که عیالش نبوده مرد سنگسار نشود.
مسئله ۱۵۵۰: اگر شخصی عیالی را بر بستر خود دید و با او مجامعت نمود، بعدا معلوم گردید که بیگانه بوده است، مرد سنگسار می‌شود، و همچنین زن اگر محصنه باشد، و همین است حکم مرد نابینا. ولی اگر زنی برای مرد نابینا گفت: من عیال تو می‌باشم و بعدا معلوم شد که عیالش نبوده مرد سنگسار نمی‌شود.
مسئله ۱۵۵۱: اگر کسی با یکی از محارم خود مثل خواهر رضاعی ازدواج نمود، و با او مجامعت کرد سنگسار نمی‌شود، ولی حاکم شرع باید او را سخت تنبیه نماید، و اگر می‌دانست حرام است سنگسار می‌شود.
مسئله ۱۵۵۲: اگر شخصی با زن بیگانه در غیر جلو عمل خلاف انجام داد به دستور و صلاحدید حاکم شرع باید تنبیه مناسب گردد.
مسئله ۱۵۵۳: اگر کسی عمل لواط نمود مثل زنا سنگساری ندارد، ولی حاکم شرع در زندانی نمودن و اعدامش به وسیله خراب کردن دیوار بر بالایش یا انداختن او از جای بلند و بقیه مجازات مخیر است.
مسئله ۱۵۵۴: اگر کسی با چهارپایان وطی کرد تنبیه کرده شود، ولی آن چهار پا سوخته شود و قیمت آن از جنایت کار گرفته شود.
مسئله ۱۵۵۶: اگر کسی در کشور کفر زنا نمود، بعدا به کشور اسلام آمد و اقرار به زنا نمود درباره او اجرا نمی‌گردد.
مسئله ۱۵۵٧: در لشکر اسلام به حالت جنگ اگر کسی از سربازان مرتکب عمل زنا شد، حد درباره او اجرا می‌گردد.
مسئله ۱۵۵۸: کافری که با امان به دار اسلام داخل شده اگر مرتکب عمل زنا شد حد درباره او اجرا می‌گردد.
مسئله ۱۵۵٩: اگر کودکی یا دیوانه‌ای به زنی که آن زن آن‌ها را به این عمل وادار نماید زنا کردند بر هیچ یک حد نیست، ولی حاکم شرع آن‌ها را تادیب و تعزیرنماید.
مسئله ۱۵۶۰: اگر شخصی سالم با زنی دیوانه یا صغیره‌ای که قابل جماع است زنا نمود تنها درباره زنا کننده حد اجرا می‌گردد.
مسئله ۱۵۶۱: اگر حاکم ظالم شخصی را بر انجام عمل زنا مجبور نمود حد شرعی ندارد.
مسئله ۱۵۶۲: اگر غیر حاکم شخص عادی شخصی را مجبور بر انجام عمل زنا نمود، حد درباره زانی اجرا می‌گردد.
مسئله ۱۵۶۳: اگر کسی در چهار مجلس چهار مرتبه اقرار به زنا نمود، و زن گفت: مرا نکاح کرده است یا زن اقرار به زنا کرد، و مرد گفت: او را نکاح کردم، حد جاری نمی‌گردد و بر مرد مهریه واجب است.
مسئله ۱۵۶۴: اگر کسی با کنیز غیر زنا کرد که بر اثر عمل زنا فوت نمود، مرد زناکار علاوه بر حد شرعی قیمت کنیز را باید به صاحبش بپردازد.