فرهیختگان تاریخ معاصر

فهرست کتاب

تلاش‌های ابن بادیس در عرصه تعلیم

تلاش‌های ابن بادیس در عرصه تعلیم

این تشکیلات در نه سال اول پس از پیدایش آن توانست تعدادی مدارس، مساجد و باشگاه را در مهمترین شهر و روستاهای الجزایر که دعوتش بدان‌ها رسیده بود، تاسیس کند. فعالیت‌های این گروه به فرانسه هم رسید تا جایی که مهاجران الجزایری زیادی در آنجا مقیم شدند، این مهاجران نیازمند بودند که تشکیلات مزبور بدان‌ها اهتمام ورزیده و وسایلی را به کار گیرد که آن‌ها را در فهم دین و فاصله نگرفتن از روحیه عربی و اسلامی یاری دهد، این فعالیت‌ها در فرانسه از سوی دانشمند آگاه شیخ «فضیل ورتلانی» - یکی از شخصیت‌های بارز در میان دانشمندان الجزایری – صورت پذیرفت، زیرا بر زبان فرانسه و گویش‌های قبایل آنان تسلط کافی داشت. زحمات شیخ فضیل و دانشمندانی که با وی به فرانسه رفته بودند در قالب سخنرانی‌های روشمند و درس‌هایی در زمینه وعظ و ارشاد، راهنمایی و آموزش زبان عربی، دین وتاریخ اسلام والجزایر به پسران این الجزایری‌ها، پدیدار شد.

فرانسه که متوجه شد این گروه از دانشمندانی که دنباله رو سیاست‌های الجزایر هستند خطری جدی برایش محسوب می‌شوند و از انتشار بیداری اسلامی هم می‌ترسید، مدارس را تعطیل و مدرسان را به زور زندانی کرد.

این گروه پس از آنکه پسرانشان را برای دوره دبیرستان به تونس می‌فرستادند، توجه ویژه‌ای به درست کردن دبیرستان‌هایی در الجزایر معطوف کردند، و لذا دانشگاه ابن بادیس در سال (۱۳۶۷ هجری /۱۹۴۷ میلادی ) تاسیس شد. این دانشگاه در سایه فراهم بودن بستری مناسب در قسنطینه الجزایر و تلمسان، هسته‌ای برای پیدایش سه دانشگاه دیگر گردید.

دانشگاه مزبور در جذب دانشجویان به جایی رسید که در سال (۱۳۷۵هـ = ۱۹۵۵م) ۹۱۳ دانشجو داشت و حدود ۲۷۵ معلم در آنجا مشغول تدریس بودند. این تشکیلات برای اینکه معلمان، کارایی و نیکرفتاری را برگزینند، ایشان را زیر نظر داشت، سپس در انتخاب شرایط شایستگی و احراز چنین مقامی برای آن‌ها سخت‌گیری کرد و معلمان تازه وارد را ملزم به اخذ شایستگی‌های علمی از جمله گواهی تحصیل در دانشگاه زیتونیه، کرد.

استراتژی این جماعت به فعالیت در دو مرحله ابتدایی و دبیرستانی منحصر نشد، بلکه دانشجویان دختر و پسر خود را به آموزش‌گاهها و دانشگاه‌های مصر، عراق، سوریه و دیگر مناطق فرستاد، تا جایی که در سال (۱۳۷۵هـ = ۱۹۵۵م) حدود ۱۰۹ دانشجو را به این کشورها فرستاد، که این تعداد پس از پیروزی انقلاب فرانسه خیلی بیشتر شد.