پژوهشی پیرامون اصول و فروع شیعه دوازده امامی- جلد دوم

۳- بررسی چند روایت دیگر مربوط به ماجرای غدیر

چند روایت دیگر مربوط به واقعه غدیر در دست است که هفت تای آن‌ها از امام علی در المسند موجود می‌باشد بدین شرح [۱۱۷]:

أ- ابن نمیر برایمان حدیث گفت: عبدالملک نیز از ابو عبدالرحیم کندی از زاذان ابوعمر برایمان روایت می‌کند که: در میدان عمومی شهر از علی که مردم را به خدا سوگند می‌داد شنیدم می‌گفت: چه کسی در روز غدیر شاهد سخنان پیامبر بود؟ سیزده نفر برخاستند و شهادت دادند که این گفته را از پیامبر خدا شنیده‌اند: هرکه من دوست او بوده‌ام علی نیز دوست او است.

ب- محمد بن عبدالله و ربیع بن ابی صالح اسلمی برایمان حدیث روایت کردند، و زیاد بن ابی زیاد برایمان بازگو کرد که: از علی شنیدم که مردم را سوگند می‌داد و می‌گفت: هر مرد مسلمانی را به خدا سوگند می‌دهم که در روز غدیر چه چیزی را از پیامبر خدا شنیده است؟ دوازده نفر از کسانی که در غزوه بدر شرکت کرده بودند، برخاستند و ادای شهادت نمودند.

ج- عبدالله بن احمد می‌گوید علی بن الحکیم اودی و شریک از ابو اسحاق از عید بن وهب از زیدبن یثیع برایمان نقل کردند که سعید و زید می‌گویند: علی در میدان عمومی شهر مردم را سوگند می‌داد که: چه کسی سخنان رسول خدا را در غدیر خم شنیده برخیزد؟ پیش از سعید شش نفر و پیش از زید هم شش نفر برخاستند و شهادت دادند که روز غدیر از پیامبر خدا شنیده‌اند خطاب به علی می‌گفت: آیا مگر خدا نسبت به مومنان شایسته‌تر از خود آنان نیست؟ گفتند: بله، فرمود: خدایا! هرکه من دوستش بوده‌ام علی نیز محبوب او است، بار الها دوست بدار هرکه او را دست می‌دارد، و دشمنی بورز هرکه او را دشمن می‌دارد.

د- عبدالله بن احمد می‌گوید: علی بن حکیم بازگو کرد، شریک از ابواسحاق از عمروذی مر همان حدیث ابواسحاق از سعید و زید را نقل می‌کرد ولی با این قید اضافی: و کمک کن کسی که وی را کمک می‌کند، و درمانده و بی‌پناه گردان کسی که او را درمانده می‌کند.

هـ- عبدالله بن احمد می‌گوید: عبدالله بن عمر قوایری برایم حدیث گفت، یونس بن ارقم برایمان نقل کرد، یزید بن ابی زیاد، از عبدالرحمن بن ابی لیلی بازگو کرد که: علی را در فضای عمومی شهر دیدم مردم را به خدا سوگند می‌داد که: شما را به خدا سوگند می‌دهم چه کسی روز غدیر این سخنان را از پیامبر خدا شنید. هرکه من دوست و محبوب او بوده‌ام علی نیز دوست و محبوب اوست. برخیزد و شهادت دهد؟ عبدالرحمن می‌گوید: دوازده نفر از اصحاب بدر بلند شدند، من به یکی از آن‌ها نگاه می‌کردم، گفتند: گواهی می‌دهیم که روز غدیر از پیامبر خدا شنیدیم. فرمود: آیا مگر من نسبت به مسلمانان شایسته‌تر از خودشان نیستم و مگر همسرانم مادرانشان نیستند؟ گفتم: آری ای پیامبر خدا! فرمود: پس هرکه من محبوب او بوده‌ام علی محبوب اوست، خدایا! دوست بدار هرکه او را دوست می‌دارد و برخورد خصمانه کن با هرکه او را دشمن می‌دارد.

و- عبدالله بن احمد می‌گوید: احمد بن عمرو کیعی از زید بن الحباب و ولیدبن عقبه بن نزار عنسی برایم حدیث روایت کرده‌اند، سماک بن عبید بن ولید عبسی می‌گوید: پیش عبدالرحمن بن ابی لیلی رفتم، برایم بازگو کرد که علی را در میدان عمومی دیده که می‌گفته: هرکه روز غدیر سخنان پیامبر را شنیده برخیزد، و هرکه او را ندیده است برنخیزد، دوازده نفر بلند شدند و گفتند: ایشان را دیدیم و سخنانش را شنیدیم، دست علی را گرفت و می‌گفت: خدایا! دوست بدار هر آنکه او را دوست می‌دارد، و دشمنی بورز با کسی که با او دشمنی می‌ورزد، و یاری ده هرکه او را یاری می‌کند، و بی‌پناه گردان هرکه او را بی‌پناه می‌گرداند، سپس جز سه نفر همه برخاستند، از آن‌ها دعا کرد و دعایش درباره آنان پذیرفته شد.

ز- عبدالله بن احمد می‌گوید: حجاج بن شاعر، شبابه، نعیم بن حکیم و ابو مریم و یکی از همنشینان علی برایم بازگو کردند که علی گفت: پیامبر روز غدیر فرمود: هرکه من دوست او بوده‌ام علی هم دوست اوست. می‌گوید: مردم نیز پس از سخن پیامبر گفتند: خدیا! دوست بدار هرکه او را دوست می‌دارد و دشمنی بورز بار هرکه او را دشمنی می‌ورزد.

[۱۱۷] المسند ج ۲ احادیث شماره: ۶۴۱ - ۶۷۰ - ۹۵۰ - ۹۵۱ - ۹۶۱ - ۹۶۴ و ۱۳۱۰.