۱- آموزش مناسک حج برای آن‌ها
پیامبر جبرای تعلیم اهل و عیالش در موسم حج اهتمام خاص نشان داده تا جایی که بیشتر مسائل حج از آن‌ها نقل شده است. به طور مثال أمّ سلمهلروایت می‌کند از پیامبر جشنیدم که فرمود: ای آل محمد! به عمره در حج (حج تمتع) نیت نمایید [۱۱۹].
و آنگاه که عائشهلقبل از اینکه به بیت الله طواف نماید، حیض شد برایش فرمود: هر کاری را که یک حاجی باید انجام دهد، انجام بده مگر اینکه به بیت الله طواف نکن [۱۲۰].
در شب مزدلفه برای نوجوانان بنوعبدالمطلب فرمود: قبل از طلوع آفتاب جمره نزنید [۱۲۱].
پیامبر خدا جبرای تعلیم اهل و اقاربش تنها به صحبت و سخنران‍ی اکتفا نمی‌کرد بلکه سوال‌های آن‌ها را جواب داده و ایشان را همراهی می‌نمود چنان که در حدیث حفصهلآمده است: پیامبر جدر حجه الوداع همسران خویش را امر نمود که از احرام بیرون بیایند، من برایشان گفتم: شما چرا از احرام بیرون نمی‌آیید؟ فرمود: من سر خود را تلبید [۱۲۲]کردم، و با خود قربانی آوردم و تا وقتی قربانی نکرده باشم، خود را حلال نمی‌کنم [۱۲۳].
و آنگاه که فضل ابن عباس (پسر کاکای پیامبر) بطرف دختر جوانی از قبیله «خثعم» نگاه می‌کرد، پیامبرخدا جبا دست خویش صورت فضل را بطرف دیگر گرداند تا دختر را نگاه نکند. عباس برایش گفت: ای پیامبر خدا! چرا گردن پسر عمویت را بطرف دیگر دور دادی؟ فرمود: پسر جوان و دختر جوانی را دیدم، ترسیدم که شیطان آن‌ها را به فتنه بیندازد [۱۲۴].
اما در این زمان که بی اطلاعی و ندانستن امور حج در بین حجاج زیاد شده بدلیل اینست که تعداد خیلی کمی از مردم قبل از شروع مناسک مبادرت به تعلیم اهل و اقارب و افراد تحت سرپرستی‌شان می‌نمایند.
پس هر یک از ما کوشش کند اهل و عیالش را تعلیم و تربیت صحیح داده در نزد پروردگار مقام خویش را بالا ببرد و از بهترین مردم باشد، رسول خدا جمی‌فرماید: بهترین شما کسی است که با اهلش بهترین باشد و من بهترین شما با اهل خویش هستم [۱۲۵].
و هم چنین تربیت اهل و اولاد یک مسئولیت بزرگ است. پیامبر جمی‌فرماید: هریک از شما مسئول است، و هر یک از شما از زیر دستانش سوال می‌شوید، مرد سرپرست فامیل خود بوده و مسئول می‌باشد [۱۲۶].
پس پیامبر خدا را اسوه حسنه قرار داده و دعوت و انذار را از اهل و اقارب خویش شروع نمائیم، خداوند متعال می‌فرماید:
﴿وَأَنذِرۡ عَشِيرَتَكَ ٱلۡأَقۡرَبِينَ ٢١٤﴾[الشعراء: ۲۱۴].
«و خویشاوندان نزدیک خود را بترسان(هشدار بده)».
[۱۱۹] مسند امام احمد، حدیث شماره: ۲۶۵۹۰، صحیح ابن حبان، حدیث شماره: ۳۹۲۲ با اسناد صحیح. [۱۲۰] صحیح مسلم، حدیث شماره: ۱۲۱۱. [۱۲۱] جامع ترمذی، حدیث شماره: ۸۹۳. [۱۲۲] معنای تلبید گذشت. [۱۲۳] صحیح بخاری، حدیث شماره: ۴۳۹۸. [۱۲۴] جامع ترمذی، حدیث شماره: ۸۸۵. البانی این حدیث را درصحیح سنن ترمذی، حدیث شماره: ۷۰۲ " حسَن" قرار داده است. [۱۲۵] جامع ترمذی، حدیث شماره: ۳۸۹۵. [۱۲۶] صحیح بخاری ، حدیث شماره: ۲۵۵۳.