۳- تشویق آنها بر شرکت در مراسم حج
خداوند متعال حج را بر بنده توانمند خویش فرض گردانیده است و میفرماید:
﴿وَلِلَّهِ عَلَى ٱلنَّاسِ حِجُّ ٱلۡبَيۡتِ مَنِ ٱسۡتَطَاعَ إِلَيۡهِ سَبِيلٗا﴾[آلعمران: ۹۷].
«و حج خانه کعبه حقّ خدا است بر مردمان؛ هرکه توانائی رفتن بسوی آن را- از جهت اسباب راه- دارد».
و با تأمّل به سیرت پیامبر جدر حج در میابیم که آن حضرت سعی کامل داشت که همه اهل بیت و اقارب شان در مراسم بزرگ حج شامل شوند، بطور مثال:
۱- همه همسران پیامبر (که در آن وقت نه تن بودند) در این سفر حضور داشتند [۱۲۸].
۲- آن حضرت افراد ضعیف اهل بیت خویش را نیز با خود گرفته بود [۱۲۹].
۳- تشویق خویشاوندان - حتّی اگر مریض هم باشد- برای شرکت در مناسک حج: چنان که پیامبر خدا نزد ضباعه بنت زبیر ابن عبد المطلب که دختر کاکای/ دختر عموی آن حضرت میشود رفت و فرمود: شنیدم که امسال نمیخواهی به حج بروی؟!.
ضباعه گفت: من مریض هستم و میترسم مراسم را نتوانم بجا بیاورم و در نیمه راه باقی بمانم.
پیامبر جبرایش فرمود: احرام ببند و شرط بگذار تا هر جا که توانستی ادامه بدهی [۱۳۰].
تنبیه: متأسّفانه امروزه تعداد زیادی از مسلمانان -خصوصا زنان- با وجود استطاعت بدنی و مالی، در ادای فریضه حج اهمال روا میدارند؛ حال آنکه در حدیث آمده که پیامبر جمیفرماید: در بجا آوردن حج (فرضی) عجله نمائید، هیچ یک از شما نمیداند که چه برایش پیش خواهد آمد [۱۳۱].
سرپرست فامیل در این امر مهم نقش ارزندهای دارد و اگر زیر دستانش فریضه حج را ادا نمایند برای او نیز ثواب و اجر نوشته خواهد شد، چنانچه در حدیث آمده که زنی، طفلی را برای پیامبر جنشان داد و گفت: یا رسول الله! آیا بر این طفل حج است؟
رسول خدا جفرمود: بلی و برای تو، ثواب است [۱۳۲].
و در اینجا برای سرپرست خانواده ثواب خیلی زیادتر خواهد بود؛ چرا که حج بر اهل و عیالش فرض میباشد و حج برای آن طفل فرض نبوده است.
[۱۲۸] سنن ابو داود، حدیث شماره: ۱۷۲۲.حافظ ابن قیم در زاد المعاد۲/۱۰۶ وحافظ ابن کثیر در السیره النبویه۴/۲۲۲ نیز تصریح نمودهاند که همه همسران پیامبر در این سفر با ایشان بودهاند. [۱۲۹] مراجعه شود به: صحیح بخاری، حدیث شماره: ۱۶۷۸؛۱۶۸۸. صحیح مسلم، حدیث شماره: ۱۲۹۳. [۱۳۰] صحیح بخاری، حدیث شماره: ۵۰۸۹. سنن ابن ماجه، حدیث شماره: ۲۹۳۶، ۲۹۳۷. [۱۳۱] مسند احمد، حدیث شماره: ۲۸۶۸. این حدیث شواهد دیگری نیز در کتب حدیث دارد. [۱۳۲] صحیح مسلم، حدیث شماره: ۱۳۳۶.