فصل دوم: احوال پیامبر خداصبا خانواده و اقارب ایشان در حج
پیامبر خداص صله رحم و پیوند با اقارب را بسیار اهمیت داده و آن را جدا مراعات مینمودند، و همیشه از احسان و نیکی خویش آنها را مستفید میگردانیدند، کسانی که از احوال پیامبرصدر این مورد آگاهی داشتند، صفات حمیده ایشانصرا چنین توصیف نمودهاند: «آنحضرتصنیکوترین مردم بودند، و بیشتر از هرکس با خویش و اقاربشان پیوستگی داشتند» [۱۳۵].
یکی از نمونههای بزرگ و واضحی که آنحضرتصدر این عرصه با خویشان و نزدیکانشان داشتند، دعوت نمودن آنها بسوی خیر و صلاح، و تلاش بیش از حد ایشان به هدایت و نجات آنان از آتش جهنم است، طوری که در مکه بر کوه صفا بالا رفته و از نهایت و سر انجام شرک ورزیدن، آنها را آگاه و هراسانیدند: «ای فاطمه بنت محمد، ای صفیه بنت عبدالمطلب، وای فرزندان عبدالمطلب خودتان را از آتش دوزخ نجات دهید زیرا من از سوی خداأ مالک چیزی برای شما نیستم، از مالم هرچه میخواهید، بخواهید» [۱۳۶]. و فرموده ایشانصبه ابوطالب هنگامی که در لحظات اخیر زندگی قرار داشت: «ای عمو! بگو لا إله إلا الله» کلمه ایکه بدانوسیله برای تو در نزد پروردگار حجت آورده و شفاعتت را کنم» [۱۳٧].
و در حج نیز، احسان و نیکی و پیوستگی با خویشاوندان و نزدیکان ایشان در مواقف گوناگون بنظر خورده است، و قبل از آنکه به برخی از نمونه و چگونگی اخلاق حمیده آنحضرتصاشاره نماییم قابل یادآوریست که اهل بیت آنحضرتصدر کلیه مناسک حج یکجا با مردم از فرامین و دستورات آنحضرتص پیروی نموده و مستفید گردیدند، بلکه بیشتر از دیگران، مورد توجه و رعایت و دلسوزی آنحضرتصقرار میگرفتند، طوری که از عایشهلروایت است که وی با رسیدن عادت ماهانهاش به گریه شد و به آنحضرتص فرمود: آنچه را به اصحاب فرمودید شنیدم، و به سبب آن -حیض- از عمره باز داشته شدم» [۱۳۸].
و اگر با دقت به احکام حج و نسک آن دیده شود، درخواهی یافت که اکثر این احکام از اهل بیت وخویشان آنحضرتصروایت شده است، زیرا آنان بیشتر از دیگران به ایشان نزدیک بودند. ما برجستهترین نمونههای از احوال آنحضرتصبا اهل بیت و اقاربشان را ذکر مینمایم:
[۱۳۵] صحیح مسلم: ۱۰٧۲، و صحیح بخاری شمارههای: ۳۸۱۸ ، ۴٩۵۴ ، ۵٩٩۰. [۱۳۶] صحیح مسلم: ۲۰۵. [۱۳٧] صحیح بخاری: ۳۸۸۴. [۱۳۸] صحیح بخاری: ۱٧۸۸.