۸- نرمی و مهربانی و آسانی برآنان
پیامبر خداصدر این حج با نرمی و ملایمت، محبت و شفقت با آل بیت‌شان رفتار می‌نمودند، ایشانصبر ناتوانان‌شان دل‌سوزی و همدردی می‌نمودند، و کار آسان را به آن‌ها می‌پسندیدند و بر حاجتمندان‌شان مهربانی و همدردی و همکاری می‌نمودند، که بطور مثال به چند حالت در این مورد نظر می‌اندازیم:
*- آنحضرتصبه همسران‌شان جانب آسان را اختیار نموده و برانجام آن امر می‌فرمودند، چنانکه از حدیث حفصهلبرمی‌آید که آنحضرتصدر حجة الوداع همسران‌شان را امر فرمودند تا از احرام بیرون آیند [۱۸۶].
*- همچنان آنحضرتصهنگامی که نزد ضباعه دختر زبیرس درحالی که بیمار بود، رفته و فرمودند: «به حج برو، و شرط کن و بگو که خدایا! به حج رفتنم تا جایست که برایم توان رفتن را بدهی» [۱۸٧].
*- آنحضرتصضعیفان و ناتوانان خانواده خویش را از مزدلفه بسوی منا قبل از دیگران فرستادند، طوری که در حدیث فضل بن عباسب آمده که: «پیامبر خداصشب مزدلفه به ضعیفان و ناتوانان اهل خویش امر فرمودند تا شبانگاه بسوی منا حرکت کنند» [۱۸۸].
*- و از عایشه صدیقهلروایت است که فرمود: «چون به مزدلفه رسیدیم، سوده همسر پیامبرصکه زنی چاقی بود از پیامبر خداصاجازه خواست تا پیش از ازدحام مردم حرکت نماید، آنحضرتصبرایش اجازه دادند، و او پیش از ازدحام مردم حرکت نمود، و به منا رفت، ولی ما تا صبح همانجا ما ندیم، و صبح همرای پیامبر خداصحرکت نمودیم» [۱۸٩]. همچنان حدیث ابن شوالس که فرمود: «نزد ام حبیبهلرفته و خبر دادم که پیامبر خداصامر فرمودند اینکه شبانگاه از مزدلفه بسوی منا حرکت نمایید» [۱٩۰].
*- همچنان هنگامی که ام سلمهلهمسر پیامبرصاز بیماریش به ایشان شکایت نمود، فرمودند: «از پشت مردم سوار بر شتر طواف کن» [۱٩۱].
*- و از نمونه‌های مهربانی آنحضرتصبرآل بیت‌شان، اجازه دادن به عباسس بخاطر آب دادن حجاج، تا شب‌های منا را در مکه بگذراند [۱٩۲]. پس اگر تعداد حجاج با پیامبر خداصنسبت به این زمان کم‌تر بود، با آن هم ایشانصپرهیزگارترین و مهربان‌ترین و با وقارترین این امت بودند، و آنحضرتصاینگونه اهل و خانوادۀ‌شان را مورد عطف و مهربانی خویش قرار داده آسانی را به آن‌ها می‌پسندیدند ....و در عصر حاضر بزرگ سالان، زنان و کودکان بیشتر از هر وقتی دیگر به مهربانی و همدردی و شفقت ضرورت دارند، زیرا زیادی و کثرت حجاج، و وجود جهل و نادانی مسلمانان به احکام و مناسک حج باعث می‌گردد که در ادای مناسک بی‌پروایی صورت گیرد و چنانکه لازم است از ارشادات و فرامین الهی در ادای مناسک و سایر عبادات پیروی نکنند، اینهمه سبب می‌شود که ترس و هراس از اللهأ کاسته شده و عظمت او تعالی در قلب‌ها جایگزین نگردد، و بلاخره همدردی و مهربانی و شفقت به دیگران نیز از بین برود.
پس ای مسؤل و زمامدارخانواده! از خداوندأ بترس و راه آسان و ساده را بر اهل بیت خویش در محدوده ضوابط و مقررات شریعت و احکام آن برگزین، زیرا اینکار بسود خودت بوده وموجب پاداش بزرگ در نزد خداوندأ می‌باشد.
[۱۸۶] صحیح بخاری: ۴۳٩۸. [۱۸٧] صحیح بخاری: ۵۰۸٩. [۱۸۸] سنن نسایی: ۳۰۳۴. [۱۸٩] صحیح بخاری: ۱۶۸۱. [۱٩۰] صحیح مسلم: ۱۲٩۲. [۱٩۱] صحیح بخاری: ۴۶۴. [۱٩۲] صحیح بخاری: ۱۶۳۴.