۵- سعی پیامبر اکرمصبر یکپارچگی امت و هشدار از ایجاد تفرقه
یکی از اهداف والای اسلام، اتحاد، همبستگی، همدلی و همرزمی مسلمانان در صف واحد است، که در زمینه فرامین الهی و ارشادات نبوی مبنی بر یکپارچگی امت و ایجاد فضای الفت و محبت میان آنان، و عدم تفرقه و اختلاف در قرآن کریم و سنت مطهره وجود دارد که از جمله آن فرموده خداوندأ است: ﴿وَٱعۡتَصِمُواْ بِحَبۡلِ ٱللَّهِ جَمِيعٗا وَلَا تَفَرَّقُواْ﴾[آلعمران ۱۰۳].
«و همگی به ریسمان الله -عهد خدا، یا دین خدا، یا قرآن- چنگ زنید و پراکنده نشوید». وهمچنان میفرماید:
﴿وَإِنَّ هَٰذِهِۦٓ أُمَّتُكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَأَنَا۠ رَبُّكُمۡ فَٱتَّقُونِ ٥٢﴾[المؤمنون: ۵۲].
«در حقیقت این امت، امتی یگانه است، و من پروردگار شما هستم، پس از من بهراسید».
و میفرماید:
﴿مُنِيبِينَ إِلَيۡهِ وَٱتَّقُوهُ وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ٣١ مِنَ ٱلَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمۡ وَكَانُواْ شِيَعٗاۖ كُلُّ حِزۡبِۢ بِمَا لَدَيۡهِمۡ فَرِحُونَ ٣٢﴾[الروم: ۳۱-۳۲].
«و از مشرکان نباشید، ازکسانی که دینشان را پراگنده کردند و فرقه فرقه شدند، و هر حزبی به آنچه که نزد خود دارند دلخوشند».
و پیامبر اکرمصمیفرمایند: «مسلمان برای مسلمان (یعنی رابطه مسلمانها با همدیگر در تعاون و همکاری) چون ساختمانی است که برخی، برخی دیگر را محکم میسازد. سپس آنحضرتص انگشتهای خود را به همدیگر درآوردند» [۳۲۸]. و همچنان فرمودهاند: «دست خداوند همرای جماعت مسلمانان است» [۳۲٩].
حج فرصت طلایی است که میتوان طی آن وحدت و یکپارچگی، الفت و محبت را میان فرزندان امت اسلامی ایجاد نموده، و آنها را از عواقب بد تفرقه و اختلاف، و اسباب و وسایلی که باعث آن میگردد برحذر نمود. از اینرو پیامبر اکرمصدر این راستا توجه و اهتمام جدی بخرچ داده و آن را از اولویات شمردهاند، و بنابر اهمیت این مسأله ایشانصدر جاهای مختلف، بر وحدت و یکپارچگی امت تلاش نموده و بر آن تأکید نموده و مردم را به آن فرا خواندهاند، که در اینجا گوشه از سخنرانیهای ایشان را که در این باره بیان نمودهاند خدمتتان ذکر مینماییم:
*- آنحضرتصمساوات میان افراد امت اسلامی و عدم برتری یکی بر دیگر را قرار گذاشتند و خاطرنشان ساختند که برتری صرف در تقوا و پرهیزگاری میباشد. طوری که در یکی از خطبههایشان در این موسم با عظمت فرمودند: «هان ای مردم! آگاه باشید که پروردگار شما یکی است و پدر شما یکی است، و آگاه باشید که هیچ عربیای بر هیچ عجمیای، و هیچ عجمیای بر هیچ عربیای، و هیچ سیاه پوستی بر هیچ سرخپوستی، و هیچ سرخپوستی بر هیچ سیاهپوستی، هیچگونه برتریی ندارد، مگر به تقوی» [۳۳۰].
*- همچنان پیامبر اکرمص به اطاعت و شنیدن و نصیحت زمامداران مسلمانیکه قرآن کریم را دستورشان قرار میدهند، و پیوسته و منضم بودن با گروه مسلمانان تأکید به عمل آوردند، چنانکه فرمودهاند: «بشنوید و فرمان برید هر چند بر شما غلامی سیاه و گوش بریدهای مقرر گردد که شما را با کتاب الله -قرآن- رهبری نماید» [۳۳۱]. همچنان ایشانصدر خیف واقع در منا فرمودند: «هرگاه سه خصلت در شخص مؤمن موجود باشد، کینه و خیانت، قلب ویرا فرا نمیگیرد: اخلاص در عمل بخاطر رضامندی خداوند ص، نصیحت کردن پیشوایان و زمامداران مسلمانان، و پیوسته بودن با گروه آنان، همانا دعای سایر مسلمانان بدیگرانشان، از عقب ایشان را احاطه میکند» [۳۳۲].
*- همچنان آنحضرتصامت را از شر و مکر و حیلههای شیطان برحذر داشته فرمودند: «شیطان ناامید شده که مسلمانان در جزیرۀ عرب او را بپرستند، و لیکن در فاسد نمودن و دگرگون ساختن دلها، و ایجاد ترک دوستی و محبت میانشان میکوشد» [۳۳۳].
*- همچنان پیامبر اکرمصامت را بر دوری جستن از امور نوپیدا و بدعتها در دین دستور دادهاند و از خطرآن هشدار داده فرمودند: «همانا من مردمانی را میرهانم، و کسانی از میان وارد شدگان -بر حوض- ربوده میشوند، من میگویم: ای پروردگار آنها از امت مناند، به من گفته میشود: تو آگاهی نداری آنها بعد از تو چه چیزهای ایجاد نمودند؟» [۳۳۴].
*- ایشانصامت را از تفرقه و اختلاف، و اموریکه باعث آن در جوامع اسلامی میگردد، و از عدم شعله و رساختن فتنههای که سبب جنگ و خونریزی میان مسلمانان میگردد، هشدار دادند، ایشان بخاطر اهمیت این مسأله برخی از یاران را دستور دادند تا مردم را خاموش سازند و سپس فرمودند: «پس ازمن کافر مشوید که گردن یکدیگر را بزنید [۳۳۵]. همچنان از سبک شمردن و مباح دانستن خون، مال و آبروی مردم، امت را برحذر نموده در خطبههای عرفه و منا و وسط ایام تشریق بر حرمت و ارزش آن تأکید نموده فرمودند: «همانا خون، مال و آبروهای شما درمیانتان حرام است، مانند حرمت این روز شما، در این شهر شما، و در این ماه شما» [۳۳۶].
چنانکه از ظلم و تجاوز و گرفتن اموال مردم بدون رضایت آنها منع نموده فرمودند: «از من بشنوید! بعد از من زندگی خواهید کرد، آگاه باشید که بر کسی ظلم نکنید، بر کسی ظلم نکنید، بر کسی ظلم نکنید، بر مسلمان جایز نیست که مال مسلمانی را بدون رضایت خاطرش بگیرد» [۳۳٧]. همچنان واضح ساختند که خداوندأ میراثها را در کتابش تقسیم نموده و میراث هر انسانی را که نصیبش میگردد به وی دادهاست، قسمی که فرمودند: «همانا خداوند نصیب هر انسان را که میراث میبرد تقسیم نموده است، پس وارث حق وصیت را ندارد» [۳۳۸]. چنانکه از غیبت، دست و یا زبان درازی، و تجاوز به آبروهای مردم منع نمودند، و آن هنگامی که مردی از تقدیم و تأخیر ادای مناسک پرسید، ایشانصفرمودند: «باکی نیست، باکی نیست -در تقدیم و تأخیر مناسک- جز مردیکه آبروی برادر مسلمانش را سبک شمرده و پایمال نموده است -مانند غیبت، تهمت وغیره- که با این کار در حق او ظلم روا داشته، پس در آن عمل اشکال و نابودی است» [۳۳٩].
*- همچنان پیامبر اکرمص امت را از خروج دجال آگاهی داده فرمودند: «خداوند هیچ پیامبری را نفرستاده مگر اینکه امت خود را از او (دجال) بیم داده، نوح÷و پیامبرانیکه پس از وی بودند از او بیم دادند، دجال درمیان شما بیرون خواهد شد و اگر چیزی از امر و علایم وی بر شما پوشیده بماند، این پوشیده نمیباشد که خدای شما یک چشم نیست، چشم راست دجال کوراست که گویی چشمش مانند دانه انگور برآمده است» [۳۴۰].
با تأسف شدید امروز امت اسلامی را اختلاف وتفرقهها از هم جدا و متلاشی ساخته است، فتنهها و بلاهای گوناگونی دامنگیرشان شده گویی که خنجر بدست دارد و بر سینه امت زانو زده است، از سوی دیگر دشمنان قسم خورده اسلام، مانند سکولرستها و ملحدان، شب و روز بر ایجاد تفرقه و اختلاف میان فرزندان این امت دست بکاراند، ولی با وجود دسیسه و توطئههایشان، از مقابله با اسلام و پیروان آن عاجز آمده و ناکامی خویش را اعلان نمودهاند، پس یگانه راه موفقیت، همانا اتحاد و همبستگی و برگشت به خداوندأ و دین وی است که باید مسلمانان به ریسمان محکم اسلام چنگ زده صفوفشان را منسجم ساخته، پراکندگی را به وحدت، دشمنی را به اخوت، و کسالت را به نشاط مبدل سازند، و چون رادمردان صدر اسلام که مرگ و زندگیشان بخاطر عزت و اعتلای کلمه اللهأ بود، عزت و قوت گم شده را دوباره بدست آرند. موسم با عظمت حج، این گردهم آیی بینظیر مسلمانان فرصتی خوب، و سرآغازی مناسب، بخاطر ایجاد وحدت و همبستگی میان مسلمانان جهان است، زیرا ملیونها مسلمان با قلبهای مملو از صفا وصمیمیت و بدنهای آماده به هرگونه قربانی و فداکاری، در سرزمین مقدس مکه مکرمه، با یک دل و یک جان، و بر یک کلمه و یک دین و آیین، بازبانهای مختلف، و رنگهای گوناگون، و نژادهای متنوع، و فرهنگهای متفاوت، و وضیعتهای اقتصادی و اجتماعی مختلف، بدون هیچگونه تبعیضی،گردهم جمع میشوند.
پس ای برادری مسلمان! حاجی محترم: تو یگانه کسی هستی که آرزوهای دیرینه مسلمانان را که سالها چشم براه آن هستند برآورده نمایی، تو کسی هستی که با حضورت در این موسم پرفیض و کنفرانس جهانی مسمانان، رسم و رواج جاهلیت را از میان برداری، و در راه وحدت و یکپارچگی امت سهم فعالی داشته باشی، تو با خدایت عهد و پیمان ببند و اعلان محبت و دوستی واقعی خویش را با پروردگارت نما، و با قاطعیت تصمیم بگیر که، کسی را که خداوندأ دوست دارد دوست، و کسی را که خداوند دوست ندارد با وی قطع رابطه و دشمن بگیری، سپس این دوستی را میان حجاج و هموطنان خویش پخش و نشر کرده، از آنها دعوت بعمل آور تا مانند تو با خداوندأ عهد و پیمان دوستی ببندند، و باید زندگی خویش را مطابق فرامین و دستورهای او تعالی و رسولشصعیار نموده و هرچیزی را که بخود دوست داری و میپسندی، به دیگر مسمانان نیز بپسند، و در راه تحقق اهداف والای اسلام از هیچ فداکاری دریغ ننموده و کمک و همکاری و محبت مسلمانان را شعارت گردان، و هیچگاهی گرویده راه و روش غیر مسلمانان نشده بیش از حد ضرورت با آنها سر وکار نداشته باش، و هرگاه موفق به انجام چنین کارهای شایسته شدی، بدان که در راه مستقیم قرارگرفته، خیر برکت و موفقیت و سعادت دنیا و آخرت یاور توست، و در راه وحدت و یک پارچگی امت اسلامی پیش از سخن و شعار، گامهای عملی وجدی برداشتهای که ثمره و حاصل آن را عنقریب خواهی چید.
[۳۲۸] صحیح بخاری: ۲۴۴۶. [۳۲٩] سنن ترمذی: ۲۱۶۶، حدیث حسن غریب و البانی آن را صحیح خوانده: ۱٧۶۰، وارناؤوط در حاشیه «جامع الاصول» با شواهد دیگر آن را حسن گفته است: ۴٧٩٧. [۳۳۰] مسند احمد: ۲۳۵۳۶، هیثمی در مجمع الزواید فرموده: رجال این حدیث همه رجال صحیحاند: ۳ /۲۶۶. [۳۳۱] صحیح مسلم: ۱۲٩۸. [۳۳۲] سنن ابن ماجه: ۳۰۵۶، با تصحیح البانی:۲۴۸۰. [۳۳۳] صحیح مسلم: ۲۸۱۲، و مسند احمد: ۲۰۶٩۵، حدیث صحیح لغیره است. [۳۳۴] سنن ابن ماجه: ۳۰۵٧، با تصحیح البانی: ۲۴۸۱. [۳۳۵] صحیح بخاری: ۱۲۱. [۳۳۶] متفق علیه. [۳۳٧] مسند احمد: ۲۰۶٩۵، این حدیث صحیح لغیره است. [۳۳۸] جامع ترمذی: ۲۲۱۸، با تصحیح البانی: ۱٧۲۱. [۳۳٩] سنن ابو داود: ۲۰۱۵، باتصحیح البانی: ۱٧٧۵. [۳۴۰] صحیح بخاری: ۴۴۰۳.