مواد و روش كار:
در نگارش این اثر عملی، از کتب معتبر دینی و علمی، قدیم و جدید، استفاده نمودهام. موضوعات را با دلایل قاطع، از قرآن کریم و احادیث نبوی، مورد بحث و بررسی قرار داده، از آثار نویسندهگان معاصر جهان اسلام، در این رابطه استفاده بیشتر کردهام علاوه بر آن از (سی، دی) های حدیث و تفسیرشریف، نیز استفاده نموده، به خاطر بدستآوردن اهداف مشخص سوالاتی را با دانشمندان و صاحبنظران مطرح کرده و آن را تحلیل و مناقشه کردهام. با تذکر این مطلب که همه خوبیهای این اثر علمی لطف خداوند بر من است، و نارساییهای آن منسوب به من بوده و دین مقدس اسلام از آن مبری میباشد.
دین مقدس اسلام با نظام جامع، شامل و کامل که دارد، از موضوع گدایی علل و اسباب و پیامدها و راههای علاج آن بحثهای رانده و اساساتی را وضع کرده است، علمای اسلام نیز در مباحث علمیشان آن را نادیده نگرفته، گاهی منظم وگاهی پراگنده آن را مورد بحث و بررسی قرار دادهاند، چنانچه سفیان ثوری/میفرماید: اگر چهل هزار دینار جمع کنم و آنها از من بماند و بمیرم برایم بهتر است از این که یک روز فقیر شوم و به سوال و گداییکردن از مردم ذلیل شوم. و همچنان فرموده است: به خدا سوگند نمیدانم چه سر خواهد زد اگر به فقر و مرض مبتلا شوم شاید نا آگاهانه از دین برایم و احساس آن را نکنم.
برخی از حکماء گفتهاند: اگر به کسی چیزی دادی امیرش باشی و اگر از کسی چیزی خواستی اسیرش باشی و اگر از کسی استغنا جستی مانند اوباشی. (٩ص۳۸)
امام ابن قیم جوزی/گفته است: شخصی سوالگر با سوال و گدایی از سه جهت مرتکب ظلم میشود، ظلمی در حق ربوبیت پروردگار، ظلمی در حق مسؤل (سوال کرده شده) ظلمی در حق خودش. (۲۳ص۴۸)
آنچه من در این مجموعه کوچک، علمی و تحقیقی انجام میدهم، به سلک درآوردن مرواریدهای پراگنده در زمینه است. در ابتدا گدایی را تعریف و حکم آن را از نظر اسلام مورد بررسی قرار میدهم، سپس در مورد علل و اسباب گدایی، تحقیق نموده و پیامدههای ناگوار فردی، اجتماعی، روانی و اخروی آن را واضح ساخته با طرح سوالات از صاحبنظران و اهل خبره به بررسی راههای علاج آن میپردازم و با نتیجهگیری و مناقشهی مختصر (انشاء الله) این بحث را به پایان میرسانم.