ط- دیدگاه پیشینیان امت
تمامی علمای سلف به یقینی بودن حدیث واحد اعتقاد داشتهاند. حافظ سخاوی در این زمینه میگوید:
«پیش از ابنالصلاح، جمهور محدثین، اصولیون و عموم پیشینیان معتقد بودهاند که خبر واحد در صورت تأیید امت اسلامی، متقن میباشد» [۳۳].
به باور من، کسی که نوشتههای محدثین برجسته و پیشگام را نیک بنگرد، اطمینان مییابد که ایشان به احادیث آحاد استناد کردهاند. پس امام بخاری، مسلم، ابوداود، ترمذی، نسائی، ابنماجه، احمد، ابنخزیمه، طبرانی، دارمی و دیگران، احادیث آحاد را در کتابهایشان آورده و بدانها استناد کردهاند. در غیر این صورت از گردآوری آنها خودداری میکردند. برای مثال ابنخزیمه در کتابی در زمینهی توحید، به دهها حدیث واحد استناد کرده است. بخاری و مسلم نیز احادیث آحاد بسیاری را در زمینهی عقاید ذکر کردهاند.
[۳۳] قواعد التحدیث (۸۵)