بنیان ایمان

دلیل دوم:

الله ﻷمی‌فرماید:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن جَآءَكُمۡ فَاسِقُۢ بِنَبَإٖ فَتَبَيَّنُوٓاْ﴾[الحجرات: ۶].

‏«ای كسانی كه ایمان آورده‌اید! اگر شخص فاسقی خبر مهمی را به شما رساند، در باره‌ی آن تحقیق کنید».

در قرائتی دیگر به جای جمله [فتبینوا]، [فتثبتوا] آمده است. این آیه دال بر این است که خبر یک نفر، یقین‌آور است و گرنه الله أبرای اطمینان از آن، به تحقیق و تفحص امر نمی‌فرمود. پیشینیان پیوسته می‌گفتند: رسول‌الله صچنین و چنان فرمود و دستور داد.

در صحیح بخاری از زبان بسیاری از صحابه شجمله‌ی: [قال رسول‌الله ص]آمده است؛ اما آن صحابی آن حدیث را از خود پیامبر صنشنیده بود بلکه از یک صحابی دیگر شنیده بود؛ اما آن‌قدر به آن صحابی اعتماد داشت، که مطمئن بود آن حدیث از پیامبر صاست و می‌گفت: «قال رسول الله ص». اگر خبر واحد یقینی و درست نباشد، این اطمینان و جمله‌ی صحابه ش ناآگاهانه بوده است.