عاقبت نگاه بد
غض بصر به نص قرآن فرض است، و اگر چنانچه نگاه شخصی اتفاقاً به نامحرمی افتاد، باید فوراً آن را پائین بیندازد، چنانکه حضرت بریده سروایت میکند که رسول اللهجبه حضرت علیسفرمودند: «يَا عَلِىُّ لاَ تُتْبِعِ النَّظْرَةَ النَّظْرَةَ فَإِنَّ لَكَ الأُولَى وَلَيْسَتْ لَكَ الآخِرَةُ» [۴۴]. «ای علی! بعد از نگاه ناگهانی که در نخستین مرحله صورت میگیرد، بار دوم نگاه نکن، زیرا نخستین نگاه معاف است و دومی به نفع تو نیست».
نگاه بد, یکی از امراض مهلک و بسیار خطرناک است و پائینکردن نگاه، بهترین نسخۀ شفا برای تمام امراض روحانی میباشد و با عمل نبودن برآن باب فتنه و فساد مسدود میگردد و بستن راههای فتنه و فساد در اسلام دارای اهمیت زیادی میباشد، شاعر میفرماید:
این همه آفت که به تن میرسد
از نظر توبه شکن میرسد
دیده فرو پوش چو دُرّدر صدف
تا نباشی تیر بالا را هدف
و همانطور که دیدن غذا و بوی آن, اشتها را باز میکند، نگاه هم مُحَرِّک شهوت و پیامآور زنا است، چنانکه شاعری دیگر نیز گفته است:
نَظْرَةٌ فابتسامة فَسَلاَمٌ
فكَلَامٌ فَمَوْعِدٌ فَلِقَاءٌ
كُلُّ الْحَوادثِ مَبْدأُها مِنْ النَّظَر
وَمُعْظَمُ النَّارِ مِنْ مُسْتَصْغَرِ الشّرَر
والـمَرْءُ مَادَامَ ذاعَيْنٍ يُقَلِّبُهَا
فِي أَعْيُنِ الْعَيْنِ مَوْقُوْفٌ عَلَى الْخَطْر
كَمْ نَظْرَةٍ فَتَكَتْ فِي قَلْبِ صَاحِبِهَا
فَتْكَ السِّهَامِ بِلاَ قَوْسٍ وَلاَ وَتَر
ج
يَسُرُّ مُقْلَتَهُ مَا ضُرَّ مَهْجَتَهُ
لاَ مَرْحَباً بِسُرُوْرٍ جَاءَ بِالضَّرَر
تمام اتفاقات با نظر و دیدن آغاز میشود و منشأ آتشهای بزرگ از جرقههای کوچک است، مادامی که شخص با چشمش زنان زیبا را نگاه میکند, باید بداند که در موضوع خطر و زیان است، چه نگاههای که قلب صاحبانشان را هدف قرار میدهند و بدون این که کمان و زهی در کار باشد, آنها را چون تیر سوراخ میکند، چیزی که چشمش را شاد و مسرور میسازد، یقیناً به قلب او ضرر و زیان خواهد رسانید، پس شادی و سروری که زیان به دنبال داشته باشد, نبودنش بهتر است.
اگر انسان به این حکم الهی عمل ننماید, زیانهای جبران ناپذیری را متحمل میگردد و عاقبت و انجام بدی در انتظار وی خواهد بود.
[۴۴] سنن ابیداود، ج ۱، ص ۲۹۹.