كلمهی طيبه:
اینها عقاید پنجگانهاى است که بناى اسلام براساس آن استوار شده است، و همه این معانى در یک کلمه خلاصه شده است. بنابراین وقتی که گفتید: (لا إله إلا الله) به بندگى خداى یگانه اقرار کرده اید و سائر خدایان باطل را کنار زدهاید.
همچنین وقتی که گفتید:
(محمد رسول الله)، تصدیق کردهاید به اینکه محمد جپیغمبرى است که خداوند متعال او را بسوى بندگانش فرستاده است، و چیزیکه با تصدیق شما به رسالت محمدجلازم میگردد این است که:
شما به آنچه محمد جدر بارهی وجود خداى متعال و صفات او آموزش داده، و به آنچه از فرشتگان و کتابها و پیغمبرانش و روز آخر بیان کرده، ایمان دارید و در همان راهى سیر میکنید که محمد جآن راه را به شما نشان داده و امر کرده است که خداى را به همان طریق عبادت کنید، و احکام و اوامر او را پیروى نمائید.
توجه: بنده ایمانیات را که باید به آن ایمان داشته باشیم پنج گفتهام، و این پنج رکن مأخوذ است از آیهی: ۲۸۵ سورهی البقره که خداى متعال فرموده است:
﴿ Aءَامَنَ ٱلرَّسُولُ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مِن رَّبِّهِۦ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۚ﴾.
یعنى: «پیغمبر و مومنان به آنچه خداوند متعال بر او نازل کرده ایمان آوردهاند...».
و آیهی: ۱۳۶ از سورهی النساء که فرموده است:
﴿وَمَن يَكۡفُرۡ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَكُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ...﴾.
یعنى: «هر کس به خداوند متعال و به فرشتگان او و به کتابهایش و به فرستادگانش و به روز آخرت کافر شود...».
بدون تردید در حدیث پیغمبر (والقدر خيره وشرّه)هم در ایمانیات شامل شده است و بدین ترتیب تعداد عقائد بنیادى به عدد شش مىرسد ولى حقیقت امر این است که ایمان به (تقدیر) چیزى نیست که مستقل باشد؛ بلکه جزیى است از اجزاى ایمان به خداوند متعال، و بدین مناسبت قرآن کریم آن را در ضمن بیان توحید ذکر فرموده و به همین جهت آن را ضمن شرحی که براى کلمهی (لا إله إلا الله) آوردهام ذکر کردهام. و همچنین ذکر بهشت و جهنم و آتش دوزخ و صراط و میزان در بعضى احادیث، مستقل از امور دیگرى که ایمان به آن واجب است، آمده. و در واقع این معانى نیز اجزایى هستند از ایمان به آخرت).