امام بخاری: زادگاه و خانوادهاش
سفر مبارکمان را با امام بخاری/با معرفی خانواده و زادگاهش شروع کی کنیم.
نام مبارک او ابوعبدالله محمد بن ابوالحسن اسماعیل بن ابراهیم بن مغیره بن بردزبه است. برد زبه جد امام بخاری قبل از فتح ایران، زندگی میکرد و آیین زرتشتی داشت و بر همین آیین از دنیا رفت. خانواده برد زبه در بخارا یکی از شهرهای خراسان بزرگ آن زمان سکونت داشت و این منطقه در نیمه قرن اول هجری توسط فرمانده قهرمان مسلم بن قتیبه فتح گردید.
مغیره جد سوم امام بخاری توسط یمان بن جعفی والی خراسان به دین اسلام گروید اما پسر مغیره - ابراهیم - مانند پدرش گمنام زیست و گمنام از دنیا رفت. افراد این خانواده همگی به زراعت و کشاورزی مشغول بودند و اولین کسی که در این خانواده به تحصیل علم پرداخت اسماعیل بن ابراهیم بود. در مجالس علمای شرکت، و به سرزمینهای مختلف مهاجرت میکرد تا با ائمه و صالحین ملاقات کند و از آنان علم حدیث و علم فقه را فراگیرد. از کسانی که از آنان حدیث شنید میتوان انس بن مالک را نام برد.
اسماعیل دو پسر داشت: احمد و محمد. که از احمد یادی به جزء ذکر نام او در تاریخ نشده است محمد فرزند دوم اسماعیل در روز جمعه سیزدهم شوال سال یکصد و نود و چهار (۱٩۴) هجری قمری چشم به جهان گشود. هنوز مدت کوتاهی از تولدش نگذشته بود که پدرش اسماعیل از دنیا رفت. محمد و برادرش تحت نظر مادرشان به زندگی خود ادامه دادند و او عهده دار مسئولیت تربیت آنان گردید. در کودکی برای محمد حادثه تلخ و ناگواری اتفاق افتاد که باعث اضطراب و نگرانی مادرش شد و خواب و استراحت را از او ربود و آن کور شدن چشمان محمد بود. مادر پرهیزگار دست به توسل و نیاز به سوی پروردگارش دراز کرد و شب و روز به ذکر، نماز و دعا مشغول شد تا اینکه ابراهیم خلیل÷را شبی در خواب دید که به او گفت:
«ای زن! خداوند دعا و گریهات را اجابت کرد و بینایی فرزندت را باز گرداند».
مادر شیدا از خواب پرید. در حالی که کلمات مژده «ابراهیم خلیل» همچنان در گوشش طنین انداز بود. محمد را در حالی یافت که بینایی خود را باز یافته بود. همان طور که ابراهیم خلیل به وی بشارت داده بود.