توطئه‌ها شروع می‌شود
محمد بن یحیی نفس راحتی کشید و فکر می‌کرد که امام بخاری را در مقابل اهل نیشابور در تنگنا و وضعیتی بحرانی، قرار خواهد داد.
بادهای فتنه‌ای که از حسد و عداوت سرچشمه می‌گرفت بعد از دیگری بر سر امام بخاری شروع به وزیدن کرد. توطئه گران برای انجام توطئه به مجلس امام بخاری رفتند.
امام بخاری در مجلس با وقار و شکوه خاصی احادیث پیامبرصرا بیان می‌فرمودند.
شخصی بدون اینکه اجازه بگیرد، به پا خواست و از امام بخاری پرسید:
- ای ابو عبدالله. «قرآن مخلوق است یا غیر مخلوق؟؟».
مجلس را سر و صدا و داد و فریاد فراگرفت و امام بخاری به سوالکننده نگاه می‌کرد و جوابی نداد. سپس آن شخص سوالش را تکرار نمود.
و امام بخاری در سکوت به او نگریست و پاسخ نمی‌داد.
آن مرد، سوال را برای بار سوم تکرار کرد. و امام بخاری مجدداً در سکوت به او نگریست و جوابی نمی‌داد.
امام بخاری متوجه شد که توطئه‌ای علیه او چیده اند. اما این بار توطئه از نوع و رنگ دیگری بود وقتی که سوالکننده برای جواب اصرار و پافشاری زیادی کرد، امام بخاری به او گفت:
- «قرآن کلام خدا و غیر مخلوق است، و افعال بندگان مخلوق به شمار می‌روند».
با وجودی که امام بخاری پاسخی روشن به او داد و در آن رشک و شبهه و ابهام وجود نداشت، در مجلس فتنه و آشوبی بپا خواست.
مردی دیگری بلند شد و به امام بخاری گفت:
«یا از این سخنت برمی‌گردی و یا از مجلست متفرق می‌شویم».
او چه می‌خواست و مفهوم کلامش چه بود؟
مفهوم آن، این بود که آنان از امام بخاری بخواهند تا سخنی کفر آمیز بگوید!!.
امام بخاری فرمودند: «من از سخن خود عدول نمی‌کنم و چیزی نمی‌گویم، مگر اینکه حجت و دلیلی قویتر بیان و ارائه کنید».
گفتند: «دلیلت چیست؟ می‌خواهیم سخنت را برای بار دوم تکرار کنی».
امام بخاری فرمودند: «افعال بندگان از قبیل حرکات، صداها و نوشتن مخلوق است».
اما قرآنی را که مردم بر زبان می‌خوانند، و در اوراق می‌نویسند و در قلوب حفظ می‌کنند، کلام خدا و غیر مخلوق است خداوند می‌فرماید: ﴿بَلۡ هُوَ ءَايَٰتُۢ بَيِّنَٰتٞ فِي صُدُورِ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ﴾[العنکبوت: ۴٩]. «بلکه این قرآن آیات روشن الهی است در لوح سینه، آنان که از خدا نور علم و دانش یافتند». در اینجا بعضی از حاضرین از امام بخاری پرسیدند: آیا کسی که بگوید قرآن مخلوق است کافر محسوب می‌شود؟
امام بخاری بدون هرگونه تردیدی فرمودند:
«بله، کافر محسوب می‌شود».
بار دیگر در مجلس سر و صدا به پا خاست و امام بخاری یک بار دیگر بر توطئه گران و فتنه جویان پیروز شد.
***