امام بخاری به جوانان آموزش می‌دهد
امام بخاری می‌کوشید تا صحنه اعمالش پاک و سفید باشد. بدین علت بر نفس خود، نگهبانی از وجدانش قرار داد.
اطراف قلبش را حصاری از خشیت و ترس الهی قرار داد تا شیطان به آن رخنه و نفوذ نکند. با مال و منال دنیوی و زر و زیور آن با اعراض و روی گردانی برخورد کرد این در حالی بود که با ثروتی که داشت می‌توانست هرگونه که دلش می‌خواست از مواهب دنیوی بهره بگیرد. با وجدان پاکش با صالحی آنانی که شبهایشان را در سجده و قیام سپری می‌کنند زندگی کرد او بر سفره‌های علم زندگی کرد تا بهترین‌ها را به دلدادگان و شیفتگان معرفت تقدیم کند.
در نزد تمامی شیوخ روزگارش نشست و از آنان حدیث روایت کرد. آنچه که از احادیث در نزدش بود به آنان ارائه کرد.
از سلاطین کناره گیری می‌کرد تا بدان چه که خداوند به او از سلطان علم موهبت کرده بود بهره جوید.
روزی به ابو معشر ضریر گفت: «ای ابو معشر حلالم کن».
گفت: «از چه چیزی‌ای ابو عبدالله».
گفت: «روزی حدیثی روایت کردم در آن حال نگاهم به شما بود و تو از آن تعجب کرده بودی و دست و سرت را تکان می‌دادی و من لبخند زدم».
ابو معشر گفت: «حلالت باد، خدایت بیامرزد ای ابو عبدالله».
تا این اندازه امام بخاری لحظه‌های عمر خود را محاسبه می‌کرد حتی از یک لبخند و از حرکت یک سر، و آیا به راستی ضمیر بیدارتری از ضمیر امام وجود دارد؟
آیا روش بهتری برای مبارزه با نفس وجود دارد؟
آیا درس مهمتری از این برای تربیت جوانان و پیران وجود دارد؟
امام بخاری روش پیامبرصرا ترسیم کرد و بر آثار روشن و رفتار نیک و سلوک والایش حرکت می‌نمود.
رسولصخطاکار را توجیه می‌کرد و او را ارشاد می‌نمود بدون آنکه نام او را افشا کند تا مردم خطاکار را محکوم نکنند.
وقتی که انسانی را می‌دید که از مبادی اسلام خارج شده است می‌فرمود: (ما بال اقوام..) «مردم را چه شده است».
بدین ترتیب پیامبرصچارچوب اخلاقی را که مسلمان بدان عمل کند، ترسیم و اسلوب توجیه و تهذیب را مشخص فرمودند.
***