٣- مسئولیت شورا
در دموكراسی، شورا تنها نزد ملت مسئولیت دارد (هرچند كه در عمل خود را در برابر مردم مسئول هم نمی‌داند)، اما در اسلام بر علاوه این كه شورا نزد مردم مسئولیت دارد، مسئولیت مهم و اساسی را شورا در برابر خداأ و رسولش ج دارد:
﴿وَقُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ﴾[التوبة: ۱۰۵]
یعنی: «و بگو: عمل کنید، پس بزودی الله، و پیامبرش و مؤمنان اعمال شما را خواهند دید».
پس شورا در اسلام رای و نظر خود را آنگونه كه رسول الله ج می‌فرمايد: «إِنَّ الْمُسْتَشَارَ مُؤْتَمَنٌ = هر آئينه مشاور (كسی كه طرف مشوره قرار می‌گيرد) امانت دار است» [۸۷]. به مثابه امانتی می‌داند كه برایش داده شده و در حفظ امانت می‌كوشد و امانتداری و صداقت را در نظر می‌گیرد.
همچنان شورا در اسلام هدف و نهایت نیست، بلكه وسیله‌ای است برای رسیدن به هدف؛ اما در نظام‌های دموكرات (حد اقل در عمل)، شورا به عنوان هدف و مقصد مطرح است.
در اسلام زیبایی و مجلل بودن محلی كه در آن شورا صورت می‌گیرد مهم نیست، بلكه مهم هدفی است كه در شورا وجود دارد و باید بر آورده شود. یعنی تاكید اسلام بیشتر روی مغز و جوهر است، نه پوشش و جلد؛ اما در دموكراسی، عكس این عمل بیشتر مطرح است.
أَقُوْلُ قَوْلِي هَذَا وَأسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ
[۸۷] سنن ابوداود، و سنن ترمذی.