سند حدیث غدیر
این حدیث، اگرچه نه متواتر است و نه متفق علیه، حتی برخی از محدثین بزرگوار در صحت آن، کلام کرده اند و با دلائل قوی این حدیث را ضعیف قرار داده‌اند [۴۴]و لیکن طبق قول راجح، حدیث صحیح است و با طرق متعدد روایت شده است که اصطلاحاً بعضی از آنها در درجه «صحیح» و بعضی در درجه «حسن» قرار دارد. بنابر روایت شدن با طرق متعدد، این حدیث از زمره «مشهور» بشمار می‌آید. شهادت و گواهی علامه ابن حجر عسقلانی /و علامه ابن حجر هیثمی /برای صحت سند این حدیث کافی می‌باشد.علامه ابن حجر عسقلانی /در کتاب ارزنده و قابل افتخار خویش «فتح الباري» می‌نگارد: «وأما حديث «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلَيٌّ مَوْلاهُ» فقد أخرجه الترمذي والنسائي وهو كثير الطرق جداً، وقد استوعبها ابن عقده في كتاب مفرد، وكثير من أسانيدها صحاح وحسان» [۴۵]«حدیث «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلَيٌّ مَوْلاهُ» را ترمذی و نسائی بیان کرده‌اند، و با طرق مختلف، روایت شده است. ابن عقده در کتابی مستقل، همه طرق را جمع‌آوری کرده است. خیلی از اسانید این حدیث در رتبه «صحیح» و «حسن» قرار دارند». و علامه ابن حجر هیثمی مکی /می‌فرماید: «وبيانه أنه حديث صحيح لا مرية فيه وقد أخرجه جماعة كالترمذي والنسائي وأحمد وطرقه كثيرة جداً ومن ثم رواه ستة عشر صحابياً، وفي رواية لأحمد: أنه سمعه من النبيص ثلاثون صحابياً، وشهدوا به لعلي لـما نوزع أيام خلافه كم مر وسيأتي، وكثير من أسانيدها صحاح وحسان ولا التفات لـمن قدح في صحته ولا لـمن رده بان علياً كان باليمن لثبوت رجوعه منها وادراكه الحج مع النبي صوقول بعضهم: إن زيادة اللهم وال من والاه الخ موضوعة مردود فقط ورد ذلك من طرق صحح الذهبي كثيراً منها».
بدون تردید این حدیث، صحیح است. جماعتی از محدثین مانند ترمذی، نسائی و احمد (رحمهم الله) این حدیث را تخریج کرده‌اند. این حدیث اسانید بسیار دارد. شانزده صحابی، این حدیث را روایت کرده‌اند و مطابق با یک روایت مسند احمد سی صحابی، این حدیث را از رسول الله صشنیده‌اند. هنگامی که در دوره خلافت علی س، با وی مخالفت شد، اصحاب به وسیله همین حدیث گواهی دادند. بسیاری از اسانیدش، به درجه «صحیح و حسن» رسیده‌اند. حرف شخصی که بر صحت این حدیث، اعتراض کند یا با این گفتار که در آن وقت علی سدر یمن بود رد کند بی اعتبار است. چرا که بازگشت حضرت علی س از یمن و شرکتش همراه رسول الله صدر حجة الوداع، به ثبوت رسیده است. حرف کسانی که گفته‌اند «اللهم وال من والاه» بر حدیث اضافه‌ای است موضوع، پذیرفتنی نیست. برای اینکه این اضافه، با چندین سند، روایت شده است و امام ذهبی /بیشتر سندها را صحیح قرار داده‌است [۴۶].
[۴۴] مثلاً علامه ابن تیمیه، ابو داوود سجستانی، ابو حاتم الرازي وغيره، منهاج السنة لابن تيمية: ۴/۸۶ والصواعق الـمحرقة لابن حجر هيثمي: ص ۴۲. [۴۵] فتح الباري به شرح صحيح البخاري: ۷/۷۴. [۴۶] الصواعق الـمحرقة لابن حجر الهيثمي: ص ۴۲ طبع ملتان.