اندیشه نو - پیرامون اختلافات مذهبی

فهرست کتاب

فدک‌ به‌ کسی‌ داده‌ نشده‌ بود؟

فدک‌ به‌ کسی‌ داده‌ نشده‌ بود؟

آنچه‌ در کتاب‌ها در مورد اعطای‌ فدک از سوی‌ رسول‌ اکرم ‌صبه‌ فاطمه‌ی‌ زهرا لنقل‌ شده‌ کاملاً خلاف‌ واقع‌ است‌، بلکه‌ آنها از درآمدش‌ استفاده‌ می‌کردند که‌ توسط‌ خود رسول‌ اللهصبه‌ آنها داده‌ می‌شد. و خود فدک را به‌ هیچ‌ کس‌ نبخشیده‌ بود. مغیره‌ میگوید: هنگامی‌ که‌ عمر بن‌ عبدالعزیز سبه‌ خلافت‌ رسید، بنی‌ مروان‌ را جمع‌ کرده‌ و گفت‌: بدانید که‌ فدک متعلق‌ به‌ رسول‌ الله صبود که‌ از درآمد آن‌ بر اهل‌ و عیال‌ و فقرا و مساکین‌ خرج‌ می‌کرد و نیز از درآمد آن‌ بر کودکان‌ بنی‌هاشم‌ خرج‌ می‌نمود و بیوه‌های‌ خاندان‌ بنی‌‌هاشم‌ را با آن‌ ازدواج‌ می‌داد. فاطمه‌ی‌ زهراء صاز رسول‌ الله صدرخواست‌ کرده‌ که‌ فدک را به‌ او بخشد. اما آن‌حضرت ‌صنپذیرفت‌. پس‌ در طول‌ حیات‌ رسول‌ اکرم ‌صهمچنان‌ فدک در اختیار پیامبر صبود، تا اینکه‌ ایشان‌ وفات‌ کردند. پس‌ زمانی‌ که‌ ابوبکر سبه‌ خلافت‌ رسید، همان‌ رویه‌ی‌ پیامبر صرا در مورد فدک پیش‌ گرفت‌ تا اینکه‌ او هم‌ فوت‌ کرد. زمانی‌ نیز که‌ عمر بن‌ خطاب ‌سبه‌ جانشینی‌ رسید همان‌ روش‌ پیامبر صو ابوبکر سرا ادامه‌ داد. پس‌ از آن‌ مروان‌ آن‌ را جدا کرده‌ و به‌ خود و خانواده‌اش‌ اختصاص‌ داد. و بعد از آن‌ دست‌ به‌ دست‌ به‌ عمر بن‌ عبدالعزیز (خود گوینده‌) رسید. وقتی‌ تأمل‌ نمودم‌ و دیدم‌ آنچه‌ را که‌ پیامبر صفاطمه‌ را از آن‌ منع‌ نموده‌، من‌ نمی‌توانم‌ در آن‌ دخل‌ و تصرّف‌ نمایم‌، پس‌ به‌ خدا سوگند شما را شاهد می‌گیرم‌ که‌ در همان‌ راهی‌ صرف‌ خواهم‌ کرد که‌ (پیامبر صو ابوبکر و عمر ب) صرف‌ کردند [۸۱]. پس‌ از این‌ دو حدیث‌ صراحتاً معلوم‌ می‌شود که‌ پیامبر صنه‌ تنها «فدک‌» را به‌ فاطمه‌ نداده‌ بود، بلکه‌ زمانی‌ که‌ فاطمه‌لهمچون‌ قضیه‌ی‌ درخواست‌ کنیز و خدمتکار، از پیامبر صآن‌ را طلب‌ می‌کند، رسول‌ الله صبه‌ فاطمه‌ جواب‌ رد می‌دهد. اما مسئله به همین جا خاتمه نمی‌یابد, بلکه اهل تشیع نسبت به این موضوع بر ابوبکر ساشکالاتی وارد می‌کنند که به ذکر آنها می‌پردازیم.

[۸۱] ابو داود: ح‌ ۲۹۷۲. مشکاة المصابیح‌: ح‌ ۴۰۶۳.