دوم: نسبت مناظره به امام جعفر صادق/
این مساله مهم‌ترین بخش تحقیق است لذا عرض می‌کنم که:
نزدیک‌ترین کسی که مناظره را به امام جعفر صادق نسبت داده دو نفرند:
یکی بروکلمان در تاريخ الأدب العربی.
و دیگری دکتر فؤاد سزکین در تاريخ التراث العربيکه کار خودش را به مثابه نقدی بر اوهام بروکلمان نوشته است.
چنانکه در ۳/۲٧۱ آمده است در ذیل شماره ۱۲ آثار امام صادق/آن را درج کرده است.
و می‌گوید: و ابوالقاسم عبدالرحمن بن محمد انصاری بخاری آن را تهذیب کرده است.
می‌گویم: این درست نیست زیرا ابوالقاسم انصاری آن را تهذیب نکرده بلکه همچنانکه در اسناد ملاحظه می‌کنید باسند خودش آن را نقل کرده است.
و جهت دیگر مناظره بوسیله اسانیدی که برجلد مخطوطات نوشته شده به امام جعفر صادقسنسبت داده می‌شود و همچنین در اول مناظره در هر دو نسخه، و اسناد سومی که در آخرین ورق از نسخه ظاهریه آمده پیرو اسنادی است که قبل از آن در اول مناظره ذکر شده است.
و از جهت سوم این مناظره وسیله سماعات و قراراتی ثابت می‌گردد که در اول و اخر مناظره ثبت شده است که تعداد آن بیش از نه سماع و اجازه از ائمه برزگ و حفاظ و مسندین است مشهورترین آنان که مدار تمام سماعات از پائین‌ترین سند برآن می‌چرخد حافظ ضیاء الدین محمد بن عبدالواحد المقدسی صاحب المختاره(۶۴۳) است که همین یکی کافی است.
و همچنین کاتب نسخه ترکی که از علما است با عنایت و توجه به نسخه ظاهریه از ناحیه نقل آن از نسخه اصلی، و مقابله و مقارنه آن بر نسخه اصلی و مشخص کردن فرقها و تصحیحاتی که در حواشی نگاشته است.
همه این دلائل و قرائن مشخص می‌کند که (بنا بر ظن غالب) مناظره از ایشان است، کما اینکه توجه علمای مذکور به آن و ضبط آن بر این امر تأکید می‌گذارد.
و این امر از منهج امام صادق و عقیده و ارادت ایشان نسبت به جدشان ابوبکر صدیق چیز بعیدی نیست و جای تعجب ندارد که ایشان بیاید حضرت صدیق را بر علیسفضیلت دهد.
زیرا منهج و دیدگاه عموم علماء همین است و آنان براین امر اجماع کرده‌اند، و همین است که همواره و به هر مناسبتی از زبان ائمه اهل بیت‡شنیده می‌شده است که این مناظره یک نمونه آن است.
واما روش اختصار در مناظره و گاهی جواب ندادن به بعضی سؤالات درمناظره امری طبیعی است که ظاهرا محسوس می‌شود.