چگونه انقلابی روحی در خود پدید آوریم
برخی از عارفان میگویند: «للحق طرائق بعدد أنفاس الخلائق»! – راههای رسیدن به پروردگار به اندازه عدد نفسکشیدن همه موجودات است! – همه کارهای خیری که با هدف رسیدن به خداوند متعال و کسب رضایت او باشد باعث رشد و تعالی روح میشود.
اما نیاز است قبل از هر چیز:
۱- انسان قلبش را پاکیزه سازد.
آب زلال ریختن در سطل کثیف فایدهای ندارد. اول باید با توبه و استغفار و بازگشت به خداند متعال قلب را پاک و صاف نمود.
۲- همیشه در یاد خدا باش!
اگر نفست را به نیکی و خوبیها مشغول نداری تو را بسوی زشتیها و گناه خواهد کشید.
یا تو پیشی گرفته مهار نفست را بدست میگیری و بر آن سوار شده به سوی خوبیها چهار نعل میتازانی، و یا اینکه او بر تو سوار شده، بسوی هلاکت و نابودی میکشاندت..
«وقت» و زمان جزئی از زندگی توست اگر آن را بدرستی پر نکنی دوست ناباب یا افکار و اندیشههای شیطانی آن را از کفت بیرون خواهند کشید.
انسان عاقل همیشه سعی میکند با برنامه ریزی درست وقتش را مهار کرده، خود را به کارهای مفید مشغول دارد. و همواره در زندگی خود هدفهای کوتاه مدت و دراز مدت تعیین کرده، همیشه برای رسیدن به هدف خود در تلاش است. و زندگی را میدانی میداند؛ برای تلاش و فعالیت برای رسیدن به هدف والای خود که همان رضایت الهی است.
۳- زندگی با احساس ومسئولیت!
انسان هدفمند و عاقل برای خودش غم و دردی، و یا هدف و مسئولیتی میسازد. درد آخرت، درد سعادت بشریت، درد رفع مشکلات جامعه، درد از بین بردن ظلم و ستم در جهان، درد دعوت به آزادی بشر و رهائیش از سلطه استبدادگران، درد تربیت نسلهای آینده جامعه، درد مبارزه با فساد، رشوهگری، روسپیپگری و اصلاح اخلاق جامعه و...
میزان سعادت و خوشبختی هر فرد تناسب مستقیم دارد با هم و دردی که در کالبد و روانش است. هر چند این غم و اندیشه، و فکر و درد یا وظیفه و مسئولیت بزرگتر و واضحتر باشد بهمان اندازه سعادت و خوشبختی فرد گویاتر خواهد بود.
تصور کنید شما فردا امتحان دارید. و امروز دوستانت شما را به یک جشن دعوت کردهاند. اگر شما به این جشن بروید ترس از امتحان به شما اجازه نخواهد داد احساس شادی و سرور کنید. چرا که حرکت شما در خلاف وزش درد یا شعور به مسئولیتتان است. و تنها وقتی که از جشن برمیگردید و کتابتان را بدست میگیرید احساس آرامش میکنید. چون در آن لحظه حرکت شما در مسیر مسئولیت و دردتان است!
در سایه این احساس به مسئولیت تمامی حرکات انسان و شخصیت او جهت میگیرد، و در نتیجه آن؛ خورد و نوش، خواب و بیداری، گفتار و کردار و تمامی حرکات و سکنات او به عبادت تبدیل میگردند. چون همه حرکات او در مسیر رسیدن به آن هدف والا یا درد و شعور به مسئولیت برای رسیدن به رضایت الهی است..
و این همان معنای فرموده گهربار رسول الله جاست که فرمودند: «إنما الأعمال بالنیات»- اعتبار و ارزش هر کاری بر حسب نیت و هدف آن است -.
پیامبر اکرم جبه حضرت بلال میفرمودند: «أرحنا بها یا بلال!»– بلال! با نماز ما را آرامش خاطر بده..
چرا آرامش رسول خدا جدر نماز است؟ چون حرکت نماز درست در راه رسیدن به هم و غم اوست!
اینجاست که فرد احساس به خوشبختی و سعادت و شادکامی ویژهای میکند و زندگی او لذت و شیرینی خاصی مییابد.
باید هر فرد عاقل هر چه زودتر برای خودش دردی بسازد، در غیر اینصورت این کالبد خالی با هم و غم دنیا پر شده زندگی را به کامش تلخ و ناگوار میسازد!
از سخنان گهربار و حکیمانه پیک رستگاری و سعادت؛ محمد مصطفی جاست که: «مَنْ كَانَتْ الْآخِرَةُ هَمَّهُ جَعَلَ اللَّهُ غِنَاهُ فِي قَلْبِهِ وَجَمَعَ لَهُ شَمْلَهُ وَأَتَتْهُ الدُّنْيَا وَهِيَ رَاغِمَةٌ وَمَنْ كَانَتْ الدُّنْيَا هَمَّهُ جَعَلَ اللَّهُ فَقْرَهُ بَيْنَ عَيْنَيْهِ وَفَرَّقَ عَلَيْهِ شَمْلَهُ وَلَمْ يَأْتِهِ مِنْ الدُّنْيَا إِلَّا مَا قُدِّرَ لَهُ. [۱۸]«هر آنکس که آخرت نیت و هم و غم او باشد، خداوند قناعت را به قلبش ارزانی میدارد، و او را خاطر جمع میگرداند، پس از آن دنیا بسوی او سوق داده میشود. و آنکه دنیا هم و غم و خواهش او باشد؛ خداوند فقر و ناداری را جلوی چشمانش میگذارد، و او را پریشان و حیران میگرداند، و هرگز جز آنچه قدر اوست از دنیا بدو نمیرسد.»
همیشه چشمت را به نتائج پر بار هم و مسئولیتی که بر عهده گرفتهای و در پی تحقق دادن آن هستی خیره ساز.
و همیشه با اشک توبه و ندامت قلبت را از گرد و غبار گناه و معصیت پاک ساز و با تلاوت قرآن کریم، و مطالعه قصههای نیکوکاران و پرهیزکاران در خود همت، اراده و عزم آفرینی کن.
ابو عمرو سفیان بن عبدالله ثقفی خدمت رسول الله جشرفیاب شده عرض داشتند: در اسلام به من چیزی بیاموز که کسی را جز شما از آن نپرسم. آن حضرتجفرمودند: (قل آمنت بالله، ثم استقم) بگو به خداوند ایمان آوردم، سپس مردانه بر ایمانت ثابت قدم باش. [۱۹]
و فرموده حق ذو الجلال است:
﴿إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ ـ لِمَن شَآءَ مِنكُمۡ أَن يَسۡتَقِيمَ﴾[التکویر: ۱۷-۲۸].
«این قرآن جز پند و اندرز جهانیان نیست (و سراسر آن بیدارباش و هوشیار باش شعور و فطرتهای خفته است). (۲۷) برای کسانی از شما که (خواستار راستی و درستی و طیّ طریق جادهی مستقیم باشند و) بخواهند راستای راه را در پیش بگیرند»
و همیشه این فرموده پیک رسالت جرا بخاطر داشته باش که:
«إِنَّ اللَّهَ لَا يَنْظُرُ إِلَى صُوَرِكُمْ وَأَمْوَالِكُمْ وَلَكِنْ يَنْظُرُ إِلَى قُلُوبِكُمْ وَأَعْمَالِكُمْ» [۲۰]
(خداوند به شکل و قیافه و ثروت و مال و منال شما توجه نمیکند، او به دلها و کردارهای شما مینگرد).
و بدان که این تنها راه سعادت و نیکبختی و رشادت در دنیا و آخرت است.
﴿إِنَّ هَٰذِهِۦ تَذۡكِرَةٞۖ فَمَن شَآءَ ٱتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِۦ سَبِيلٗا﴾[الإنسان: ۲۹].
«این (آیهها) اندرز و یادآوری (برای جهانیان) است، و هرکس که بخواهد (میتواند با استفاده از آن) راهی به سوی پروردگارش برگزیند، (راهی که او را به آمرزش و بهشت خدا میرساند).»
[۱۸] رواه الترمذي (۲۳۸۹) وصححه الشيخ الألباني في «صحيح الجامع» (۶۵۱۰)» [۱۹] (رواه مسلم) [۲۰] رواه مسلم.