اجر و پاداشِ علماء
اگر مجتهد یا عالمی دچار لغزش و اشتباهی شود، برای دیگران جایز نیست که در اشتباهش از او پیروی کنند.
بنابراین با توجه به قاعده مذکور هیچ یک از علماء یا پیروان آنان نمیتواند ادعا کند که حق با فلانی است، یا اینکه فلانی به صرف اینکه او فلانی است، شایستهتر است!.
بلکه بر هر انسان مکلفی اگر دارای علم و فهم و تشخیص باشد واجب است، که مسئله مورد اختلاف را به کتاب و سنت عرضه کند، هر کس از کتاب و سنت دلیل داشت او بر حق و شایسته پیروی است، و هر کس از کتاب و سنت دلیل نداشت بر خطاست، اما گنهگار نیست، بشرطیکه حق اجتهاد را ادا کرده باشد بلکه معذور و مأجور است، چنانکه در حدیث صحیح آمده است:
«إنه إذا اجتهد فأصاب فله أجران وإن إجتهد فاخطأ فله أجر»«هرگاه مجتهدی اجتهاد کند و نتیجۀ اجتهادش درست باشد دو پاداش و اگر نتیجۀ اجتهادش اشتباه باشد یک پاداش خواهد داشت!». آری جای تعجب نیست که عامل خطا هم پاداش بگیرد اما این فقط خود مجتهد است که در صورت اشتباه پاداش میگیرد، و برای کس دیگری جایز نیست که از خطای او پیروی کند و عذر او مانند عذر مجتهد قابل پذیرش نیست و مانند مجتهد در عمل به یک کار اشتباه پاداش هم داده نمیشود.
بلکه بر همه مکلفین غیر از خود مجتهد واجب است که تقلید و اقتداء بر مجتهد را در مسئلهای که خطا کرده رها کنند، و به حق روی آورند، حقی که پشتوانهاش کتاب و سنت است، یا دلائل آن از کتاب و سنت روشن و واضح است.