سیری در جهان تشیع یا کشف اسرار پنهان حوزه های علمیه شیعیان

فهرست کتاب

عجائب‌ و غرائب‌

عجائب‌ و غرائب‌

خمس‌ در همه‌ آنچه‌ که‌ افزون‌ بر مخارج‌ باشد یا از آن‌ بماند از قبیل‌ سودها و سود صنعت‌ها و کشاورزی‌ و تجارت‌ها و اجاره‌ها و پرداختن‌ خمس‌ از هدیه‌ و جایزه‌ و مالی‌ که‌ به‌ آن‌ وصیت‌ شده‌ واجب‌ است‌.

و همچنین‌ برنج‌ و آرد و گندم‌ و جو و شکر و چای‌ و نفت‌ و هیزم‌ و زغال‌ و روغن‌ و شیرینی‌ که‌ در خانه‌ اضافه می‌شود خمس‌ آن‌ واجب‌ است، و نیز دیگر کالاهای‌ خانه‌ و نیازهای‌ کوچک‌ و بزرگ‌ آن‌ خمس‌ دارند.

خمس‌ در کتاب‌ها و لباس‌ها و اسب‌‌ها و ظروف‌ غذا خوردن‌ و لیوان‌هایی‌ که‌ در آن‌ آب‌ خورده‌ می‌شود که‌ اضافه‌ بر نیاز هستند یا از آن‌ استفاده‌ نمی‌شود واجب‌ است‌. برخی‌ مال‌ها هستند که‌ خمس‌ آن‌ را دو بار واجب‌ کرده‌اند، مانند اموال‌ حرام،‌ مانند مال‌ دزدی‌ و ربا یکبار خمس‌ آن‌ واجب‌ است، برای‌ این‌که‌ حلال‌ شود، و یکبار بعد از حلال کردن‌ خمس‌ آن‌ واجب‌ است [۴۵].

چگونه‌ مسلمانی‌ تصدیق‌ می‌نماید که‌ این‌ شریعت‌ خداوندی‌ است‌ که‌ از آسمان‌ نازل‌ شده‌ است‌؟!.

چگونه‌ دزدی‌ و ربا حلال‌ می‌شوند؟!.

و آیا می‌دانی‌ که‌..

دادن‌ خمس‌ به‌ فقها در زمان‌ علما گذشته‌ مانند شیخ‌ مفید و شیخ‌ طوسی‌ رواج‌ نداشته‌ است‌؟

و دادن‌ خمس‌ به‌ فقها خیلی‌ بعدها با فتوای‌ برخی‌ از فقهای‌ متأخرین‌ و بدون‌ هیچ‌ دلیل‌ یا نصی‌ از ائمه‌، گذشته‌ از این‌که‌ دلیلی‌ از قرآن‌ و سنت‌ وجود داشته‌ باشد صورت‌ گرفته‌ و رواج‌ پیدا نموده‌ است‌؟

فتواهای‌ زمان‌ گذشته‌ و در دوران‌ مفید و طوسی‌ و شریف‌ مرتضی‌ و تا قرن‌های‌ زیادی‌ پس‌ از آن‌ها مضطرب‌ و متناقض است‌.

برخی‌ از این‌ فتواها واجب‌ بودن‌ دادن‌ خمس‌ را منتفی‌ دانسته‌ و ساقط‌ می‌نمایند، چون‌ امام‌ غائب‌ است، و خمس‌حق‌ امام‌ است، و چون‌ نصوص‌ از ائمه‌ تصریح‌ نموده‌ که‌ خمس‌ از ذمه‌ مردم‌ ساقط‌ است‌.

برخی‌ از فتواها می‌گویند: خمس‌ را باید در زمین‌ برای‌ زمان‌ ظهور مهدی‌ دفن‌ کرد.

و برخی‌ می‌گویند: به‌ هنگام‌ مرگ‌ باید به‌ فرد مورد اعتمادی‌ در مورد خمس‌ وصیت‌ کرد.

و این‌ را شیخ‌ مفید ترجیح‌ داده‌ است‌.

و اما آنچه‌ طوسی‌ ترجیح‌ داده‌ این‌ است‌ که‌ خمس‌ به‌ دو نصف‌ تقسیم‌ شود، نیمی‌ از آن‌ به‌ مستحقین‌ آن‌ پرداخته شود، و نیمی‌ دیگر آن‌ در زمین‌ دفن‌ شود، و به‌ فرد مورد اعتمادی‌ وصیت‌ و سفارش‌ شود[۴۶].

بین‌ آنچه‌ در این‌ فتواها آمده‌، و بین‌ آنچه‌ در رساله‌های‌ علمی‌ که‌ اخیراً ترتیب‌ یافته‌ مقایسه‌ کن‌ تا شگفتی‌ و تناقض ‌و تضاد نظرهایی‌ را که‌ همه‌ به‌ امام‌ جعفر صادق نسبت‌ داده‌ می‌شوند مشاهده‌ نمایی‌!!.

[۴۵] نگاه: رسالة الخمس – سید محمد صادق صدر و منهاج الصالحین – الخوئی در مطلب خمس. [۴۶] النهایة – الطوسی ۲۰۰- ۲۰۱، والمقنعة – المفید ۶۴.