خلاصة المسائل - در مذهب حنفی - جلد اول

فهرست کتاب

مسائل و احکام آب چاه

مسائل و احکام آب چاه

مسئله ۱۰۴: وقتی در چاه نجاستی بیفتد، چاه نجس می‌شود، آن نجاست کم باشد یا زیاد، باید همه آب کشیده شود وقتی تمام آب کشیده شود چاه پاک می‌شود و همچنین دیوار، ریسمان، دلو پاک می‌گردند و احتیاج به شستن مجدد نیست.

تبصره: مقصود از کشیدن تمام آب چاه این است که: باید آب چاه تا موقعی که دلو بعد از انداختن در چاه نصفه از آب نشده بیرون آید آب کشیده شود.

مسئله ۱۰۵: اگر در چاه پس افگنده کبوتر یا گنجشک افتد نجس نمی‌شود، و اگر از مرغ یا مرغابی افتد نجس می‌شود و همه آب باید کشیده شود.

مسئله ۱۰۶: اگر در چاه گاوی یا گوسفندی یا گربه‌ای یا سگی پیش آب کند و همچنین حیوانی دیگر یا انسان چاه نجس می‌شود و همه آن آب باید کشیده شود.

مسئله ۱۰٧: اگر در چاه آدمی، یا گوسفندی یا مثل این‌ها حیوانی دیگر افتاده و بمیرد باید همه آب کشیده شود و اگر در بیرون بمیرد و در چاه افتد نیز همین حکم است.

مسئله ۱۰۸: اگر حیوانی زنده در چاه افتاد و مرد و بعد از مردن باد کرده یا پاره پاره شده تمام آب چاه باید کشیده شود، این چنین حیوان بزرگ باشد یا کوچک فرق ندارد.

مسئله ۱۰٩: اگر موشی یا گنجشکی یا به اندازه این‌ها حیوان دیگری در چاه افتاد و مرد ولی نپوسید و ریزه ریزه هم نشد، حتما باید بیست دلو برای تطهیر چاپ آب کشیده شود و اگر سی دلو کشیده شود بهتر است. باید توجه داشت که دلوهای مقرر در موارد بعد از بیرون آوردن نعش حیوان افتاده حساب می‌گردد.

مسئله ۱۱۰: اگر کبوتر یا مرغی یا به اندازه آن‌ها حیوانی دیگر افتاد و مرد حتما چهل دلو آب باید کشیده شود و اگر شصت دلو کشیده شود بهتر است.

مسئله ۱۱۱: معتبر دلوی است که از چاه با آن کشیده می‌شود، لذا اگر به دلوی بزرگ‌تر یا کوچک‌تری غیر از دلو خود چاه کشیده شد باید به دلو چاه محاسبه گردد.

مسئله ۱۱۲: اگر چاه چشمه سار است که کشیدن آب آن دشوار می‌باشد اول باید اندازه گیری شود و سپس به همان اندازه آب کشیده شود، مثلا اول پی در پی پنجاه دلو بیشتر یا کم‌تر کشیده شود و دیده شود که چه اندازه آب کم شد؟ بعداً بهمان مقیاس و اندازه آب کشیده شود، اگر پنجاه دلو یک متر آب را کم کرد و چاه مثلا پنج متر آب روی هم دارد برای چهارمتر دیگر دویس دلو آب کشیده شود.

مسئله ۱۱۳: اگر از چاه موش مرده بیرون آمد و معلوم نیست چه موقعی افتاده اگر بدنش نپوسیده و یا نفخ نکرده بود اعاده پنج وقت نماز، شستشوی ظروف و لباسی که در ظرف یک شبانه روز شسته شده لازم می‌باشد، و اگر بدنش پوسیده یا ریزه ریزه شده بود اعاده سه شبانه روز نماز و شستشوی ظروف و لباسی که پیش از سه روز با آن آب شسته شود، لازم است. و اگر نان یا خمیر از این آب موجود بود استفاده نشود.

مسئله ۱۱۴: اگر بر کسی غسل واجب شد و برای بیرون آوردن دلو به چاه رفت و حال اینکه بر بدن آن نجاست ظاهری نبود، چاه نجس نمی‌شود و همین حکم درباره شخص کافر است، و اگر بر بدن بیرون آورنده دلو نجاست ظاهری بود چاه نجس می‌شود و کشیدن همه آب لازم است و اگر شک بود در این صورت چاه پاک است.

مسئله ۱۱۵: اگر در چاه بزی یا موشی افتاد و زنده بیرون آروده شد چاه پاک است.

مسئله ۱۱۶: اگر گربه موشی گرفت و زخمی‌اش کرد، موش خود را نجات داده به چاه افتاد چاه نجس می‌شود و تمامی آب آن باید کشیده شود.

مسئله ۱۱٧: اگر دم موشی یا چلپاسه قطع شده به چاه افتاد تمام آب آن باید کشیده شود.

مسئله ۱۱۸: اگر در چاه چیزی افتاد و با وجود کوشش زیاد بیرون آورده نشد، باید ملاحظه شود که آیا خود آن پاک است یا خیر، اگر خود آن پاک بود به واسطه اتصال نجاست به آن چاه نجس نمی‌شود و بعد از سعی و کوشش بیرون نیامدن آن معاف است، و اگر آن چیز افتاده در چاه نجس بود مثل موش یا حیوان خود مرده و غیره در این صورت تا وقتی که یقین حاصل نشود که آن خاک شده و نابود گردیده چاه نجس است و بعد از حصول یقین تمام آب کشیده شود آنوقت چاه پاک می‌گردد.

مسئله ۱۱٩: بعد از کشیدن آبی که کشیدن آن واجب است چاه پاک می‌شود خواه این مقدار یکدم کشیده شود یا کم کم.