خلاصة المسائل - در مذهب حنفی - جلد اول

فهرست کتاب

بیان احکام درآمد و بلیط ماشین و قطار و غیره

بیان احکام درآمد و بلیط ماشین و قطار و غیره

مسئله ۵۳۰: هر اندازه اثاثیه بدون کرایه از طرف شرکت تعیین شده از آن زیادتر بدون کرایه حمل کردن حرام است.

مسئله ۵۳۱: رشوت دادن برای کم نوشتن وزن بار حرام است.

مسئله ۵۳۲: اگر ظلما از شما کرایه بیشتر گرفته شد شرعا اجازه دارید که به اندازه اجحاف در حق شما اسباب و بار بدون کرایه حمل کنید تا حق خود را بگیرید، به شرطی که با آن شرکت این معامله را نمائید که این ظلم را نموده است.

مسئله ۵۳۳: اگر اتفاقا بدون بلیط سوار ماشین یا قطار شدید یا از حد معین بیشتر بار وزن کرایه حمل کردید و حالیه می‌خواهید جبران کنید، صورت آن این است که: از آن شرکت بلیط به مقصد جای اولی گرفته و سپس از آن استفاده ننمائید.

مسئله ۵۳۴: اگر با کارمندان قطار یا شرکت بستگی دارید و آن‌ها شما را بدون کرایه سوار کردند در صورتی که به آن‌ها از طرف موسسه این اختیار داده نشده جائز نیست.

مسئله ۵۳۵: در صورت مسافرت با قطار در همان درجه که بلیط آن را گرفته اید می‌توانید مسافرت کنید و از آن بالاتر جائز نیست.

مسئله ۵۳۶: از ایستگاه قطار یا فرودگاه طیاره یا دیگر کارخانجات تحت قوانین که برای بازدید آن‌ها مقرر شده است می‌توانید دیدن کنید و تخلف از قوانین مقرره جائز نیست.

مسئله ۵۳٧: وقتی مسافری به واسطه ضرورتی از صندلی خود بلند شده است تصرف کردن صندلی آن بدون اجازه آن جائز نیست.

مسئله ۵۳۸: اسباب و اثاثیه‌ای که در میان ماشین یا قطار از کسی بجا مانده به این اراده آن را برداشته که به مصرف خود درآورد جائز نیست، بلکه باید حتی إمکان به صاحب آن داده شود، و اگر از صاحب آن مایوس شد خیرات نماید، و اگر خود آن فقیر باشد بعد از مایوسی از پیدا شدن صاحبش می‌تواند مصرف نماید.

مسئله ۵۳٩: اگر قرآن یا کتابی در قطار و ماشین جا مانده و این اندیشه است که اگر شما برندارید دیگران به آن بی‌حرمتی می‌کنند در اینصورت آن را برداشته و در محل عموم برای استفاده عموم بگذارید.

مسئله ۵۴۰: اگر در ایستگاه قطار یا گاراژ در حالی که سوار ماشین یا قطار هستید چیزی را خریدید و پیش از اینکه قیمت آن را بدهد ماشین یا قطار حرکت کرد استعمال آن جائز است، و حتی الوسع قیمت آن را به صاحبش در سفرهای بعدی بپردازید، و اگر با وجود کوشش صاحب آن را نیافتید خیرات نمائید، و اگر بعد از خیرات دادن صاحب آن پیدا شد و مطالبه پول خود را نمود باید بپردازید.

مسئله ۵۴۱: اگر فروشنده سیب یا پرتغال و غیره را عددا دانه یک ریال یا بیشتر می‌فروخت و شما قیمت آن را گذاشته چند دانه برداشتید و چیزی به زبان نگفتید استعمال آن جائز است.

مسئله ۵۴۲: اگر قیمت جنس را پیش از گفتن جنس دادید و هنوز آن را نگرفتید که وسیله حرکت کرد و فروشنده آن را بطرف شما انداخت اگر داخل ماشین و غیره افتاد که مقصد حاصل وإلا پول شما بر ذمه آن باقی است، و می‌توانید وصول نمائید، و اگر گذشت نمائید بهتر است.

مسئله ۵۴۳: در ایستگاه یا گاراژ چیزی خوردنی خریداری نمودید یا در ساک خود داشتید در حضور اشخاص محتاج و فقیر آن را مصرف نکنید مگر مقداری به آن‌ها هم بدهید.

مسئله ۵۴۴: اگر به حمال باری را دادید و مزد حمل طی نشد وقتی که به محل مقرر رسید باید مزد معروف که در بین مردم عرف است بپردازید.