شروطی که در نماز جنازه تعلق به میت دارد
میت مسلمان باشد اگرچه فاسق، البته بر یاغی و دزد و قاتل والدین نماز جنازه خوانده نشود بشرطی که یاغی و دزد در حالت جنگ و درگیری کشته شوند.
مسئله ۶٧۶: اگر پدر یا مادر بچه مسلمان است بر بچه نماز خوانده شود.
مسئله ۶٧٧: میت عبارت از کسی است که: زنده باشد و بمیرد، اگر مرده بدنیا بیاید میت نیست و نماز بر آن خوانده نشود.
۲) بدن و کفن میت از نجاست حقیقه و حکمیه پاک باشد، البته اگر نجاست حقیقه از خود آن بیرون آمده باشد و دور کردن آن باعث حرج است نماز جائز است.
مسئله ۶٧۸: اگر میت از نجاست حکمیه پاک نباشد یعنی آن را غسل یا تیمم نداده باشند نماز جائز نیست، مگر اینکه بدون غسل دفن شده باشد که بر قبر آن نماز جائز است، و اگر بدون غسل یا تیمم نماز خواندن دفن کرده‌اند باید مجددا بر قبر آن نماز خوانده شود و نماز اولی جائز نیست.
مسئله ۶٧٩: اگر بدون نماز دفن شده تا سه شبانه روز بر قبر آن نماز خواندن جائز است.
مسئله ۶۸۰: طهارت مکان برای گذاشتن میت شرط نیست، لذا اگر زمین یا تخته یا تابوت کثیف باشند طوری که کفن نجس نشود و میت بر آن گذاشته نماز خوانده شود نماز جائز است.
۳) عورت میت پوشیده باشد و اگر میت کاملا برهنه باشد نماز جائز نیست.
۴) میت جلو نمازگزاران گذاشته شود، و اگر در عقب باشد نماز جائز نیست.
۵) میت یا آنچه میت بالای آن است بر زمین باشد اگر بالای دست مردمان یا ماشین و غیره باشد نماز جائز نیست.
۶) موجود بودن میت و اگر میت موجود نباشد نماز جائز نیست.
مسئله ۶۸۱: درنماز جنازه دو چیز فرض است:
۱) چهار مرتبه تکبیر گفتن.
۲) قیام. و بدون عذر ترک قیام جائز نیست، و در این نماز رکوع و سجده و قعده نیست.
مسئله ۶۸۲: در نماز جنازه سه چیز سنت است:
۱) حمد خدا.
۲) درود بر حضرت محمد مصطفیج.
۳) دعا برای میت.
مسئله ۶۸۳: جماعت در نماز جنازه شرط نیست، لذا اگر یک نفر نماز جنازه را بخواند فرض اداء می‌شود، مرد باشد یا زن، بالغ باشد یا صغیر، البته این نماز با جماعت بهتر است.
مسئله ۶۸۴: طریق مسنون نماز جنازه این است که: میت جلو گذاشته، امام در مقابل سینه آن ایستاده شود و همه این را نیت بنمایند: نماز می‌خوانیم برای خدا، ثواب برای میت اقتداء کردم به امام حاضر، بعد از نیت الله أکبر گفته هر دو دست را بلند کرده ببندد، و بعد «سُبحَانَکَ اللهُمَّ»را تا آخر بخواند، سپس تکبیر دوم را گفته دست‌ها را بلند نکند، و همان درودی که درنماز خوانده می‌شود بخواند، و بعد از خواندن درودها تکبیر سوم را بگوید بدون اینکه دست‌ها را بلند نماید، و اگر میت بالغ باشد خواه زن این دعا را بخواند: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا، وَشَاهِدِنَا، وَغَائِبِنَا وَصَغِيْرِنَا وَكَبِيْرِنَا، وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا. اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى اْلإِسْلاَمِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى اْلإِيْمَانِ».
ترجمه: ای خدایا بیامرز برای زنده ما و مرده ما، و حاضر ما و غائب ما و کوچک و بزرگ ما، و مرد و زن ما. ای خدایا کسی را که تو او را زنده نگهداری از ما او را بر اسلام زنده دار و کسی را که بمیرانی از ما او را بر ایمان بمیران.
و اگر میت پسر صغیر باشد این دعا را بخواند:
«اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا فَرَطًا، وَاجْعَلْهُ لَنَا أَجْرًا وَذُخْرًا، وَاجْعَلْهُ لَنَا شَافِعًا مُشَفَّعًا».
ترجمه: ای خدایا، بگردان این را برای ما پیش رو در بهشت، و بگردان این را برای ما مزد و ذخیره عاقبت، و بگردان او را برای ما شفاعت کننده و شفاعت او را در حق ما قبول کرده شده.
و اگر میت دختر صغیره باشد بجای اجعله [اجعلها] و بجای شافعا [شافعة] و بجای مشفعا [مشفعة] بگوید. بعد از این دعا تکبیر چهارم را گفته بدون اینکه دست‌ها را بلند کند به دو طرف سلام دهد.
مسئله ۶٧۵: در خواندن دعاها و غیره در نماز جنازه امام و مقتدی برابرند، فقط اینقدر فرق دارد که امام تکبیر و سلام را بلند می‌گوید و مقتدی آهسته.
مسئله ۶۸۶: مستحب است که مردم سه صف گردند حتی اگر هفت نفر باشند، یک نفر امام، سه نفر صف اول، دو نفر صف دوم، و یک نفر صف سوم را تشکیل دهند.
مسئله ۶۸٧: هر چه مفسد نماز بود مفسد نماز جنازه نیز هست، البته در نماز جنازه خنده قهقهه وضوء را فاسد نمی‌کند، و اگر با زنی از لحاظ صف مقابل شود فاسد کننده نماز نیست در صورتی که این مقابله در نماز فرض نماز مرد را فاسد می‌کند، و نیز خنده قهقهه در نماز فرض وضوء را باطل می‌کند.
مسئله ۶۸۸: خواندن نماز جنازه در مساجدی که نمازهای پنجگانه و جمعه و عیدین خوانده می‌شود مکروه است چه میت داخل مسجد باشد و چه خارج مسجد.
مسئله ۶۸٩: تاخیر نماز جنازه برای ازدیاد جماعت مکروه است.
مسئله ۶٩۰: خواندن نماز جنازه نشسته بدون عذر مکروه است.
مسئله ۶٩۱: اگرچند جنازه باشد به هر یکی علیحده نماز خواندن بهتر است و اگر همه پهلوی هم گذاشته شود و بر همه یک نماز خوانده شود نیز جائز است.
مسئله ۶٩۲: اگر میت‌ها از اصناف مختلف باشند، اول مردها دوم پسرها، سوم زن‌ها، و چهارم دخترها گذاشته شوند.
مسئله ۶٩۳: اگر کسی بعد از این که امام چند تکبیر را گفته رسید فورا تکبیر نگوید، بلکه انتظار بکشد وقتی امام تکبیر گفت تکبیر بگوید و داخل جماعت گردد و همینکه امام سلام داد بقیه تکبیرات را بدون اینکه چیزی بخواند بگوید، و اگر وقتی رسید که امام تکبیر چهارم را گفته فورا تکبیر بگوید و داخل نماز شود و بعد از سلام دادن امام تکبیرات را بگوید.
مسئله ۶٩۴: اگر کسی در اول جماعت مستعد و آماده برای شرکت در جماعت بود ولی به واسطه غفلت داخل نماز نشد هنوز که امام بعد از تکبیر مشغول خواندن «سُبحَانَکَ اللهُمَّ»می‌باشد فورا تکبیر اول را بگوید و شریک نماز شود، و اعاده آن تکبیر به شرطی که پیش از اینکه امام تکبیر دوم را بگوید شریک جماعت گردد لازم نیست.
مسئله ۶٩۵: برای امامت مقدم‌تر از هرکس رئیس جمهور یا پادشاه اسلام وقت است، و اگر نبود حاکم شهر، و بعد قاضی، و بعد نائب قاضی. و اگر نائب نبود امام مسجدی که میت در آن نماز می‌خوانده یا ولی و یا کسی که ولی به آن اجازه میدهد.
مسئله ۶٩۶: اگر بدون اجازه ولی کسی که مستحق امامت نبود نماز خواند ولی میت می‌تواند نماز را اعاده کند و اگر مستحق بود نمی‌تواند.