خلاصة المسائل - در مذهب حنفی - جلد اول

فهرست کتاب

سنت‌های روز عید فطر

سنت‌های روز عید فطر

مسئله ۵٧۵: در روز عید فطر سیزده چیز سنت است.

۱) مطابق شریعت اصلاح کردن.

۲) غسل نمودن.

۳) مسواک زدن.

۴) بهترین لباسی را که در اختیار دارد پوشیدن.

۵) عطر استعمال کردن.

۶) صبح زود بلند شدن.

٧) به عیدگاه زود رفتن.

۸) پیش از رفتن به عیدگاه صدقه فطر را اداء کردن.

٩) پیش از رفتن به عیدگاه خوردن شیرینی یا هر چیزی که باشد.

۱۰) نماز عید را در عیدگاه خواندن.

۱۱) از راهی که به عیدگاه رفته از غیر آن برگشتن.

۱۲) پیاده به عیدگاه رفتن.

۱۳) در راه آهسته تکبیر را گفتن.

مسئله ۵٧۶: طریقه ادای نماز عید فطر این است که این چنین نیت کند: «نیت کردم بخوانم دو رکعت نماز عید فطر که واجب این وقت است با تکبیراتش اقتدا کردم به امام حاضر». بعد از نیت الله أکبر گفته دست‌ها را بلند کرده به نرمه دو گوش برساند، و بعد دست‌ها را ببندد و «سُبحَانَکَ اللهُمَّ»را بخواند، بعد سه مرتبه تکبیر گفته دست‌ها را بلند کند و بعد از گفتن سه تکبیر دست را ببندد و سوره مبارکه فاتحه و مقداری از قرآن مجید را خوانده رکوع و سجده را انجام دهد، و در رکعت دوم بعد از خواندن الحمد و سوره پیش از رکوع سه مرتبه تکبیر بگوید، و دست‌ها را بلند نماید و بعد از تکبیر سوم دست‌ها را نبندد بلکه به پهلو اندازد و تکبیر چهارم را گفته به رکوع برود.

مسئله ۵٧٧: در رکعت اول هر نماز پیش از خواندن الحمد گفتن «أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ»و «بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحِیمِ»و در رکعت‌های دیگر پیش از خواندن الحمدلله «بِسمِ اللهِ الرِحمنِ الرَّحِیمِ»سنت است.

مسئله ۵٧۸: بعد از اداء نماز عید امام بر منبر ایستاده دو خطبه بخواند و در میان دو خطبه مثل خطبه نماز جمعه به اندازه سه تسبیح بنشیند.

مسئله ۵٧٩: بعد از نماز عید اگر چه از پیغمبر اکرمجو صحابه و تابعین دعا روایت نشده ولی چونکه عموما بعد از هر نماز دعا کردن سنت است، لذا بعد از نماز عید دعا کردن مسنون خواهد بود.

مسئله ۵۸۰: طریق خواندن نماز عید اضحی (قربانی) مثل عید فطر است با این فرق که در عید فطر قبل از رفتن به عیدگاه خوردن شیرینی سنت است، و در عید اضحی نخوردن، و در راه عید فطر تکبیر آهسته بگوید، و در راه عیدگاه در روز عید قربان تکبیر بلند گفته شود.

مسئله ۵۸۱: در عیدگاه غیر از نماز عید نماز دیگری قبل از اداء نماز عید و بعد از ادای نماز عید مکروه است.

مسئله ۵۸۲: بر کسانی که نماز عید واجب نیست برای آن‌ها هم خواندن نماز نفل پیش از اداء نماز مکروه است.

مسئله ۵۸۳: در خطبه عید فطر احکام صدقه فطر را و در خطبه عید اضحی احکام قربانی را به مردم تعلیم دهد.

مسئله ۵۸۴: بعد از اداء نماز فرض صبح روز بعد تا اداء عصر روز سیزدهم گفتن تکبیر تشریق بر هر نمازگزار واجب است، زن باشد یا مرد، به جماعت نماز بخواند یا تنها، البته زن‌ها تکبیر را آهسته بگویند و بعد از نماز فرض فورا گفته شود.

مسئله ۵۸۵: اگر امام تکبیر گفتن را فراموش کرد مقتدیین به آواز بلندی تکبیر را بگویند.

مسئله ۵۸۶: بعد از نماز عید نیز گفتن تکبیر واجب است.

مسئله ۵۸٧: نماز عید در مساجد متعدد بالاتفاق جائز است.

مسئله ۵۸۸: اگر کسی به جماعت نرسید نمی‌تواند تنها نماز عید را بخواند و همچنین اگر کسی شریک جماعت بود و نمازش فاسد گردید نمی‌تواند قضا بجا آورد و قضا هم واجب نمی‌شود، البته اگر چند نفر دیگر پیدا شدند می‌تواند با آن‌ها نماز را بخواند.

مسئله ۵۸٩: اگر به واسطه عذری در روز اول نماز خوانده نشد در تاریخ یازدهم و اگر در یازدهم نیز خوانده نشد در تاریخ دوازدهم نماز عید قربان را بخواند.

مسئله ۵٩۰: بدون عذر تاخیر نماز عید قربان تا روز دوازدهم ذی الحجة جائز است، ولی کراهیت دارد و بدون عذر تاخیر نماز عید فطر جائز نیست، صورت‌های عذر متعدد است، منجمله: باریدن باران به شدت، عدم تحقق ماه و غیره.

مسئله ۵٩۱: اگر کسی بعد از فارغ شدن امام از تکبیرات داخل نماز شد، اگر در حالت قیام است بعد از نیت کردن فورا تکبیرات را بگوید اگر چه امام قرائت می‌خواند و اگر در حالت رکوع امام را دریافت در صورتی که گمان غالب است که بعد از گفتن تکبیرات امام را در رکوع در می‌یابد و در رکوع بجای تسبیحات رکوع تکبیرات را بگوید، و اگر پیش از تمام شدن تکبیرات امام از رکوع بلند شد همراه امام بلند شود و بقیه تکبیرات از آن معاف است.

مسئله ۵٩۲: اگر کسی بعد از خواندن یک رکعت داخل جماعت شد در وقت خواندن این رکعت اول قرائت بخواند و بعد تکبیرات را بگوید.

مسئله ۵٩۳: اگر امام گفتن تکبیرات را فراموش کرد و به رکوع رفت در حالت رکوع تکبیرات را بگوید و به قیام برنگردد، و اگر برگشت و تکبیرات را گفت نماز جائز است، و در هر صورت به واسطه ازدحام سجده سهو واجب نمی‌شود.