خلاصة المسائل - در مذهب حنفی - جلد اول

فهرست کتاب

بیان غسل میت

بیان غسل میت

مسئله ۶۴۰: وقتی وسائل غسل و کفن و قبر آماده شد اولا هفت مرتبه تخته ای که میت بالای آن برای غسل دادن گذاشته می‌شود به خوشبوئی شسته شود، و بعد میت را بالای آن گذاشته لباس میت را درآورند و از ناف تا زانوها که عورت است بپوشانند.

مسئله ۶۴۱: طریق غسل دادن این است که: اولا میت را استنجاء دهند، به این ترتیب که غسال بدست خود پارچه یا پنبه پیچیده و دست را از زیر لنگ داخل کرده استنجاء دهد، و سپس وضوء دهد بدون مضمضه و استنشاق، بعد آن را بر پهلوی چپ خوابانیده و پهلوی راست را سه مرتبه بشوید و چنان آب بریزد که آب از زیرش جاری گردد، بعد بر پهلوی راست خوابانیده و پهلوی چپ را مثل پهلوی راست بشوید.

مسئله ۶۴۲: آب باید با اشنان و صابون گرم کرده شود، و اگر این دو موجود نبودند آب تنها کافی است.

مسئله ۶۴۳: بعد از تمام شدن غسل، غسال میت را بخود تکیه دهد و آهسته شکم آن را دست کشد، و اگر چیزی بیرون آمد آن را شسته و غسل را اعاده نکند و بعد آن را در لنگ پاکی خشک کرده بالای کفن بگذارند. و اگر یک مرتبه تمام بدن میت شسته شود فرض اداء می‌شود.

مسئله ۶۴۴: در وقت غسل دادن گوش‌ها و بینی را با پنبه و غیره ببندد تا آب داخل نشود.

مسئله ۶۴۵: اگر میت جنب مرده بود یا زن حائض یا نفاس بود داخل کردن آب در دهان و بینی آن لازم است، و به وسیله پنبه یا پارچه آب را از دهانش بیرون کند.

مسئله ۶۴۶: وقتی میت را بالای کفن گذاشته بر آن عطر بزنند، و اگر مرد باشد ریش آن را معطرگردانند سپس پیشانی و بینی و کف دو دست و هر دو زانو و کف هر دو پای میت را کافور یا خوشبوی دیگری بزنند.

مسئله ۶۴٧: موهای میت و ناخن‌های آن کوتاه کرده نشود بلکه بر حال باقی گذاشته شود.

۶۴۸: اگر مردی فوت کرد و در میان مردان کسی پیدا نشد که آن را غسل دهد زنی که محرم آن باشد آن را غسل دهد، و اگر زن محرمه نبود آن را تیمم دهد، و اگر تیمم دهنده نامحرم باشد دست خود را با پارچه‌ای پیچیده تیمم دهد.

مسئله ۶۴٩: اگر شوهر زن فوت کرد زن می‌تواند آن را غسل دهد و کفن کند، و اگر زن بمیرد شوهر نمی‌تواند آن را مساس کند، البته نظر کردن و از بالای کفن گرفتن جنازه‌اش را جائز است.

مسئله ۶۵۰: زن در حالت حیض و نفاس نمی‌تواند میت را غسل دهد.

مسئله ۶۵۱: برای شستن زن، زنی که از خویشاوندان نزدیک باشد بهتر است، و اگر نبود هر عیال دیندار و متقیه باشد جائز است.

مسئله ۶۵۲: اگر در وقت شستن میت عیبی را مشاهده کرد، یا صورت آن دگرگون شد به کسی اظهار نکند.

مسئله ۶۵۳: اگر کسی در دریا غرق شده و فوت کرد هرگاه بیرون آورده شود غسل دادن آن لازم است، و غرق در آب جای غسل را نمی‌گیرد، البته اگر وقت بیرون آوردن به نیت غسل آن را در آب حرکت داد غسل اداء می‌شود، و همین حکم را دارد باریدن باران بر میت.

مسئله ۶۵۴: اگر تنها سر کسی پیدا شد غسل داده نشود بلکه همانطور دفن شود، و اگر نصف بیشتر بدن پیدا شد خواه با سر باشد خواه بدون سر غسل دادن آن واجب است، و اگر نصف بدن پیدا شد خواه با سر باشد خواه بدون سر غسل دادن آن واجب است، و اگر نصف بدن پیدا شد اگر با سر است غسل واجب و بدون سر غسل واجب نیست، [۲۲]و اگر از نصف کم‌تر است خواه سر باشد خواه نباشد غسل داده نشود.

مسئله ۶۵۵: اگر میتی دیده شد و معلوم نیست که مسلمان است یا کافر در دارالاسلام، هم غسل داده شود هم کفن و نماز خوانده شود.

مسئله ۶۵۶: اگر جسد مسلمان‌ها و کفار با هم مخلوط شود در صورت عدم تمیز و شناخت همه غسل داده شوند، و در صورت تمیز و شناخت مسلم از غیر مسلم فقط جنازه مسلمانان غسل داده شود.

مسئله ۶۵٧: اگر خویشاوند مسلمان کافر بود وفوت نمود جنازه‌اش را بهم مسلک آن بدهند، و اگر هم مسلک نبود یا قبول نکرد به واسطه اقربای مسلمان آن را غسل دهند، نه بطریق سنت بلکه به مثل شیی نجس اگرچه کافر از شستن پاک نمی‌شود.

مسئله ۶۵۸: بر اشخاص یاغی و دزد که هنگام درگیری با سربازان اسلام کشته می‌شوند غسل داده نشود.

مسئله ۶۵٩: مرتد اگر بمیرد غسل داده نشود و بهم مذهب آن نیز داده نشود.

مسئله ۶۶۰: اگر به واسطه نبودن آب میت را تیمم دادند و بعد آب پیدا شد باید غسل داده شود.

[۲۲] (شاید از اصل کتاب چیزی محذوف شده باشد زیرا جملات با هم متناسب نیست).