خلاصة المسائل - در مذهب حنفی - جلد اول

فهرست کتاب

بیان اقسام نجاست و طریق پاک کردن نجاست‌ها

بیان اقسام نجاست و طریق پاک کردن نجاست‌ها

مسئله ۲۰۶: نجاست بر دو قسم است:

۱) غلیظه.

۲) خفیفه.

غلیظه آن است که: نجاستی آن سخت‌تر و زیادتر است. و حکم آن این است که: وقتی به لباس یا بدن برسد باید شسته شود خواه کم باشد یا زیاد.

و خفیفه آن است که: نجاستی آن سبک‌تر است.

مسئله ۲۰٧: خون، بول، منی، شراب، بول و غایط حیوانات درنده، گوشت خوک، موی آن، استخوان آن، و مدفوع همه حیوانات و جانوران، پس افکنده مرغ خانگی و مرغابی، غاز، بول حیوانات حرام گوش، گوشت خود مرده، خام پوست خود مرده، بول بچه شیر خواره تمامی این‌ها نجاست غلیظه‌اند.

مسئله ۲۰۸: پس افگنده پرندگان حرام گوشت، و بول حیوانات حلال گوشت نجاست خفیفه است.

مسئله ۲۰٩: غیر از مرغ خانگی و مرغابی و اردک پس افگنده بقیه پرندگان حلال گوشت پاک است.

مسئله ۲۱۰: نجاست غلیظ اگر رقیق باشد و بدن یا لباس به آن آلوده شود به اندازه کف دست و کم‌تر از این معاف است، یعنی: بدون شستن نماز جائز است ولی شستن بهتر است، و اگر به اندازه کف دست بیشتر باشد، شستن آن واجب است، و اگر جامد باشد به اندازه شش نخود معاف است، و از این بیشتر شسته شود.

مسئله ۲۱۱: اگر لباس یا بدن به نجاست خفیفه آلوده شود اگر از یک چهارم آن قسمت از لباس یا بدن که آلوده است کم‌تر باشد اشکالی ندارد، و اگر یک چهارم یا بیشتر آن قسمت را قرار گرفته است شستن آن واجب است.

مسئله ۲۱۲: اگر در آب نجاست غلیظ افتاد آب هم نجس غلیظ می‌گردد، و اگر نجاست خفیفه افتاد آب نجس خفیفه می‌شود، کم باشد نجاست یا زیاد.

مسئله ۲۱۳: اگر لباس به روغن نجس چرب شد و کم‌تر از مقدار کف دست بود بعدا گداخته زیاد گشت تا مادامی که کم بود اشکالی نداشت و وقتی زیاد شد شستن آن واجب است.

مسئله ۲۱۴: خون ماهی، مگس، پشه و ساس نجس نیست.

مسئله ۲۱۵: اگر بر لباس یا بدن بول به اندازه سر سوزن ترشح شد معاف است.

مسئله ۲۱۶: اگر لباس یا بدن نجس گشت دور کردن و شستن آن لازم است، خواه به یک مرتبه شستن عین آن زائل و دور گردد یا به چند مرتبه، ولی اگر عین نجاست دور گشت و اثر و رنگ آن باقی ماند اشکالی ندارد.

مسئله ۲۱٧: اگر لباسی به نجاست ندیدنی نجس گشت به سه مرتبه شستن و در هر مرتبه فشردن پاک می‌شود.

مسئله ۲۱۸: اگر نجاست به چیزی که فشرده نمی‌شود ریخت مثل فرش‌های بزرگ و ظروف وغیره، طریق پاک کردن آن‌ها این است که: اولا شسته شود و نگهداشته شود تا قطرات آب بایستد و تا سه مرتبه همین کار تکرار شود.

مسئله ۲۱٩: هر چیز روان و پاک نجاست حقیقی را پاک می‌ کند، مثل سرکه و گلاب، غیر از روغن و شیر و دیگر چیزها که چرب است.

مسئله ۲۲۰: اگر منی بر بدن یا لباس ریخت و خشک شد به مالیدن پاک می‌شود و اگر تر بود یا رقیق مثل بول بدون شستن به آن پاک نمی‌شود.

مسئله ۲۲۱: اگر به کفش یا موزه نجاست چسبید و خشک شد خوب کشیده شود تا نجاست بریزد، و اثر آن دور شود پاک می‌شود و اگر نجاست نرم و نازک بود مثل بول، شراب، خون و غیره بدون شستن پاک نمی‌شود.

مسئله ۲۲۲: بدن و لباس فقط به شستن پاک می‌شود نجاست هر چه باشد.

مسئله ۲۲۳: اگر آئینه، کارد، چاقو و امثال این‌ها نجس گشتند چند مرتبه به زمین مالیده شوند پاک می‌گردند بشرطی که منقش نباشند.

مسئله ۲۲۴: اگر زمین آلوده به نجاست بود و به واسطه تابیدن آفتاب خشک گشت و هیچ بوی و تعفنی نماند لکن اثر آن باقی است زمین پاک است و نماز جائز است و نه تیمم، و هر سنگ و خشتی که به زمین فرو رفته باشد همین حکم را دارد.

مسئله ۲۲۵: سنگ و خشتی که روی زمین افتاده باشد بدون شستن پاک نمی‌شود.

مسئله ۲۲۶: خاشاک تا زمانی که بعد از خشک شدن نیفتاده اگر نجاست به آن‌ها برسد و بر اثر شعاع آفتاب خشک شود پاک می‌شود.

مسئله ۲۲٧: کارد و چاقوی نجس و مانند آن‌ها اگر به آتش انداخته شود پاک می‌شود.

مسئله ۲۲۸: اگر خاک نجس را کوزه یا کاسه کردند بعد از بیرون آوردن از کوره پاک است.

مسئله ۲۲٩: عسل، یا شیر یا روغن اگر به واسطه افتادن چیزی کثیف نجس شد، به اندازه آن آب ریخته بجوشانند تا آب تمام شود، و این کار را سه مرتبه تکرار کند پاک می‌شود.

مسئله ۲۳۰: اگر پارچه یا لباس به رنگ نجس رنگ داده شد باید شسته شود تا آب خالص بیرون آید آن موقع پاک می‌شود.

مسئله ۲۳۱: آتش و خاکستر و دود چیز نجس پاک است.

مسئله ۲۳۲: فرش وقتی یک گوشه آن نجس شد و بقیه آن پاک به گوش‌های که نجاست نرسیده نماز خواندن جائز است.

مسئله ۲۳۳: بعد از شستن پا اگر بر زمین نجس راه برود و اثر قدم آن بر زمین بماند پا نجس نمی‌شود مگر اینقدر تر شود که خاک یا گل به پای آن بچسبد.

مسئله ۲۳۴: اگر بر فرش نجس خوابید و عرق کرد و بدن و لباس آن خیس شد لباس بدن آن پاک است مگر اینکه نجاست بر لباس و بدن آن دیده شود.

مسئله ۲۳۵: اگر به حناء نجس دست و پای را رنگ کرد سه مرتبه دست و پا را بشوید پاک می‌شود، اگرچه اثر آن باقیماند، و اگر سرمه نجس در چشم کشید شستن آن لازم نیست مگر از چشم بیرون آید.

مسئله ۲۳۶: اگر روغن نجس بر سر مالیده به سه مرتبه شستن پاک می‌شود.

مسئله ۲۳٧: اگر سگ آرد را پوزه زد تا محل پوزه زده را بردارد بقیه پاک است.

مسئله ۲۳۸: لعاب دهان سگ نجس است نه خود آن، لذا اگر سگی خود را به لباس یا بدن کسی کشید اگر چه خیس باشد نجس نمی‌شود مگر که نجاست ظاهری بر بدن آن باشد.

مسئله ۲۳٩: بیرون شدن باد بعد از استنجاء لباس را نجس نمی‌کند اگر چه محل خشک نشده باشد.

مسئله ۲۴۰: اگر لباس نجسی را فشرده در میان لباس پاک پیچید اگر به فشردن مجدد آب از آن بیرون آید لباس پاک را نجس می‌کند، و اگر به فشردن مجدد آب بیرون نیاید اشکالی ندارد، و اگر نچکد ولی دست را خیس کند در این صورت نیز لباس پاک نجس می‌شود.

مسئله ۲۴۱: اگر یک طرف تخته نجس است و طرف دیگر پاک، اگر تخته اینقدر ضخیم است که از وسط دو تا می‌شود برطرف پاک نماز جائز است وإلا نه.

مسئله ۲۴۲: اگر پتو یا چادر در دو لایه است و یک لای آن نجس است اگر بهم دوخته نیست بر بالای لای پاک نماز جائز است و اگر دوخته است جائز نیست.