اعمالی که پس از مرگ نیز سودآور خواهند بود
تلاش کردن در تربیت فرزندان، تا افراد نیک و صالحی ببار آیند و پس از مرگش برای او دعا کنند و نیز کوشش در فراگیری علوم مفید و سودمند و نشر کردن آن و صدقات جاریه که رسول خدا جهمگی این موارد را در این حدیث جمعآوری نموده است:
«هر گاه انسان بمیرد، عمل او جز از سه چیز قطع میگردد: صدقۀ جاریه، علمی که مفید و سودمند باشد، و فرزند نیک که پس از مرگش برای او دعای خیر کند» [۲۱].
یکی از صدقات جاریه که پس از مرگ، به فرد مسلمان ملحق میگردد، چیزی است که در این حدیث وارد شده است:
«یکی از اعمال که پس از مرگ، به مؤمن ملحق میگردد، علمی است که آن را به دیگران آموخته و نشرش کرده است، یا فرزند صالح و نیکی که آن را برجا گذاشته است، یا قرآن کریمی که آن را به ارث گذاشته است، یا مسجدی ساخته و یا ساختمانی که آن را برای مسافران بنا نموده است، یا نهری را روان ساخته، و یا صدقهای که آن را در حیات و صحتش بیرون آورده است، که پس از مرگش به وی ملحق میشود» [۲۲].
[۲۱] صحیح مسلم. [۲۲] سنن ابن ماجه با سند حسن.