غیبت کننده و سخن چین
غیبت آن است که کسی را پشت سر چنان یاد کنند که او ناراحت میشود.
سخن چین کسی است که اخبار و سخنان بد مردم را به قصد اختلاف و ایجاد فتنه رد و بدل میکند.
اینها اموری هستند که عموما مردم به آنها مبتلا هستند و به سبب آنها فتنههای بزرگی برخاسته است.
این افراد از جمله بدترین انسانها هستند و بیشترین سهم ایجاد فتنه و فساد را بر عهده گرفتهاند؛ چون زبان دورویی دارند که بر حسب هوا و شهوت میچرخد و سخن میگوید.
این افراد در میدان محشر وضعیتی وحشتناک خواهند داشت، چنان که رسول خدا جفرمود: «هر کس در دنیا گوشت برادرش را بخورد، در روز قیامت نردیک کرده میشود و به او گفته میشود: همان گونه که مرده بود او را میخوردی، اکنون که زنده است نیز او را بخور، و او وی را میخورد در حالی که چهرهاش عبوس و ترش است و داد و فریاد میزند»[۲۲۳].
[۲۲۳] ادب المفرد بخاری و معجم الاوسط طبرانی با اسناد حسن.