اعمالی که سختی محشر را آسان میکند
با وجود این سختیهای در میدان محشر، انسانها به اموری نیاز دارند تا آن سختیها و هول و هراسها را برایش تخفیف دهد.
در روایات آمده است که برخی اعمال سبب ورود بهشت شده و ترازوی اعمال را سنگین میکنند، و در تخفیف سختیهای میدان محشر نقش دارند.
اعمال مؤمنان متفاوت خواهد بود، چنان که در برخی نصوص آمده است که برخی از اعمال وقوف و ایستادن در میدان محشر را آسان میکنند. بنابراین، برخی از مؤمنان شامل این افراد خواهند بود:
برخی از مؤمنان کسانی خواهند بود که خداوند آنان را در آن روز سخت، طولانی، وحشتناک و بسیار گرم در زیر سایۀ خود جای میدهد، روزی که مردم سخت در عرق غرق شدهاند، خداوند برخی از مؤمنان را جدا میکند و آنان را در زیر سایۀ عرش جا میدهد. در این مورد احادیث فراوانی وارد شده است.
رسول خدا جدر حدیثی فرمود: «خداوند، هفت گروه را روزی که هیچ سایهای جز سایه او وجود ندارد، در زیر سایه خود، جای میدهد. ۱ ـ فرمانروای عادل. ۲ ـ جوانی که در سایه اطاعت و بندگی خدا، رشد یافته باشد. ۳ ـ کسی که همواره دل بسته مسجد باشد. ۴ ـ دو مسلمانی که صرفا بخاطر خوشنودی الله با یکدیگردوست باشند و بر اساس آن ،با هم جمع یا از یکدیگر جدا میشوند. ۵ ـ کسی که زنی زیبا و صاحب مقام ،او را به فحشاء بخواند ولی او نپذیرد وبگوید: من از خدا میترسم. ۶ ـ کسی که با دست راستش طوری صدقه دهد ،که دست چپش نداند. ۷ ـ کسی که در تنهایی بیاد خدا باشد و از ترس او، اشک بریزد»[۱۷۳].
[۱۷۳] صحیح بخاری، البته مقصود حدیث این نیست که فقط همین هفت نفر در زیر سایۀ عرش قرار میگیرند و بس؛ زیرا احادیث فراوانی آمده است که خداوند افراد دیگری را نیز در زیر سایۀ عرش جای خواهد داد و علامه ابن حجر صفات افرادی را که در زیر سایۀ عرش قرار میگیرند، در کتاب «معرفة الخصال الموصلة الی الظلال» آنها را ذکر نموده است.