نتایج این فهم اشتباه
بدون شک بسیاری از تعالیم قرآن کریم همچنان از مردم مخفی مانده است، بلکه حتی به علّت مستور بودن معنای واقعی این چهار اصطلاح اساسی در ورای پردههای جهل، روح متعالی و اندیشهی محوری قرآن نیز به طاق نسیان سپرده شده است و این خود از مهمترین علل نفوذ ضعف و سستی در عقاید و اعمال مردم به شمار میرود و این در حالیست که دین اسلام را پذیرفته و در زمرهی مسلمانان نیز به حساب میآیند. به همین جهت شایسته است که معانی این چهار اصطلاح را به تفصیل بیان کنیم تا بدین وسیله، هدف حقیقی قرآن و تعالیم اساسی آن به خوبی روشن شود.
با وجود تلاشهای فراوانی که با نوشتن مقالات گوناگون برای آشناکردن مردم با این اصطلاحات انجام دادهام، تا به حال هیچیک از این مقالات برای رفع اشتباهاتی که در این باب به اذهان مردم رسوخ کرده، کافی نبوده است و مردم نیز با آن نوشتهها قانع نمیشدند و نسبت به آنها هیچ اعتماد و اطمینانی نداشتند؛ زیرا گمان میکردند هرآنچه را که در شرح و تفصیل معانی این کلمات بدون استناد به آیات قرآن و فرهنگ لغات معتبر، بیان داشتهام، جزو آراء شخصیام است؛ درحالی که اگر اینچنین باشد هرگز ممکن نیست که نظرات شخصی من افرادی را که با آرایم مخالفاند و یا اینکه لااقل با آن موافق نیستند، قانع کند. به همین سبب در این کتاب کوشیدهام که تمام معانی این چهار اصطلاح را به صورت کامل و همه جانبه بیان کنم؛ به گونهای که حتی یک گفته را بدون استناد به قرآن و فرهنگ لغتهای معتبر ذکر ننمایم.
به امید خدای بزرگ بحث خود را نخست با واژهی «اله» آغاز میکنم و سپس با «رب» و «عبادت» ادامه میدهم و با «دین» به پایان می برم.
ابوالاعلی