فرق بین اولیای رحمان و اولیای شیطان

اقسام انبیاء

انبیاء نیز مانند اولیاء به دو قسم تقسیم می‌شوند:

١- بنده‌ای که رسول است.

٢- پیامبری که پادشاه است.

الله تعالی محمد  ج را بین دو قسم مخیّر گرداند، آن‌جناب بند‌گی با رسالت را پذیرفتند و پیامبری که پادشاه است، مانند داوود، سلیمان و امثال ایشان می‌باشد، الله تعالی از سلیمان  ÷ حکایت می‌کند که او گفت: ﴿قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَهَبۡ لِي مُلۡكٗا لَّا يَنۢبَغِي لِأَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِيٓۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡوَهَّابُ٣٥ فَسَخَّرۡنَا لَهُ ٱلرِّيحَ تَجۡرِي بِأَمۡرِهِۦ رُخَآءً حَيۡثُ أَصَابَ٣٦ وَٱلشَّيَٰطِينَ كُلَّ بَنَّآءٖ وَغَوَّاصٖ٣٧ وَءَاخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِي ٱلۡأَصۡفَادِ٣٨ هَٰذَا عَطَآؤُنَا فَٱمۡنُنۡ أَوۡ أَمۡسِكۡ بِغَيۡرِ حِسَابٖ٣٩﴾[ص: ٣٥-٣٩].

ترجمه: «پروردگارا! مرا ببخشای و حکومتی به من عطا فرمای که بعد از من کسی را نسزد که چنین سلطنتی داشته باشد، بی‌گمان تو بسیار بخشایشگری، پس ما باد را زیر فرمان او درآوردیم، باد به فرمانش هر کجا که می‌خواست آرام حرکت می‌کرد و زیر فرمان او درآوردیم شیاطین را، همه‌ی معماران و دریا فرو روندگان آنان را و گروه دیگری از دیوها را در زنجیرها بسته شده و زیر فرمان او کشیدیم، بدو گفتیم این چیزها عطای ماست، پس به کسی که می‌خواهی ببخش، یا از کسی که می‌خواهی باز دار بدون هیچ‌گونه حساب و کتابی».

پس پیامبری پادشاه، فرض‌های الله تعالی را به جا می‌آورد و از محرمات او به کلی دوری می‌جوید و در ملک و مال طوری که می‌خواهد و می‌پسندد تصرف می‌نماید، در تصرفاتش کدام گناه بر وی نیست.

اما بنده‌ای رسول بدون فرمان پروردگارش از پیش خود به کسی چیزی نمی‌دهد و یا کسی را از چیزی محروم نمی‌سازد، بلکه بخشش به کسی می‌دهد که پروردگارش بدان دستور داده است و به مأموریتی کسی را می‌گمارد که پروردگارش تقرر او را هدایت فرموده است، بناء اعمال بنده‌ای رسول همه عبادت الله تعالی خواهد بود، چنانکه در صحیح بخاری از ابوهریره  س روایت شده است که پیامبر  ج فرمودند: «إِنِّي وَاللَّهِ لَا أُعْطِيَ أَحَدَاً، وَلاَ أَمْنَعُ أَحَدًا، إِنَّمَا أَنَا قَاسِمٌ أَضَعُ حَيْثُ أُمِرْتُ».

ترجمه: «قسم به الله من به کسی چیزی نمی‌دهم و از کسی چیزی را منع نمی‌کنم، من فقط تقسیم‌گر هستم، به کسی می‌دهم که مامور شده‌ام».

به همین سبب الله تعالی مال‌های شرعی را به خود و رسولش نسبت داده است، طوری که فرموده است: ﴿قُلِ ٱلۡأَنفَالُ لِلَّهِ وَٱلرَّسُولِۖ﴾[الأنفال: ١].

ترجمه: «بگو: غنیمت‌ها از آن الله و پیامبر است».

همچنان فرموده است: ﴿مَّآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡقُرَىٰ فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ﴾[الحشر: ٧].

ترجمه: «چیزهای را که الله از اهالی این آبادی‌ها به پیامبرش ارمغان داشته است، متعلق به الله و پیامبر است».

همین طور فرموده است: ﴿۞وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا غَنِمۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُۥ وَلِلرَّسُولِ﴾[الأنفال: ٤١].

ترجمه: «بدانید همه غنایمی که به دست می‌آورید، یک‌پنجم آن متعلق به الله و پیغمبر است».

(بدین سبب قوی‌ترین قول علماء در یک‌پنجم مال غنیمت این است که آن مال بر اساس اجتهاد حاکم در راهی که الله تعالی و پیامبرش می‌پسندند، مصرف شود و این مذهب امام مالک و بعضی علمای سلف و امام احمد در یک روایت می‌باشد و نظر امام شافعی و رأی مشهور امام احمد اینست که آن مال به پنج قسمت تقسیم می‌شود و امام ابوحنیفه  / بدین نظر است که به سه قسمت تقسیم می‌شود.

غرض اینکه بنده‌ای رسول بهتر از پیامبر پادشاه است پس ابراهیم، موسی، عیسی و محمد علیهم الصلاة والسلام بهتر از یوسف، داوود و سلیمان  † می‌باشند، چنانچه مقربین پیشقدم بهتر از نیکان و اصحاب میمنت‌اند و هر آن که آنچه الله تعالی بر او لازم گردانده است، به جا آورد و در مباحات مطابق میل و رغبت خود رفتار نماید او از اصحاب میمنت می‌باشد و آنکه مطابق رضای الله تعالی قدم بردارد و مباحات را وسیله‌ی تطبیق اوامر الله تعالی گرداند او از زمره‌ی مقربین پیشقدم خواهد بود.