شفاعت غیر پیامبران
در صحیح مسلم از حدیث عطاءبن یسار از ابوسعید خدری از رسول خداصروایت شده است که فرمودند:
«وقتی مؤمنان از آتش رها شده و میبینند که نجات یافتهاند، با اصرار فراوان در مورد برادرانشان که به جهنم رفتهاند با خدا به مناقشه میپردازند و میگویند: خداوندا! این برادران با ما نماز گزارده و روزه میگرفتهاند و حج کرده و با ما جهاد مینمودهاند. گفته میشود: بروید و هر کسی که در قلبش به اندازه یک دینار ایمان وجود دارد را از جهنم خارج سازید. سپس میگوید: به اندازه نصف دینار سپس میگوید: حتی اگر ذرهای نیز ایمان در دلش وجود داشت، آنها را خارج سازید».
ابوسعید خدری میگوید: اگر خواستید این آیه را تلاوت کنید:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَظۡلِمُ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖۖ وَإِن تَكُ حَسَنَةٗ يُضَٰعِفۡهَا وَيُؤۡتِ مِن لَّدُنۡهُ أَجۡرًا عَظِيمٗا٤٠﴾[النساء: ۴۰].
«خداوند به کسی ذرهای ظلم روا نمیدارد و اگر کار نیکی سر زند آن را چندین برابر میگرداند و از سوی خود پاداش بزرگی عطا میکند».
بعد از این خداوند ندا میدهد:
«فرشتگان شفاعت کردهاند، پیامبران نیز شفاعت کردهاند، مؤمنان نیز شفاعت کردهاند. حال فقط ارحم الراحمین مانده است که شفاعت نماید، گروهی از اهل جهنم را در قبضه میگیرد و آنها را علیرغم اینکه هیچ عمل صالحی در پرونده ندارند، از جهنم بیرون میآورد و چون مثل زغال سوخته شدهاند، آنها را در رودخانهای به نام رودخانه زندگی در دهانه بهشت انداخته و همچون رویش دانه در مسیر سیلاب دیگر بار میرویند و مرواریدوار از آن بیرون آمده در حالی که بر گردنشان مُهری زده شده که بهشتیان آن را شناخته و میگویند: اینان آزادشدگان خدایند که آنها را بدون هیچ عمل نیک و ثوابی به بهشت وارد نموده است.
خداوند به آنها میگوید: به بهشت داخل شوید و هر آنچه مشاهده کردید، مال خود شماست. میگویند: خداوندا! نعمت و عطایی را که به ما بخشیدهای به هیچ یک از مخلوقات ندادهای. خداوند میگوید: من بهتر از این نیز برایتان نگه داشتهام. میگویند: خداوندا! چه چیزی بهتر از این وجود دارد؟ خداوند میفرماید:
«رضایت و خشنودی من. من هرگز بعد از این، بر شما خشم نخواهم گرفت» [۲۱۶].
[۲۱۶] امام طحاوی انواع دیگری از شفاعت، از جمله شفاعت آن حضرت در مورد کسانی که اعمال نیک و بدشان یکسان میگردد و کسانی که مستحق جهنم شدهاند بر اینکه وارد جهنم نشوند را ذکر نموده است.