﴿ظُلُمَٰتُۢ بَعۡضُهَا فَوۡقَ بَعۡضٍ﴾[النور: ۴۰].
باز هم در گلگشت﴿سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ﴾از باغ و چمنزارها و نظارهی جلوههایی از اعجاز قدرت الهی در آنها، به عمق دریاها میرویم و همراه با «علم جیولوجی دریا» دربرابر اعجاز علمی آیهی ۴۰ از سورهی مبارکهی «نور» درنگ میکنیم که میگوید:
﴿أَوۡ كَظُلُمَٰتٖ فِي بَحۡرٖ لُّجِّيّٖ يَغۡشَىٰهُ مَوۡجٞ مِّن فَوۡقِهِۦ مَوۡجٞ مِّن فَوۡقِهِۦ سَحَابٞۚ ظُلُمَٰتُۢ بَعۡضُهَا فَوۡقَ بَعۡضٍ إِذَآ أَخۡرَجَ يَدَهُۥ لَمۡ يَكَدۡ يَرَىٰهَاۗ وَمَن لَّمۡ يَجۡعَلِ ٱللَّهُ لَهُۥ نُورٗا فَمَا لَهُۥ مِن نُّورٍ ٤٠﴾[النور: ۴۰].
«یا کارهایشان مانند تاریکیهایی است که در دریایی ژرف است، که موجی آن را میپوشاند وروی آن موجی دیگر است و بالای آن ابری است تاریکیهایی است که بعضی بر روی بعضی قرار گرفته است. هرگاه (غرقه) دستش را بیرون آورد، مشکل آن را ببیند و خدا به هر کس نوری نداده باشد، او را هیچ نوری نیست».
وقتی این آیات برای پروفیسر «دورگاروا» استاد علم جیولوجی دریا تلاوت گردید، نام برده مبهوت شد و گفت:
انسان در گذشته بدون استخدام آلات و ابزار، قادر به غواصی بیشتر از بیست متر در عمق آب نبود، ولی ما امروز میتوانیم با بهرهگیری از آلات و ابزار جدید به اعماق دریاها فرو رویم و وقتی در این غواصی به عمق دوصد متری آب میرسیم، با تاریکیهای بسیار سختی رو به رو میشویم.
آیهی کریمه میگوید: «بحر لجی ـ دریای ژرف» و اینک اکتشافات علمی در اعماق دریاها، برای ما از این فرمودهی خدای متعال: ﴿ظُلُمَٰتُۢ بَعۡضُهَا فَوۡقَ بَعۡضٍ﴾تاریکیهایی که بعضی بر روی بعضی قرار گرفته است تصویری دقیق ارائه میکنند.
بر اساس رهیافتهای علم، رنگها دارای هفت طیفاند که از آن جمله است: قرمز، زرد، آبی، سبز، بنفشه ای و غیره. اما وقتی ما در اعماق دریا فرو میرویم، این طیفها یکی بعد از دیگری ناپدید میشوند و با ناپدیدشدن هر رنگ، بر حجم و ضخامت تاریکی دریا نیز افزوده میشود.
اولین رنگی که ناپدید میشود رنگ قرمز است، پس از آن رنگ پرتقالی است، پس از آن رنگ زرد است و آخرین رنگی که در عمق دوصد متری آب ناپدید میشود، رنگ آبی است. و در اینجاست که ما با افزایش متوالی ظلمت، به تاریکی کامل میرسیم.
اما در بارهی این فرمودهی خدای متعال: ﴿مَوۡجٞ مِّن فَوۡقِهِۦ مَوۡجٞ﴾«موجی آن را میپوشاند که بر روی آن موج دیگری است» باید گفت: علم این حقیقت را ثابت نموده است که فاصلهی میان بخش عمیق دریا و بخش بالایی آن پر از امواج است. پس گو اینکه در اینجا بر لبهگاه بخش عمیق و نهایت تاریک دریا نیز امواجی وجود دارد که ما آن را نمیبینیم و ما تنها امواجی را که برسطح بحر وجود دارند میبینیم. بناءً این تعبیر که در دریا موجی است و بر بالای آن موجی دیگر قرار دارد، از نظر علمی تعبیر بسیار دقیقی است که امروزه این حقیقت، با ابزارهای علم تثبیت گردیده است.
از این جهت است که پروفیسر دورگاوا در نهایت با فروتنی و اذعان کاملی که از دقّت و تأمّل در این آیات به وی دست داده بود گفت: قطعاً ممکن نیست که این آیات از علم بشری برخاسته باشد.