سحر رنگها
«گرانت آلن» که از بزرگان دانش «روانشناسی» است، می‌گوید: «در طبیعت احساس ما، عاملی نیرومندتر یا متنوع‌تر از آنچه که احساس به رنگهای مختلف می‌تواند در ما ایجاد نماید، وجود ندارد».
اما «هوارد کچام» که او نیز دانشمندی به نام در این عرصه است، می‌گوید: «بدون تردید تاثیر رنگ در احساس انسان ریشه‌دار و عمیق است. در این رابطه آزمایشهایی انجام گرفته است که ده‌ها سال پیوسته ادامه داشته و خواه ما بفهمیم، خواه نفهمیم، رنگ در عملکردهای مثبت و منفی ما و در احساس ما به گرمی یا سردی، یا شادی و غم، بلکه حتی در شخصیت و نحوه‌ی نگرش ما به زندگی تاثیر گذار است».
بررسیها و پژوهش‌های زیادی بالای «رنگ» و تأثیرات آن انجام گرفته و با درهم آمیختن بعضی از رنگها با بعضی دیگر، صدها هزار رنگ جدید پدید آمده است. روش دست‌یابی به رنگهای جدیدتر، اغلب قرار دادن دو استوانه یا بیشتر از آن، از ورق به رنگ آغشته شده بالای یکدیگر در یک دستگاه شبیه دستگاه «گراموفون» می‌باشد که در هر یک از این استوانه ها، از مرکز دائره‌ی آن به سمت محیط دائره، راه نفوذی موجود است و آنگاه که استوانه به چرخ می‌افتد، رنگها هم در همدیگر مخلوط می‌شوند. با این روش است که دسترسی به ۳۰۰۰۰۰ رنگ مختلف میسّر گردیده است، در حالی که انسان قبل از این، به وجود بیشتر از هفت رنگ که همان رنگهای معروف «قوس قزح» می‌باشند، واقف نبود.
همچنان آزمایشهایی که به وسیله‌ی دانشمندان عرصه‌ی روانشناسی انجام گرفته، از آن حکایت دارند که تأثیر رنگها تا اعماق وجود انسان راه می‌برد تا بدانجا که در دنیای متمدّن کنونی، بیمارستانها، متخصصّان عرصه‌ی «رنگ‌شناسی» را برای انتخاب رنگ اطاق‌های بیمارانشان فرا می‌خوانند، چراکه یقین دارند، انتخاب رنگ مناسب در بهبود وضعیت بیمارانشان تأثیر مثبت می‌گذارد. همچنین در دنیای متمدن این یک امر بسیار عادی و معمولی است که صاحب منزل به متخصص رنگها مراجعه نماید تا مثلاً رنگ گلی را که در یک مجلس و محفل خاص باید به کار گرفته شود انتخاب نماید، یا در کنفرانس و سمیناری که به یک مناسبت خاص منعقد می‌شود، رنگ همخوان با آن مناسبت را بر گزیند و حتی رنگی را که باید بر سر دسترخوان غذا به کار گرفته شود. و بی‌تردید انتخاب رنگ در موارد زیادی، یکی از عوامل موفّقیت و درخشش خوب آن مناسبت است. قطعاً عامل اساسی این امر، همان حالت روانیی است که غالباً رنگ می‌تواند در محل یک اجتماع ایجاد نماید.
به این ترتیب است که «علم الوان» دارای اصول و رهیافت‌های خاص خود می‌شود که این اصول و رهیافت‌ها از بررسیها و مطالعات ممتد بر روی تأثیر رنگ در احساس انسان به وجود آمده‌اند.
با کشف تأثیرات رنگها، دانشمندان عرصه‌ی نباتات نیز به پرورش گل‌های رنگارنگ بذل توجّه بیشتر نموده‌اند. همچنان در عرصه‌ی صنعت نیز، رنگ به عنوان یک رکن اساسی مورد توجّه قرار گرفته است. از این رو، کارخانه‌های مواد کیمیاوی، تولید رنگهای مختلف را در میدان توجّه خویش قرار داده و کارخانه‌های بافت و ریسند‌گی نیز در رواج و مصرف تولیدات‌شان مرهون انتخاب رنگهای جذابتر می‌باشند. انسان عصر حاضر ب به اهمیت رنگ در لباس خویش نیز آگاه گردیده و حتی تأثیر انتخاب رنگ را در عواطف و احساسات خویش نیز دریافته است، زیرا مطالعات و بررسیهای علم روانشناسی تأثیر رنگهای مختلف را بر روی احساس انسان به اثبات رسانده‌اند.
مثلاً از نظر روانشناسان، رنگ زرد باعث ایجاد تحرک بیشتر در دستگاه عصبی انسان می‌شود. در حالی که رنگ ارغوانی، اعصاب را به آرامش فرا می‌خواند. همین طور رنگ آبی در احساس انسان معنی سردی و برودت را زنده‌می‌سازد. در حالی که رنگ سرخ، احساس گرمی و حرارت را در او ایجاد می‌نماید.
اخیراً صاحب یکی از کارگاه‌های رنگ‌ریزی، آزمایشی را بالای کارگران زن خود انجام داد، به این ترتیب که رنگ قبلی اطاق کارشان را با رنگ آبی خفیفی تبدیل کرده و مشاهده نمود که خانمهای کارگر، بی‌درنگ از رطوبت اطاق و سردی شدید آن به گلایه گذاری آغاز نمودند. حتی به این هم اکتفا نکرده، لباس‌های ضخیم‌تر و گرم‌تری را پوشیدند، در حالی که درجه‌ی حرارت اطاق کارشان قبل و بعد از رنگ آمیزی آن اطاق، به وسیله‌ی ابزارهای مکانیکی در درجه‌ی ثابت و یکسانی نگهداشته می‌شد.
نکته‌ی مهمی که در این بحث وجود دارد و ما نیز به دنبال آن هستیم تاثیرات مخصوص «رنگ سبز» است . یعنی همان رنگ بهشت و رنگ مورد انتخاب قرآن برای بهشتیان.
دانشمندان این عرصه، در این مورد هم به یک نتیجه‌ی قاطع دست یافته اند و آن این است که تنها رنگی که شادی را به روان و احساس انسان سرازیر نموده، فکر وی را به سوی بالندگی بیشتر سوق داده و عواطف سرور و عشق به زندگی را در وی شکوفا می‌سازد، همان «رنگ سبز» است.
از تکان‌دهنده‌ترین آزمایشهایی که در رابطه با تأثیرات مثبت رنگ سبز در زندگی انسان انجام گرفته، آزمایشی است که شاروالی لندن بالای پل «بلاک فرایار» که به پل انتحار مشهور گریده بود انجام داد، چه اغلب خودکشیها در لندن بالای این پل انجام می‌گرفت. شاروالی لندن یک باره تصمیم گرفت تا رنگ خاکستری سیاهفام این پل را به رنگ سبز تبدیل نماید. با شگفتی تمام حوادث خوکشی بعد از آن به (۱ بر ۳) اندازه‌ی قبل از آن تقلیل یافت. و شاید هم اکنون حوادث خودکشی دیگر بالای آن پل اصلاً انجام نگیرد.
این است تأثیر رنگ سبز بالای انسان. و همین است دلیل انتخاب الهی رنگ سبز برای نباتات، درختان و جنگلات.
بلی، آنچه را که امروزه جدیدترین بررسیهای علمی به ارمغان آورده‌اند، آیه‌ی مبارکه‌ی ۷۶ سوره‌ی رحمن که در وصف اصحاب بهشت است چنین مطرح می‌نماید:
﴿مُتَّكِ‍ِٔينَ عَلَىٰ رَفۡرَفٍ خُضۡرٖ وَعَبۡقَرِيٍّ حِسَانٖ ٧٦﴾[الرحمن: ۷۶].
«در حالی که بهشتیان بر رفرف سبز و بساط زیبا تکیه زده‌اند».
همچنین آیه‌ی ۲۱ سوره‌ی انسان:
﴿عَٰلِيَهُمۡ ثِيَابُ سُندُسٍ خُضۡرٞ وَإِسۡتَبۡرَقٞۖ وَحُلُّوٓاْ أَسَاوِرَ مِن فِضَّةٖ وَسَقَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡ شَرَابٗا طَهُورًا ٢١﴾[الانسان: ۲۱].
«بر بالای بهشتیان دیبای سبز لطیف و حریر سطبر است و بر دست‌هاشان دستبند نقره‌فام و خدای‌شان آنان را شرابی پاک و گوارا بنوشاند».
و همچنین آیه‌ی ۳۱ سوره‌ی کهف:
﴿وَيَلۡبَسُونَ ثِيَابًا خُضۡرٗا مِّن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ﴾[الکهف: ۳۱].
«بهشتیان لباس‌های حریر سبز و دیبا از سندس و استبرق در پوشند».
که بدون تردید، انتخاب رنگ سبز برای بهشتیان، نشانه‌ی بهجت و شادمانی و عیش و عشرت آنان است، این رنگی که در بیان اوصاف نعمت‌های بهشت در قرآن کریم فراوان از آن سخن رفته است.
و این است اعجاز روشن دیگری از معجزات علمی قرآن بزرگ.