«باب تكبيرة الإحرام»
بابی است در بیان الله اکبر که با آن نماز را آغاز میکنیم
بدان که نماز صحیح نمیشود مگر به تکبیرة الإحرام، چه نماز فرض باشد و چه نماز سنت. و تکبیرة الإحرام نزد امام شافعی و بیشتر علما جزیی از نماز و رکنی از ارکان نماز است. و نزد امام ابوحنیفه شرطی از شروط نماز است و از خود نماز نیست. و بدان که لفظ تکبیر به الله اکبر یا الله اکبر حاصل میشود. نزد امام شافعی و امام ابوحنیفه و نزد امام مالک رحمهم الله به الله الأکبر بسته نمیشود. بنابراین احتیاط واجب، گفتن الله اکبر است، چنانچه بگوید: «الله العظيم یا الله الـمتعال أکبر یا الله أعظم یا الله أعلم یا الله أعَزُّ»، نمازش به این کلمات و امثال آنها نزد امام شافعی و بیشتر علما بسته نمیشود. اما نزد ابوحنیفه /به گفتن الله أعلم یا امثال آن نماز بسته میشود و نمازش صحیح است.
بدان که نه تکبیر و نه غیر آن صحیح نمیشود مگر موقعی که آن را بر زبان بیاورد، به طوری که خودش بنشود اگر عارضی نباشد که مانع از شنیدن شود. و اگر زبانش گنگ است و قراءت نمیتواند، زبان خود را حرکت دهد به قدر توانایی اش و نمازش صحیح میشود. و بدان که قول معتمد در مذهب این است که تکبیرة الإحرام مد داده نمیشود، بلکه سریع آن را میگوید، اما باقی تکبیرات نماز مد میدهد تا برسد به رکن بعدی آن. اگر تکبیرة الإحرام را مد داد نمازش باطل نمیشود، لکن فضیلت جماعت را از دست میدهد، و بدان که محل مد بعد از لام الله است.
(فصل) بدان که سنت این است که امام تکبیرات نماز را بلند بگوید تا مأموم آن را بشنود، و اگر نماز به تنهایی میخواند به قدری بلند بگوید که خودش آن را بشنود، اگر مأموم تکبیر را بلند گفت یا امام تکبیر را آهسته گفت خلل به نماز نمیرساند، و باید کوشید که تکبیرة الإحرام را درست بگوید، چنانکه در غیر محل مد، مد داد به طوری که اکبر را اکبار گفت، نمازش صحیح نمیشود.
(فصل) و بدان که نمازی که دو رکعت است در آن یازده تکبیر است و نماز سهرکعتی هفده تکبیر دارد و نماز چهاررکعتی بیست و دو تکبیر دارد. و بدان که همهی این تکبیرات سنت است، اگر به عمد ترک آنها نمود یا به سهو، نمازش باطل نمیشود، مگر تکبیرة الإحرام که باید گفته شود و بدون آن نمازش بسته نمیگردد.