«باب السلام للتحلل من الصلاة»
بابی است در بیان سلام نماز گفتن برای بیرون‌آمدن از نماز
بدان که سلام نماز گفتن برای بیرون آمدن از نماز یکی از فرض‌های نماز و رکنی از ارکان نماز است که نماز بدون آن صحیح نمی‌شود، و فرض‌بودن سلام نماز در سه مذهب مالک و شافعی و احمد است. و حدیث‌های صحیح مشهور به آن تصریح دارد، و جمهور علمای سلف و خلف همه بر فرض‌بودن سلام نماز نظر دارند. و بدان که اکمل در سلام نماز این است که رو به دست راست بگوید: «السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ». و رو به دست چپ بگوید: «السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ».
و در سنن ابی داود آمده: «السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ». و امام الحرمین و زاهر السرخسی و رویانی آن را یاد کرده اند. امام نووی فرمود که کلمه‌ی «وبرکاته» خلاف مشهور از سلام‌دادن حضرت رسول در نماز است و گفتنش مستحب نیست.
اگر کسی آن را در سلام نماز جنازه بگوید تا به حدیث در بعضی موارد عمل کرده باشد دور از صواب نیست، والله اعلم. و واجب همان سلام اولی است و سلام دومی سنت است، اگر آن را نگوید ضرری به نمازش نمی‌رساند.
این دو سلام نماز در هر نمازی است: نماز فرض باشد یا سنت یا نماز جنازه، فرق نمی‌کند. منفرد باشد یا امام باشد یا ماموم، فرقی نمی‌کند. جماعت اندک باشد یا بسیار، فرق نمی‌کند.
و واجب در سلام: گفتن السَّلاَمُ عَلَيْكُمْمی‌باشد، و اگر بگوید: عَلَيْكُمْ السَّلاَمُنیز کفایت می‌کند. اما اگر بگوید: السَّلاَمُ عَلَيْكَ يا سَلامِي عَلَيْكَ يا سلامُ اللهِ عَلَيْكُمْيا سلامي عَلَيْكُمْ، هیچکدام کفایت نمی‌کند. و اگر به عمد بگوید نمازش باطل می‌شود، و موقعی که امام سلام نماز گفت، ماموم اختیار دارد به دنبال سلام امام سلام بگوید یا مشغول دعا بشود، بعد سلام بگوید، مانعی ندارد. والله أعلم.